Startups doen dringende oproep aan minister: 'We vallen buiten de boot'

Begin deze week maakte minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) de details bekend over de steunmaatregelen voor ondernemers.

Via de NOW, de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Behoud van Werkgelegenheid, neemt de overheid onder meer een fors deel van de loonsom voor haar rekening, als bedrijven personeel niet of weinig meer kunnen laten werken.

Omzet van vorig jaar

De regeling is er voor bedrijven die gedurende drie maanden minimaal 20 procent omzetverlies hebben. Vanaf 1 maart en met terugwerkende kracht kunnen ze een tegemoetkoming van maximaal 90 procent van de loonsom krijgen.

Om in aanmerking te komen, moeten bedrijven aantonen hoe ze worden geraakt door het coronavirus. De omzet moet met minimaal 20 procent gedaald zijn in deze periode. De NOW geldt in principe voor alle bedrijven, maar in de praktijk vallen sommige groepen buiten de boot.

Geen aanspraak

Zo zorgt de manier waarop de regeling is vormgegeven ervoor dat duizenden startups en scaleups er geen aanspraak op kunnen maken, zegt Lucien Burm, voorzitter van belangenvereniging Dutch Startup Association. Een club met zo'n tweehonderd leden.

Het grootste probleem: veel startups kunnen niet aantonen dat ze die 20 procent verlies maken. De regeling is namelijk gebaseerd op een vergelijking met de omzet van vorig jaar en gaat volgens de startups uit van een bedrijf met een stabiele omzet.

Niet stabiel

Zo'n startup is vaak verre van stabiel, weet de organisatie. "Sommigen hebben nog geen omzet en kunnen dus ook geen daling laten zien", zegt Burm. Bovendien: "Startups zijn een ander beestje: groei wordt  niet gemeten altijd gemeten in termen van omzet, maar bijvoorbeeld wel in gebruikersaantallen of personeel." Daarmee zou te weinig rekening worden gehouden.

Het ministerie van Sociale Zaken is op de hoogte van de problemen. "Startups die de facto nog geen omzet draaien in referentieperiode 2019, of bijvoorbeeld later zijn begonnen, vinden geen oplossing in de NOW", zegt een woordvoerder. Die regeling is niet geschikt, maar de problemen worden wel besproken, aldus SZW.

Beter dan vorig jaar

Een voorbeeld van een bedrijf dat buiten de boot van de NOW-regeling valt is deelscooterbedrijf Felyx. "Op papier halen we die omzetdaling van 20 procent niet, maar we worden wel hard getroffen door de coronacrisis", vertelt CFO Charles Mander.

Het gebruik van de dienst is volgens Mander in de afgelopen weken met 50 procent gedaald. Toch presteert het bedrijf beter dan vorig jaar. dat komt omdat het bedrijf nu meer scooters op de weg heeft dan vorig jaar. "Het geeft een verkeerd beeld, want we presteren nu veel minder goed dan de verwachting", aldus Mander.

De omzet per scooter is bijvoorbeeld gedaald, zegt de ondernemer. "Ik zou ervoor willen pleiten dat de overheid slimmer naar de cijfers kijkt", zegt hij. Volgens Mander heeft zijn bedrijf mazzel: "we hebben een buffer. Het geld dat we zouden gebruiken om nieuwe scooters te kopen, gebruiken we nu om overeind te blijven." Maar groeien zit er nu even niet in.

'We zitten op nul'

Dat geldt ook voor kledingstartup Labfresh, dat vlek- en geurafstotende kleding ontwikkelt. "We hebben afgelopen week ook mensen moeten ontslaan", vertelt oprichter Lotte Vink. Haar doel is om nu zo snel mogelijk in de kosten te snijden, zodat ze door deze periode kan komen.

Want ook zij kan geen aanspraak maken op de NOW-regeling. "We draaien een stuk minder omzet dan voorspeld, maar niet minder dan vorig jaar", zegt ze. "We zitten nu als het ware op nul, en dat is 40 procent onder de verwachting."

Voorspellen is lastig

Corona maakt voorspellen lastig. "Eerst hadden we geen omzet meer, maar op een mooie dag kan het zo weer omhoog schieten. We weten niet waar dit eindigt", zegt Vink. Positief blijft ze wel: kleding is nu geen eerste levensbehoefte, maar het tij gaat een keer keren, denkt ze. Haar investeerders zijn volgens Vink coulant en tevreden over de plannen van het bedrijf.

Omzetverlies

Techleap, het startupplatform van de overheid, berekende kort geleden dat de helft van de Nederlandse startups al omzet is verloren door corona. De Dutch Startup Association schat dat het in totaal om zo'n 5.000 bedrijven gaat. "Als hen toegang tot de noodmaatregel wordt ontzegd, zullen velen het niet overleven", denkt Burm.

Een brandbrief die deze week werd verzonden over de kwestie is ontvangen door het ministerie van Sociale Zaken. Maar een antwoord is er nog niet. Burm hoopt op een gesprek met de minister.

Andere criteria

De regeling zou ook geschikt moeten zijn voor groeiende bedrijven, is de gedachte. Maar hoe dat moet is niet helemaal duidelijk. Een criterium om in aanmerking te komen voor NOW zou kunnen zijn dat bedrijven een investering hebben gehad, of personeel in dienst hebben, of bijvoorbeeld een subsidie voor onderzoek.

Er wordt ook gepleit voor een overbruggingskrediet, die bijvoorbeeld kan worden betaald uit het bestaande Invest-NL fonds. Ook omdat veel financiering voor startups op de lange baan dreigt te worden geschoven.

Toegegeven, het wordt voor de overheid een lastige klus om iedereen tevreden te houden en binnen de regeling te krijgen, weet Burm. "Maar startups kunnen met hun innovatiekracht helpen bij het herstellen van de economie. En de overheid kan nu helpen voorkomen dat ze omvallen."