Geen 'vader' maar 'ouder': gemeente Amsterdam stimuleert genderneutrale taal
Drie jaar na het uitbrengen van de Regenboog Taaltips heeft de gemeente Amsterdam de stijlgids weer onder de aandacht gebracht. Het betreft een document met daarin tips om mensen zo genderneutraal mogelijk aan te spreken. "Als het een ander helpt is het een kleine moeite om bepaalde termen niet meer te gebruiken."
De Regenboog Taaltips, een initiatief van de gemeente Amsterdam, zijn dit jaar tijdens de Pride opnieuw onder de aandacht gebracht. Het document dient als hulpmiddel om inclusievere taal te gebruiken, zodat niemand zich buitengesloten hoeft te voelen.
Nieuwe taal
Volgens de stijlgids is het bijvoorbeeld beter om het woord 'ouder' te gebruiken in plaats van vader of moeder. Ook wordt geadviseerd om niet te zeggen 'geboren als meisje' maar 'bij de geboorte gezien als meisje'. Daarnaast is 'seksuele voorkeur' niet gewenst, want het woord voorkeur kan de indruk wekken dat iemand er bewust voor kiest om bijvoorbeeld op vrouwen te vallen.
Dit soort 'regenboogtaal' wordt in de praktijk nog weinig toegepast, zegt Nanoah Struik. De LHBTI-activist vindt het goed dat de gemeente Amsterdam zich hiervoor inzet en hoopt dat andere gemeenten dat voorbeeld volgen, want er is werk aan de winkel. "Een veelvoorkomende reactie is: 'Je mag ook niks meer zeggen.' Wel is er een verschil tussen Drenthe, waar ik vandaan kom, en Amsterdam, waar ik nu woon. Mensen doen hier meer hun best."
Kleine moeite
Nanoah vindt het jammer dat dat in andere regio's van Nederland minder het geval is. "Ik heb niet veel begrip meer voor mensen die zich niet kunnen aanpassen. Als het een ander helpt is het een kleine moeite om bepaalde termen niet meer te gebruiken. Het is natuurlijk even wennen, dat moest ik zelf ook aan bepaalde voornaamwoorden. Maar nu zit het er grotendeels in."
Weerstand
Volgens taalwetenschapper Sterre Leufkens zijn er verschillende redenen waarom mensen deze taal nog niet oppikken. "Sommige mensen willen het niet. Ze zeggen: het is onzin. Wat is er mis mee om een moeder 'moeder' te noemen, en een vader 'vader'? Ze vinden het overdreven en hebben überhaupt weerstand tegen het feit dat iemand iets oplegt."
Ook is er een groep mensen die het wel wil, maar het lastig vindt. "Je bent zo gewend om het woord moeder te gebruiken; je moet er echt bij nadenken om het niet te doen. Net zoals 'hoera een meisje' als er een baby is geboren. Het voelt dan toch gek om ineens 'hoera een mensje' te zeggen."
Tijd nodig
Bij nieuwe taal duurt het altijd even voordat het in je systeem zit. "Maar vaak merk je de verandering amper. Zo zijn we inmiddels al gewend aan veel nieuwe coronawoorden. Een woord zoals non-binair is ook vrij nieuw. Het duurt even voordat het in je vocabulaire zit. Het is een kwestie van wennen."