Thuiswerken: we klappen laptop pas laat dicht
Nu we bijna allemaal een thuiskantoor hebben, werken we langer door dan voorheen. Veel mensen één of twee uur, al is er ook een groep die juist kortere dagen maakt. Verder missen we onze collega's (en de verjaardagstaarten en de borrels).
LinkedIn onderzocht wat het verplicht thuiswerken met ons doet. Daarvoor werden meer dan duizend thuiswerkers in Nederland geënquêteerd.
Verjaardagstaart
We reageren allemaal anders, zo blijkt. Zo is 17 procent van de mensen slechter gaan slapen, maar 14 procent juist beter. Ook voelt 35 procent zich minder gestrest en bijna 31 procent ervaart juist meer spanningen.
Wat we gemeen hebben: bijna iedereen beweegt minder, bijna iedereen brengt meer quality time door met het gezin en velen van ons (60 procent) missen de interactie met collega's en de kantoorgesprekken. Een kwart zegt de borrels en de verjaardagstaart te missen.
Extra uren maken
24 procent van de werknemers gaat één of twee uur langer door, een enkeling klapt zelfs dan de laptop nog niet dicht. Onduidelijk is of ze dit doen omdat ze door het gebrek aan concentratie het werk niet afkrijgen, of dat ze gewoon wat extra energie in het werk steken nu ze geen lange reistijd hebben. 15 procent werkt één of twee uur minder.
De balans privé-werk blijkt voor veel harde werkers een lastige. "Er is geen duidelijke scheidslijn meer tussen werk en privé. Op kantoor rond je vaak op een vaste tijd af, omdat je op tijd thuis wilt zijn voor het eten. Maar nu zit je al op de bank, waarom zou je dan om vijf uur stoppen? Het is belangrijk dat je als bedrijf mensen erop attendeert dat ze genoeg afstand van hun werk nemen en ook pauzes pakken", zegt Kiki de Jonge, universitair docent organisatiepsychologie bij de Rijksuniversiteit Groningen.
Het is niet per se effectief om langer door te gaan. We worden zonder dat we het merken toch moe. De Jong: "Vergeet niet dat ook stress rondom het coronavirus voor vermoeidheid kan zorgen. Je wordt cognitief zwaarder belast."
Afleiding van de kinderen
"Je kunt de gevolgen van het verplichte thuiswerken niet helemaal vergelijken met de gevolgen van vrijwillig thuiswerken", zegt de Jonge, die veel onderzoek deed naar thuiswerkers. Het ging dan altijd om mensen die vrijwillig thuis werken.
"Die hebben vaak geen afleiding van kinderen, ze hebben een goede werkkamer en werken vaak ook niet de hele week thuis. Ze kiezen bewust de taken die ze thuis willen en kunnen doen, juist omdat ze zich thuis beter kunnen concentreren dan op kantoor. En voor taken die veel overleg vragen, gaan ze naar kantoor."
Nu we verplicht in onze werkkamers, slaapkamers, strijkhokken of keukens moeten werken, is dat anders. De omstandigheden zijn niet ideaal. Zo zagen we zelfs foto's van mensen die de in hoogte verstelbare strijkplank als bureau moeten gebruiken of letterlijk tussen de was zitten.
Zorgen over gezondheid
Bovendien zijn door de sluiting van de scholen de kinderen thuis en die willen aandacht, of papa en mama nou moeten werken of niet. Ruim 36 procent van de respondenten geeft aan dat ze zich moeilijker kunnen focussen. Dat terwijl thuiswerkers in reguliere omstandigheden vaak meer gedaan krijgen, meent De Jonge.
"De afleiding hoeft trouwens niet alleen van kinderen te komen. Ook mensen zonder kinderen zijn minder gefocust. Ze maken zich zorgen, bijvoorbeeld over de economische gevolgen van de coronacrisis en maken zich druk over hun gezondheid en die van hun naasten."
Eenzaam
Mensen die negatieve effecten ervaren, noemen een breed scala aan redenen. Een deel van de klachten van de mensen die nu thuiswerkt, zou waarschijnlijk verdwijnen in een gewone situatie waarbij je na het werk nog even naar de kroeg of naar de sportclub kan. Zo voelen mensen zich eenzaam, komen de muren op hen af, is het combineren met de zorg voor kinderen lastig en is er bezorgdheid over corona, zo geven respondenten aan.
"Met thuiswerken is niets mis, maar nu worden mensen geforceerd. Dat terwijl het niet bij iedereen past," zegt De Jonge. Ze stelt dat het ook aan het karakter van de werknemer ligt. "One size fits all, geldt hier niet. Sommige mensen vinden structuur heel belangrijk en hebben een vast dagritme nodig. Bij thuiswerken moet je meer zelf beslissen. Andere mensen vinden de vrijheid juist fijn en functioneren dan beter."
Ze denkt dat we na opheffing van de lockdown wel vaker een dagje thuis blijven, ook omdat ict-systemen nu bijna overal zo aangepast zijn dat dat kan. "Allereerst moet je kijken welke werkzaamheden geschikt zijn. En wat wil je juist op kantoor doen? "
Wijzen op voordelen
Thuiswerkers zijn volgens onderzoek van de universitair docent normaliter juist productiever dan kantoormensen, zeker als het om kantoortuinen gaat. Managers moeten er echter wel voor open staan. "Sommige managers zitten op controle en niet op output, die zien graag iedereen het pand binnenlopen. Heb je zo'n manager? Ga dan in gesprek met hem en wijs op de voordelen die het ook het bedrijf biedt. Zo zijn er minder werkplekken nodig en minder reiskosten."