'Minimumprijs vliegtickets zinloos, ook voor 34 euro willen mensen naar Barcelona'

Voor de prijsbewuste consument is het fijn dat een vliegreis naar Londen nu nog bijna evenveel kost als een treinticket Breda-Amsterdam. Maar het vele vliegen is niet goed voor het milieu.

Daarom moet vliegen voor minder dan 34 euro enkele reis (inclusief belasting en administratiekosten) verleden tijd zijn, vinden de politieke partijen. Ze zijn bovendien bang dat prijsvechters nog meer gaan stunten met aanbiedingen om ons tijdens en na de coronacrisis weer in het vliegtuig te krijgen.

'Trein geen eerlijk alternatief'

Jan Paternotte van D66: "Je kunt voor tien euro enkele reis naar het Griekse Thessaloniki of voor twintig euro euro naar Londen. Bij dat soort prijzen kijken mensen niet naar andere manieren van vervoer, bijvoorbeeld treintickets. En het zou wel een stuk beter zijn voor het klimaat als dat wél een eerlijke kans krijgt."

Als het aan Paternotte ligt, betaal je minimaal 68 euro voor een retourtje, inclusief heffingen, luchthavengelden en veiligheidsbelastingen. Luchtvaartmaatschappijen bieden de stoelen alleen goedkoop aan omdat ze er anders niet vanaf komen. Het zijn overgebleven stoelen, op dezelfde vlucht zitten vaak ook mensen die honderden euro's betalen.

Paternotte spreekt over een perverse prikkel. "De prijsvechters willen de stoelen vullen op routes waarbij ze een vliegtuig niet vol kunnen krijgen. Ze geven het gratis weg. Dat is onverantwoord, we willen dat mensen een eerlijke prijs betalen voor het vliegen."

Amper goedkope tickets

Deskundigen vragen zich af of een minimumprijs nut heeft. Je ziet wel veel aanbiedingen, maar inclusief belasting komt het vaak al boven de 34 euro uit. Bij Cheaptickets was in 2019 bijvoorbeeld slechts zes procent van alle verkochte kaartjes goedkoper dan 35 euro. Het betreft vooral Engeland, Spanje, Italië en Ierland.

Roger Lieshout, hoofd luchtvaart bij onderzoeksbureau SEO Aviation Economics is dan ook sceptisch over een basisprijs. Hij spreekt over een symbolisch gevaar. "Op dit moment worden er al heel weinig tickets tegen die prijs aangeboden. Maatschappijen gebruiken dat vooral als lokkertje om mensen naar hun website te krijgen. Als je dan eenmaal op die website bent, dan betaal je toch uiteindelijk een stuk meer."

'Gedrag niet aanpassen' 

Hij vraagt zich ook af of mensen bij duurdere vliegtickets voor andere vormen van vervoer gaan kiezen of hun reis zelfs laten zitten. "Er zullen altijd een paar mensen zijn die dan niet meer gaan reizen. Maar ik denk dat dat heel beperkt is. Of een ticket nou 20 euro kost of 34 euro, mensen vinden dat nog steeds een schijntje willen nog steeds naar Barcelona voor dat bedrag."

Lieshout betwijfelt ook of luchtvaartmaatschappijen na corona enorm gaan stunten om vliegtuigen vol te krijgen. Veel maatschappijen vliegen nu onder kostprijs om hun slots te behouden. "Je kunt niet heel lang onder de kostprijs vliegen."

Transavia en EasyJet, beide aanbieders van relatief goedkope tickets, zien niets in het plan van D66 en ChristenUnie.

Transavia bestrijdt dat het tickets verkoopt voor dumpprijzen. "Wij hebben eerlijke prijzen voor onze producten. We willen ook winstgevend zijn om te kunnen investeren, bijvoorbeeld in duurzaamheid. Van buitenaf sturen op prijsfixatie helpt de markt niet om zo optimaal mogelijk te kunnen presteren", zegt een woordvoerder. Over de prijsopbouw wil het bedrijf niets zeggen.

Ook Het Britse EasyJet is tegen de invoering van een minimumtarief voor vliegtickets. "Dit is niet alleen compleet in strijd met EU-wetgeving, maar het is ook niet de juiste aanpak en zal weinig tot geen CO2 uitstoot besparen."

'Verstoring markt'

Het gemiddelde vliegtarief ligt bij het bedrijf naar eigen zeggen op 55 euro, ver boven het voorgestelde minimum. "Deze maatregel heeft geen milieuvoordelen, stimuleert luchtvaartmaatschappijen of passagiers niet om zuiniger te vliegen en verstoort alleen maar de markt."

Een minimumprijs waardoor vluchten minder vol zitten, zou er volgens EasyJet voor zorgen dat luchtvaartmaatschappijen nog minder middelen ter beschikking hebben om te investeren in nieuwe technologie 'op een moment dat de sector al in een crisis verkeert.'

Als het aan Eindhoven Airport, thuishaven van onder meer Transavia en Ryanair, ligt komt er wel een minimumprijs. "Wij willen dat er een eerlijke prijs betaald wordt voor tickets, waarbij de maatschappelijke kosten worden ingeprijsd. Die meerprijs moet dan wel gaan naar duurzaamheid. Denk aan innovatie voor schonere vliegtuigen, beperken van geluids en milieu-overlast."