Nog geen noodplan bij winkels voor gastekort: 'Besparen? Doen we al jaren'
Jumbo, H&M of Blokker: de grote winkelketens van Nederland zijn nog niet bezig met voorbereidingen op een koude winter zonder Russisch gas. Er wordt gekeken naar de politiek, maar noodplannen zijn nog niet in de maak. Energie besparen? "Doen we al jaren", zeggen deze winkels.
Winkels in Parijs zijn sinds deze week verplicht om de deuren gesloten te houden als de airco aanstaat. En de Franse supermarktketen Leclerc liet weten dat het overweegt om de openingstijden deze winter te beperken om energie te besparen.
In Nederland riep regeringspartij D66 op om het Franse voorbeeld te volgen om winkels te verplichten de deuren dicht te houden als de airco aanstaat.
Besparen, besparen, besparen
Dat alles in voorbereiding op een scenario met minder of geen Russisch gas en onvoldoende gevulde voorraden deze winter. Om hierop voorbereid te zijn, is er inmiddels een Europees gasnoodplan, met als doel om 15 procent te besparen op het gasverbruik. De EU-lidstaten bereikten hier gisteren een akkoord over, al is het geen plicht.
En dus zit er maar een ding op, aldus minister Rob Jetten (voor Klimaat en Energie) na afloop van de EU-vergadering. "Besparen, besparen, besparen."
Maar de meeste winkeliers lopen nog niet warm voor dit soort regels of crisisscenario's, blijkt uit een rondgang van RTL Z.
'Geen noodplan'
"Er is geen specifiek noodplan", zegt Zindi van der Velden, woordvoerder van supermarktkoepel CBL, namens Nederlandse supermarkten zoals Jumbo of Albert Heijn. Volgens Van der Velden wordt er gekeken naar de risico's en de plannen van het kabinet, maar is het verder geen groot gespreksonderwerp in de branche. "Supers zijn al zuinig."
Volgens de koepel wordt er volop geïnvesteerd in duurzaamheid, van warmtepomp tot isolatie. Een uitspraak waar ze zich bij Lidl graag bij aansluiten: in de afgelopen jaren werden de winkels aardgasvrij gemaakt en kwamen er zonnepanelen op de daken. "Wij zijn al tijden bezig met het thema energiebesparing", laat een woordvoerder weten.
Besparende maatregelen
Maar lang niet alle supermarkten zijn gasloos. En dat is ook niet iets dat in een dag is gebeurd, zegt het CBL. Het geldt ook voor veel andere winkels in Nederland. Bij bouwketen Praxis hebben ze desondanks geen noodplannen om de openingstijden aan te passen, zegt een woordvoerder.
Besparende maatregelen zijn er wel, maar die waren er al een tijdje, zegt het bedrijf. Ledlampen in de winkels, of sensoren die het licht aan laten springen. En ventilatie in plaats van airconditioning en zo veel mogelijk oude cv's vervangen door zuinige versies.
'Kunnen we nog niet zeggen'
Ook bij Blokker letten ze op dit soort manieren op het verbruik, zegt woordvoerder Barbara van der Werf. Al hebben de winkels wel airco's. Noodplannen zijn er niet. Er is "geen sprake van het beperken van openingstijden om energie te besparen."
Die openingstijden zijn wel aangepast bij de Bijenkorf, maar dat is vanwege de vakantieperiode en niet om energie te besparen. "Of er in de winter extra maatregelen nodig zijn, kunnen we nog niet zeggen", zegt een woordvoerder.
Gasvrij distributiecentrum
Het bedrijf zegt al enkele jaren bezig te zijn om het verbruik van fossiele brandstoffen tot een minimum te beperken. Zo komt de elektriciteit uit duurzame bronnen en is het distributiecentrum gasvrij dankzij onder meer zonnepanelen. Winkels in Amsterdam en Eindhoven hebben die panelen ook.
Kledingketen H&M laat via woordvoerder Mies Wegener Sleeswijk weten 'aanvullende maatregelen te evalueren', naast de besparingen die al gemaakt worden. Het bedrijf zegt als doel te hebben in 2040 klimaatneutraal te zijn. Klimaat, verlichting en verwarming worden centraal beheerd en nog dit jaar moet alle verlichting led zijn.
'Niemand kan in toekomst kijken'
Mooie plannen genoeg zo blijkt, maar is het genoeg? "Niemand kan in de toekomst kijken", zegt Van der Velden van het CBL erover. Besparen is hoe dan ook cruciaal, zei minister Rob Jetten na het bereiken van een Europees bespaarakkoord. "Vooral nu je ziet dat Rusland ook deze week weer gas als strategisch wapen inzet."
In onderstaande video legt verslaggever Maarten Veeger uit welke maatregelen er allemaal genomen worden om te voorkomen dat we zonder gas komen te zitten deze winter.
Oproep:
Heeft jouw bedrijf een noodplan klaarliggen om te besparen op energie als dat nodig zou zijn omdat er een tekort aan gas is? Laat het ons weten via e-mail.