Gepensioneerden voor de klas in strijd tegen lerarentekort: 'Heerlijk werk'
Veel scholen in Nederland kampen nog altijd met een groot lerarentekort. Zo is een op de negen leerlingen het nieuwe schooljaar begonnen zonder leraar voor de klas. Scholen moeten vaak creatieve oplossingen bedenken om de lessen door te laten gaan. Een van die oplossingen: gepensioneerden voor de klas zetten. "Soms raken de kinderen mijn arm aan, en zeggen dat het zacht is en wiebelt."
Anneke van der Zwaan is 74 en heeft meer dan 50 jaar ervaring als juf. Ze is zes jaar met pensioen geweest, maar op haar 70ste keerde ze terug naar basisschool Gouden Griffel in Rotterdam, waar ze nog een à twee dagen per week voor de klas staat.
Voldoening
Lesgeven heeft haar altijd veel voldoening gegeven – en dat doet het nog steeds. "Het is toch heerlijk als je met die kinderen bezig kan zijn?", zegt ze tegen Editie NL. "Het geeft me energie en houdt me scherp."
Tekort
Landelijk is nog een tekort van rond de 9700 basisschooleraren. Dat betekent dat bijna 1 op de 10 banen niet wordt ingevuld.
Bron: Ministerie van Onderwijs
Of de kinderen merken dat Van der Zwaan ouder is dan de andere leraren? "Soms raken ze mijn arm aan, dan zeggen ze dat het zacht is en wiebelt. Ik zeg dan: ja, dat gebeurt als je ouder wordt", vertelt ze.
Alleen de lusten
Omdat ze niet rechtstreeks in dienst is van de school heeft ze alleen de lusten, en niet de lasten. "Vergaderingen en administratie hoef ik niet te doen. Daardoor is het vol te houden als je gepensioneerd bent."
Van der Zwaan is lang niet de enige oudere die voor de klas staat. Het aantal actieve leraren van 65 jaar en ouder is flink gegroeid, van 110 in 2012 naar bijna 2500 in 2022. Dat blijkt uit cijfers van DUO.
Veel ervaring
Vaak zijn het de scholen die gepensioneerden benaderen om te vragen of ze terug willen komen, vertelt onderwijskundige Martijn Meeter van de VU. "Sommige mensen hebben geen zin meer om te werken, maar er zijn zat mensen die het beroep leuk vinden en door willen. Vroeger keken scholen niet naar die groep, maar nu is het mogelijk dankzij het lerarentekort", zegt hij. "Het helpt enorm dat deze mensen al jarenlang in het onderwijs gewerkt hebben."
Toch is het gehele probleem niet opgelost door deze groep, omdat gepensioneerden dus niet bijdragen aan vergaderingen of administratieve taken. "Mensen die maar een of twee dagen op school zijn doen daar niet aan mee. Dus het extra werk komt aan op een klein groepje mensen dat fulltime werkt."
Écht pensioen
Wanneer Van der Zwaan echt met pensioen gaat? "Geen idee", zegt ze. "Ik bekijk het per halfjaar. Als ik blijf zoals ik nu ben, waarom zou ik dan niet doorgaan?"