Gasprijzen door het dak: 'Nog geen alternatief voor Russisch gas'
Nu Rusland Oekraïne is binnengevallen gaan de prijzen van olie en gas door het dak. Daardoor zal ook de benzineprijs verder stijgen. Hoe erg zijn we in Nederland afhankelijk van Russisch gas? "Vergeleken met andere landen valt het mee, maar het is een stevig aandeel."
Vanochtend schoot meteen de gasprijs omhoog, vertelt Hans Grünfeld, directeur van de Vereniging voor Energie, Milieu en Water (VEMW). "Op dit moment zit-ie zo'n dertig procent boven de waarde van de afgelopen tijd."
Voor iedereen voelbaar
Het ziet er niet naar uit dat dat voorlopig gaat veranderen. "We dachten eerder dat de gasprijs maar in beperkte mate beïnvloed werd door Rusland. Inmiddels hebben we helaas kunnen constateren dat Rusland het gaswapen heel actief inzet als politiek wapen. Dus we moeten rekening houden met een langdurige periode van hoge gasprijzen."
Dat gaat iedereen merken, zegt Grünfeld. "We zijn een gasland. We gebruiken het heel veel. Niet alleen om onze woningen te verwarmen, maar ook om producten te maken. Die gestegen kosten zullen worden doorberekend." Als verbruiker weet je overigens nooit of jouw gas thuis uit Rusland afkomstig is. "Gas wordt gekocht op een marktplaats of rechtstreeks bij leveranciers. Waar het vandaan komt weet de klant niet, en dat maakt ook niet uit."
Vijftien procent Russisch gas
Naar schatting vijftien procent van al het gas in Nederland vindt zijn oorsprong in Rusland. "We zijn daarmee een van de EU-landen die het minst afhankelijk zijn van Russisch gas. Maar het is toch een stevig aandeel." Ter vergelijking: Duitsland is er voor zo'n dertig procent van afhankelijk. "Sommige Oost-Europese landen zelfs voor honderd procent. Die hebben geen alternatief."
Sanctie
Als de EU zou besluiten om als sanctie geen gas meer af te nemen van de Russen, zou dat betekenen dat Europa het gas ergens anders vandaan moet halen. "Bijvoorbeeld uit het Midden-Oosten, Afrika of de Verenigde Staten. Daar zijn gesprekken over, maar op de korte termijn gaat het niet lukken. Er kan niet simpelweg zomaar extra gas geproduceerd worden."
Hij kan het zich dan ook niet voorstellen dat deze sanctie er komt. "Daarmee treffen we vooral onszelf. In sommige landen zal in dat geval een acuut tekort ontstaan."
Hopen op lente
Ook volgens Tomas Bleker, energiespecialist bij Pricewise, kan Europa op dit moment niet zonder het gas uit Rusland. We hebben volgens hem één voordeel: "We struikelen langzaam de lente in. Hopelijk wordt het niet heel koud, dan heb je zes maanden minder zorgen, wat de verwarmingskosten betreft. En daarna moeten we maar kijken. Misschien zetten mensen volgende winter wel alles uit en gaan ze hout stoken en fleecedekens gebruiken."
Bleker zegt dat we maart nog wel moeten overleven met de voorraden die we hebben. Maar het zou hem niet verbazen als we moeten gaan kijken naar alternatieven om gas vandaan te halen. "Groningen is geen rare optie. Of vloeibaar gas uit de VS of Qatar. Liever niet natuurlijk, maar goed, nood breekt wet."