Ontvrienden voor een leuker leven: 'Ik heb nog drie vriendinnen over. Top!'

Ontspullen is een absolute trend: een opgeruimd leven, met alle ruimte voor die dingen die je het meest dierbaar zijn. Hetzelfde zou je kunnen zeggen over je vriendschappen. Wie zie je eigenlijk alleen op de automatische piloot of uit sociale verplichting en van wie krijg je nog altijd energie? Met de bezem door je vriendengroep: zo houd je meer tijd over voor degenen die er echt toe doen.

Je hoort weleens zeggen dat het leven bestaat uit seizoenen. En zo halverwege de 40 ben je dan bij de herfst aanbeland. De luie lummelzomer is voorbij en je kijkt eens goed naar je voorbereiding voor de winter. Klopt je baan nog? Je relatie? Je vrienden?

Die laatste is een spannende, want we roepen maar wat graag dat we vrienden voor het leven hebben. En dat echte vrienden de familie vormen die je zelf uitkiest. Maar is dat wel zo? Grote kans dat je verandert, als mens. School wordt werk en voor je het weet is je hele week volgepropt. Angstvallig probeer je in de avonden nog sociaal te doen, maar als je ook nog een verkering hebt, en fit wilt blijven, kun je niet meer elke avond met een andere vriendin iets gezelligs doen. Of je krijgt kinderen en dan betekent happy hour ineens een dutje op de bank in plaats van een rondje voor de hele zaak. Of je gaat uit elkaar met je lief en naast de cd’s worden ook de vrienden verdeeld. En zo is het ineens tijd om de balans op te maken, als het om tijd en kwaliteit gaat. Een soort winterklaar maken van je vriendenkring. Of juist een voorjaarsschoonmaak, dat ligt er maar net aan.

'Ik was naïef'
Ellis (35) deed dat ook. Drie jaar geleden werkte ze (meer dan) fulltime als producer bij een filmmaatschappij en zat bijna elke avond in de kroeg met een vriendin, of nodigde iemand uit om samen te eten. Nu heeft ze een dochter van anderhalf en een baan die nog altijd meer uren vraagt dan in haar agenda zijn afgesproken. “Ik was vastberaden om gewoon mijn oude leven te blijven leiden, maar dan met kind erbij. Hoe naïef. Na een half jaar was ik opgebrand, precies toen ik weer moest gaan werken. Vriendinnen begonnen te klagen dat ze me nog maar zo weinig zagen, of dat ik altijd maar zeurde dat ik moe was. En mijn vriend was ook meer een collega geworden in ons schijnbare familiebedrijf.”

'Ik heb direct m'n Facebookaccount opgezegd'

De Facebook-updates en verjaardagskalender op het toilet waren een handige richtlijn, maar ook een soort to-do-list. “Ik probeerde iedereen nog even veel aandacht te geven, en dan net zo enthousiast als voorheen. Ook al was ik doodmoe. Totdat ik iemand sprak, een vreemde in de trein die vroeg waarom ik de hele reis op mijn telefoon zat. Ik vertelde dat ik zo mijn sociale contacten bijhield en hij zei: ‘Wat een armoe. Van die telefoon krijg je niks terug hoor. Kijk eens om je heen.’ Bam. Die was raak. Die avond heb ik mijn Facebookaccount opgezegd. Het viel eigenlijk niemand op dat ik eraf was.”   

Die socialmedia-opruiming gaf rust en Ellis bleef denken aan wat de treinreiziger had gezegd: wat krijg je terug? “Ik besloot alleen nog energie te steken in de vriendschappen die ik echt fijn vond en al twee maanden later was mijn cirkeltje een stuk kleiner. Ik liet de losse eindjes gewoon door sudderen. Als je drie of vier keer afzegt, lost een vriendschap zich vanzelf wel op weet ik nu. Blijkbaar deed ik vaak de meeste moeite. En nu dus niet meer. Nu heb ik nog drie goede vriendinnen en hebben we samen twee stellen waar we regelmatig mee afspreken. Dat voelt fijn. En als we afspreken, nemen we ook de tijd. Geen vlug koffietje, maar een lange borrel met pizza toe. En de avond is dan gewoon weer lekker van ons samen.”

Aan wie ben je loyaal?
Saskia (55) pakte het anders aan en nam bewust afscheid van bepaalde mensen en gewoontes die haar niet verder hielpen. Zo schreef ze een brief aan haar vriendin, die ze al kende sinds haar vijfde, om eerlijk te vertellen dat de vriendschap niet meer was wat ze ervan verwachtte. Na een moeilijke tijd, waarin onder meer haar zusje ongeneeslijk ziek werd en overleed, en later haar man vertelde te willen scheiden, miste Saskia de wederkerigheid in de vriendschap. “Ik dacht, waar ben je loyaal aan? Aan vriendschap door tijd of aan jezelf? Ik merkte dat de inhoud van de vriendschap veranderd was. En dat het voor mij niet meer opleverde waar het om gaat, namelijk dat het je allebei energie en liefde brengt. Ik heb mijn vriendin toen een brief geschreven en verteld wat ik voelde. Ook vroeg ik of zij het anders zag. Na een paar weken kreeg ik antwoord en was de vriendschap voorbij. Die vriendin heeft zelfs mijn zusje geboren zien worden, dus ik heb er erg veel verdriet van gehad. Toch kwam er al snel rust. De ruis tussen ons was weg en het gepieker stopte. Als ik haar nu tegenkom, kan ik haar recht in de ogen aankijken en daar ben ik blij om. Het is goed zo.”    

