Praten in je slaap, kan het kwaad? 'Ik belde 112'
In je slaap per ongeluk de naam van je ex roepen of een leugen wereldkundig maken: het is de nachtmerrie voor slaappraters. De Belgische 'mol' hield tijdens de opnames zo'n nachtelijke praatsessie. Hij was zo bang dat hij zich had versproken dat hij stopte met het programma. En meer mensen balen soms van deze onhandige maar veelvoorkomende gewoonte. "Ik ben er om afgewezen bij mijn sollicitatie."
Nicole de Brouwer praat bijna elke nacht in haar slaap. "Ik vertel hele verhalen waar ik de volgende ochtend niks meer vanaf weet", zegt ze tegen EditieNL. "Soms kan mijn vriend daardoor niet naast mij slapen. Hoe meer stress ik heb, hoe meer ik praat."
Tijdens haar zwangerschap was het het ergst. "Ik heb toen in mijn droom 112 gebeld, omdat ik dacht dat mijn dochter in gevaar was. Toen ik de volgende ochtend wakker werd zag ik dat nummer staan bij uitgaande uitroepen."
Ze heeft toen de politie gebeld om verhaal te halen. "Ze dachten blijkbaar dat ik dronken was en zijn zelfs nog langs het huis gereden. Maar er was natuurlijk niks aan de hand. Wat ik vertelde klopte ook niet: ik had het over een flat terwijl ik niet in een flat woon. Ik schaamde me zo erg. Gelukkig konden zij er achteraf wel een beetje om lachen."
Afgewezen bij sollicitatie
Marjolein van Surkum kan erover meepraten. In haar privéleven heeft ze er weinig last van, maar het heeft haar weleens een vervelende situatie opgeleverd. "Ik heb in 2018 gesolliciteerd bij de Luchtmacht als korporaal geneeskundige dienst. Daar ben ik afgewezen omdat ik praat en wandel in mijn slaap."
Daar baalde ze flink van. "Ergens snap ik het wel. Als ik aan het schreeuwen ben of dingen vertel in mijn slaap, kan de vijand dat ook horen. Dan zijn we zo gepakt en dat is natuurlijk niet de bedoeling. Maar ik vond het wel heel jammer."
Normaal fenomeen
Volgens Sebastiaan Overeem, somnoloog bij expertisecentrum Kempenhaeghe, komt slaappraten heel veel voor. "Meer dan 60 procent heeft het ooit weleens gedaan. 15 procent van de mensen deed het de afgelopen drie maanden nog. We beschouwen het als een normaal fenomeen", zegt hij tegen EditieNL.
Het valt onder de term parasomnie. "Dat is een verzamelnaam voor dingen die mis kunnen gaan in de slaap, zoals ook slaapwandelen en dromen", legt Overeem uit.
Wat je zegt in je slaap, is vaak grote onzin. "Slaappraten is net als dromen vaak een samenraapsel van elementen die uit de werkelijkheid komen, maar op zo'n manier aan elkaar geknoopt dat ze nergens meer op slaan. Het kunnen volzinnen zijn, maar ook losse woorden of wat gemompel."
Herinneringen verwerken
Vermoedelijk heeft het nachtelijke gebrabbel ook een functie. "Waarschijnlijk ben je op dat moment bezig met het vastleggen van je geheugen. 's Nachts selecteert je brein welke herinneringen belangrijk zijn: wat kun je vergeten en wat niet? Dat gebeurt door die herinneringen opnieuw af te spelen. Maar de verhalen worden totaal vermengd."
Slaappraters hoeven zich wat Overeem betreft geen zorgen te maken. "Tenzij het echt leidt tot slaapverstoring of andere dingen zoals gillen, schreeuwen en grote bewegingen. Dan kun je bij een somnoloog aankloppen."