Positieve reacties op steunpakket KLM, veel vragen over uitwerking
De reacties op de gisterenavond aangekondigde overheidssteun voor KLM zijn overwegend positief. Er zijn ook twijfels en er wordt kritiek geuit. Verschillende partijen hebben vragen over de voorwaarden van de steun en de vereiste herstructureringsplannen.
Het kabinet liet gisteren weten 2 tot 4 miljard euro uit te trekken om KLM door de coronacrisis te helpen. Frankrijk besloot tegelijkertijd om de portemonnee te trekken voor Air France en moederbedrijf van de twee luchtvaartmaatschappijen Air France-KLM.
Het concern kan rekenen op tussen de 9 en 11 miljard euro in totaal van de twee grootste aandeelhouders, de twee overheden. Hoe hoog het precieze bedrag wordt en welke vorm de steun krijgt is nog niet helemaal duidelijk.
De bonden zijn blij. Werkgeversorganisatie VNO-NCW noemt een sterk KLM een 'basisvoorwaarde voor onze welvaart en het herstel na de coronacrisis. "Met deze steun kunnen we die verbondenheid in tact houden. Wij hopen dat het kabinet en KLM tot werkbare, nog uit te werken, voorwaarden komen."
Over die voorwaarden wordt nog gesteggeld. En dat roept ook nog vragen op, zegt onderhandelaar Michiel Wallaard van CNV vakmensen. De vakbond is positief over de miljardensteun en heeft er begrip voor dat de overheid voorwaarden stelt aan het omvangrijke steunpakket.
Strenge voorwaarden aan steun
Zolang KLM steun krijgt mag er geen dividend worden uitgekeerd, is er geen winstdelingsregeling, moeten de lonen gematigd worden, zijn bonussen uitgesloten en er worden eisen gesteld aan de verduurzaming binnen het bedrijf en de overlast die het veroorzaakt. Ook moet KLM een herstructureringsplan opstellen om ook zonder overheidssteun uiteindelijk weer te kunnen functioneren.
Daar zullen KLM-medewerkers veel vragen over hebben, verwacht Wallaard. "Er is nog veel onduidelijk. Er wordt gesproken over personeelskosten, dat daar wat aan gedaan kan worden. En over een herstructurering, zodat KLM in de toekomst een financieel gezond bedrijf kan blijven. Dat roept vragen op, want in feite praat je dan al gauw over een reorganisatie en banenverlies. Daar maken we ons natuurlijk zorgen over."
PvdA-Kamerlid Henk Nijboer wil zo snel mogelijk een debat voeren over de overheidssteun. Hij wil vooral dat er strenge voorwaarden worden gesteld. Nijboer vindt dat de nadruk moet liggen op het behoud van werkgelegenheid en het voorkomen van bonussen en beloningen aan aandeelhouders. Ook wil hij dat er een einde wordt gemaakt aan belastingconstructies van piloten.
Milieuclubs zijn kritisch
Verschillende milieuclubs, waaronder Greenpeace en Milieudefensie, zijn kritisch. Ze wijzen erop dat KLM nu beroep doet op steun van de overheid, terwijl de luchtvaartmaatschappij al gematst wordt door geen belasting op kerosine en geen btw over vliegtickets te betalen
Als de overheid KLM dan toch helpt, is het ook tijd voor concrete afspraken, vinden de milieuclubs. Ze vinden het goed dat de overheid KLM dwingt om het lawaai en de luchtvervuiling in te perken en de CO₂-uitstoot omlaag te brengen. "KLM kan hierna niet terugkeren naar het oude en zal een nieuw pad in moeten slaan met minder vluchten."
Concreet en afrekenbaar
GroenLinks-Kamerlid Suzanne Kröger zit ook op die lijn, laat zij weten. "Na alle ophef over de bonussen stelt het kabinet nu duidelijk voorwaarden aan steun. CO2-reductie, minder nachtvluchten, de top moet salarissen inleveren en geen bonussen en dividend. Die voorwaarden moeten snel concreet en afrekenbaar worden, zodat KLM toekomstbestendig uit deze crisis komt", stelt het Kamerlid.
KLM toonde zich gisteren logischerwijs dankbaar. "Air France en KLM gaan momenteel door een storm van ongekende omvang", liet KLM-topman Pieter Elbers weten in een verklaring. "De Nederlandse overheid levert een steun aan KLM die van net zo'n ongekende omvang is. Nederland mag rekenen op onze volledige inzet en op het waarmaken van het vertrouwen in ons bedrijf."