Luchtverkeersleiding krap bij kas door coronacrisis, krijgt 120 miljoen extra krediet

Om acute problemen te voorkomen, wordt het bedrag dat LVNL mag lenen bij het ministerie van Financiën verhoogd met 120 miljoen euro, meldt minister Cora van Nieuwenhuizen (VVD) van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) aan de Tweede Kamer. Haar ministerie staat garant voor de lening, dus als LVNL die niet kan aflossen, gaat de rekening naar IenW.

Hoe hoog dat limiet was, is onduidelijk. In 2018 was de limiet op de rekening-courant van LVNL bij het ministerie van Financiën 25 miljoen euro, blijkt uit het laatst beschikbare jaarverslag. Het ministerie reageerde niet direct op vragen van RTL Z. 

Vliegverkeer 85 procent gedaald

De dreigende financiële problemen voor de overheidsorganisatie, die verantwoordelijk is voor het begeleiden van passagiers- en vrachtvluchten in het Nederlandse luchtruim, zijn ontstaan door de enorme daling van het aantal vluchten. Door de coronacrisis is het vliegverkeer met 85 procent gedaald ten opzichte vorig jaar. 

Dat heeft grote gevolgen voor de belangrijkste inkomstenbron van LVNL: de zogenaamde luchtvaartnavigatieheffingen. Die zullen dit jaar met zo'n 40 procent dalen ten opzichte van waar op was gerekend, schrijft Van Nieuwenhuizen. 

Minder inkomsten

Voor dit jaar werd gerekend op 238 miljoen euro aan heffingen, laat woordvoerder Maj-Britt van Raalte van LVNL weten. En dat zal door de crisis nu dalen tot 90 miljoen euro. 

Uit die inkomsten worden niet alleen de luchtverkeersleiders betaald, maar ook onder meer de luchtvaartactiviteiten van het KNMI en de Nederlandse contributie aan de Europese luchtverkeersleiding Eurocontrol. Ook bij deze organisaties ontstaan dus problemen als LVNL de rekeningen niet meer kan betalen. 

De inkomsten dalen niet alleen doordat er minder vluchten zijn, maar ook door coulance van Europese regeringen voor vliegmaatschappijen. Zij hoeven de heffingen over de afgelopen maanden voor de vluchten die nog wél zijn uitgevoerd pas later te betalen. Zo wordt gezorgd dat vliegtuigmaatschappijen zo veel mogelijk geld in kas houden. 

Uitstel voor luchtvaart

Eigenlijk hadden zogenaamde en-route heffingen, die gelden voor het hoger gelegen luchtruim, in de periode april tot juli betaald moeten worden. Luchtvaartmaatschappijen krijgen vanwege de crisis respijt tot minstens november van dit jaar. Voor heel Europa gaat het om een bedrag van 1,1 miljard euro. In 2018 leverden deze heffingen LVNL 141 miljoen euro op. 

Aanvullend op deze Europees afgesproken soepelheid heeft Van Nieuwenhuizen ook besloten om vliegmaatschappijen uitstel te geven van heffingen die ze betalen voor het lagere luchtruim, zogenaamde terminal charges. Dat scheelt voor nu 10 miljoen aan inkomsten. 

Gat op begroting blijft

Zelfs als de vliegtuigmaatschappijen de heffingen alsnog ooit betalen, zal er een gat op de begroting blijven doordat er minder gevlogen wordt. Dat zou gecompenseerd kunnen worden door de tarieven te verhogen, maar daar ziet Van Nieuwenhuizen geen heil in en gaat aan de Europese Commissie vragen om daarom de regels hiervoor te veranderen. 

Het tekort bij de organisaties die afhankelijk zijn van de inkomsten uit de heffingen kan wellicht worden opgevangen met bezuinigingen. De minister is al aan het praten 'over mogelijke kostenbesparende maatregelen', besluit zij. 

Bezuinigingsmaatregelen

LVNL heeft al bezuinigingsmaatregelen genomen, laat Van Raalte weten. Zo zijn dienstreizen opgeschort, is de vernieuwing van het wagenpark uitgesteld en krijgen werknemers die thuis werken geen reiskostenvergoeding. Ook wordt bespaart op het inhuren van externe krachten en moeten medewerkers verplicht vakantiedagen opnemen.