Duits energiebedrijf RWE eist 1,4 miljard van Nederland voor sluiten kolencentrale
Het Duitse energiebedrijf RWE eist 1,4 miljard euro van de Nederlandse overheid. Het bedrijf wil financiële compensatie voor de sluiting van zijn kolengestookte elektriciteitscentrale in de Eemshaven.
RWE beroept zich op het energiehandvestverdrag, een Europees handelsverdrag dat zekerheid moet bieden aan investeerders op de energiemarkt. Dankzij dit verdrag zijn buitenlandse investeerders beschermd tegen politieke risico’s.
De Hoge Raad oordeelde in december 2019 dat het kabinet de uitstoot van CO2 flink terug moet dringen. Dat gebeurde na jarenlang procederen door duurzaamheidsorganisatie Urgenda.
Om dat doel te halen, mogen er in 2030 helemaal geen kolengestookte elektriciteitscentrales meer zijn in Nederland.
Geen compensatieregeling
In Nederland zijn nog vier kolencentrales in werking, waarvan er drie pas in 2015 en 2016 zijn geopend. De centrales zijn in handen van de Duitse bedrijven Onyx, RWE en Uniper.
"RWE onderschrijft het belang van de energietransitie en noodzaak om de CO2 uitstoot te reduceren", zegt woordvoerder Rik Hammer van het Duitse concern. "Maar we begrijpen niet dat er geen passende compensatieregeling is opgenomen in de wet. Daar komt RWE nu tegen op."
RWE zegt door de sluiting 1,4 miljard euro schade te lijden, meldt minister Bas van 't Wout (Economische Zaken en Klimaat) aan de Tweede Kamer.
Biomassa
RWE dreigde eerder al met een zaak tegen de overheid tegen de sluiting van de kolencentrales. Volgens het Duitse concern kan de centrale gewoon blijven bestaan, want uiteindelijk wil RWE naar 100 procent biomassa. Dat was al bij de bouw van de centrale de bedoeling.
"Tegelijkertijd heeft dit kabinet besloten geen nieuwe subsidies voor de inzet van biomassa in kolencentrales toe te kennen", zegt Hammer. "Inzet van alternatieve brandstoffen zijn economisch niet haalbaar en kunnen daarom voor de toekomst niet zonder overheidssteun worden ingezet."
Dit was nog een extra reden voor RWE om de schadeclaim in te dienen, benadrukt hij. Er was RWE namelijk al subsidie toegezegd om biomassa te stoken in de Nederlandse kolencentrales.
Het Planbureau voor de Leefomgeving waarschuwde eerder al dat het stopzetten van subsidies voor het stoken van biomassa een slecht idee is. Als dat voor 2030 zou gebeuren, komt het halen van de klimaatdoelen in gevaar.
Verweer voeren
RWE is een zogenaamde Investor-State Dispute Settlement (ISDS)-procedure begonnen onder het Energiehandvestverdrag. "De Nederlandse staat bereidt zich voor op het voeren van deze internationale arbitrageprocedure", zegt de woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken. "We zullen zowel op de bevoegdheid van het tribunaal als op de inhoud van het geschil verweer voeren."
Het ministerie vindt dat energiebedrijven voldoende tijd krijgen om hun kolencentrales geschikt te maken voor andere brandstoffen, en om al gedane investeringen zo veel mogelijk terug te verdienen. Dat heeft het in december ook duidelijk gemaakt in een gesprek met RWE.
Groenlinks roept RWE-directeur naar de kamer
Tweede Kamerlid Tom van der Lee roept de ceo van RWE naar de kamer voor een hoorzitting volgende week. Van der Lee: "Wat een onbeschaamde obstructie. Klimaatbeleid mag niet gestopt worden door fossiele giganten."
Hij vindt de arbitragezaak 'bizar'. "Al helemaal omdat ik niet verwacht dat ze dit winnen. Er is in 2018 eerder zo'n zaak is geweest, het Achmea-arrest. Toen bleek het investeringsverdrag in strijd is met Europees recht. Dit is alleen maar obstructie van noodzakelijke stappen voor ons klimaat."