'Ik heb nieuwe vrienden gemaakt en ben gelukkiger dan ooit'

Haar scheiding zorgde voor een nieuwe opruimbeurt in haar vriendenkring. “Mensen vinden dat lastig merkte ik. Het is makkelijker om niks te zeggen, dan om te vragen hoe het gaat. Nu heb ik nieuwe vrienden gemaakt, voornamelijk collega-ondernemers. Mensen die op dezelfde manier in het leven staan. Ik ben nu gelukkiger dan ooit. Zeg vaker ‘ja’ tegen mezelf en ga bewuster met mijn vriendschappen om. Vroeger was ik bereid om voor anderen dingen te doen die ik voor mezelf niet deed, maar die tijd is voorbij.”

Dood laten bloeden
Lisa (42), brak zo’n tien jaar geleden met verschillende vriendinnen én met haar familie. Een duidelijk breekpunt was er niet. Ze merkte dat ze haar leven leidde zoals anderen dat van haar verwachtte en kwam tot het inzicht dat ze dat niet meer wilde. “Ik werd niet geaccepteerd zoals ik ben en vroeg me af: word ik hier wel gelukkig van? Niet dus.” En dus besloot Lisa om stapje voor stapje meer zichzelf te laten zien. “Ik liet steeds vaker zien wie ik werkelijk ben en daar moesten mensen aan wennen. Hoe vaker ik dat deed, hoe meer mensen er afvielen. Zo verweet mijn moeder me dat ik minder contact zocht en uiteindelijk dreef dat ons juist verder uit elkaar. En ik nam geen initiatief meer bij een groepje vriendinnen. Ik heb bewust besloten, soms door op mijn lip te bijten en even niet dat berichtje te sturen, om zelf geen initiatief meer te nemen, om te zien wat er zou gebeuren. Niets dus, en dat is ook een duidelijke boodschap. Dat bloedde dus ook dood. Aan andere kant kwamen er ook weer nieuwe bij, gelukkig.”

Het is vooral de rust, waar Lisa nu zo blij mee is. “Stiekem ben ik een einzelgänger. Ik ga naar vriendin A als ik over de kinderen wil praten en naar vriendin B om lekker te roddelen bijvoorbeeld. En verder heb ik

'Ik ben nu het zwarte schaap, maar dat vachtje staat me goed!'

genoeg aan mijn gezin. Ik hoef ’s avonds niet te borrelen of naar allemaal verjaardagen waar je verplicht in een kringetje zit en een blokje kaas eet. Niet meer afspreken omdat het moet, en ook niet meer ‘bang’ dat mijn deurbel gaat en ik ‘spontaan’ gezellig moet doen of me moet genereren omdat mijn huis een zooitje is. Maar vooral dus omdat ik mezelf kan zijn. Al ben ik dan in de ogen van anderen een zwart schaap, dat zwarte vachtje staat me goed.”  

'Stop je energie in de juiste mensen'
Relatie- en gezinstherapeut Susanne Donders van de Bosgroep: “Onze levensstijl breekt ons op. Met de luxe van zoveel vriendschappen en uitjes wordt het steeds vaker teveel. We zien ook steeds meer jonge mensen in een burn out terecht komen. Als de drukte je aanvliegt kan vriendschap als een verplichting gaan voelen en dan moet je inderdaad kijken of je je energie wel in de juiste mensen en dingen stopt.”

'Vriendschappen vragen veel van vrouwen'

Dat blijkt makkelijker gezegd dan gedaan, want een vrouwenvriendschap heeft nogal wat voeten in aarde. “Vriendschappen vragen veel van vrouwen. Het is alsof je 10 verkeringen hebt. We zijn intens en kunnen van problemen met vriendinnen net zo verdrietig zijn als wanneer een relatie niet lekker loopt. En als we het druk hebben, investeren we vaak ook meer in vriendinnen dan in onze partner en dat is niet altijd wijsheid. Een goede vriendschap moet ook de ruimte hebben om het even rustig aan te doen.”

“Zeker in lange vriendschappen komen verschillende fases met verschillende intensiteit voor. Soms groei je tijdelijk uit elkaar, maar kun je het op een later moment opnieuw fijn hebben samen. Het is anders dan een relatie en daarom hoef je een vriendschap ook niet uit te maken als het even niet meer zo lekker loopt. Praat erover, maar maak het niet te zwaar. Wat is er mis met een beetje roest? Dat schuur je wel weer op als de tijd daar is. Je deelt een verleden, gelijke waarden of bijvoorbeeld een hobby. Dat zijn andere emoties dan een relatie. Ik vind dat we niet zo moeten zeuren als het even anders loopt. Niet te veeleisend zijn, maar vooral goed naar jezelf blijven kijken. Je kunt je energie tenslotte maar één keer uitgeven.”

Als je een vriendschap een beetje netjes wilt afbreken, hou het dan vooral bij jezelf, vindt Donders. “Maak geen verwijten, al heeft iemand je nog zo gekwetst. Want aan verwijten heeft niemand iets. Zeg liever wat je nodig hebt, voor jezelf. Dat je je even concentreert op thuis, of op jezelf en dat je wel weer contact opneemt als je eraan toe bent. Dan zijn de verwachtingen duidelijk en maak je niets kapot. Laat de deur liever op een kier staan, dan helemaal dicht.”

Door Hanneke Mijnster

 

Wat leuk dat je er bent! Vind je ons ook leuk? Volg ons dan op Facebook of abonneer je op onze nieuwsbrief!