Carla geeft homovluchtelingen een thuis: 'Ze zijn zonder uitzondering getraumatiseerd'

Toen ze acht jaar geleden via via te horen kreeg over een homoseksuele Oekraïense priester in Amsterdam die nergens terechtkon, bood ze hem onderdak aan: "Kom dan maar bij mij." Ze was nog niet zo lang gescheiden en had best ruimte voor wat gezelschap.

De man verbleef bijna een jaar bij haar. Met hem kwam ze terecht bij de stichting Secret Garden, die hulp biedt aan lhbt-vluchtelingen (lesbisch/homo/biseksueel/trans). "Toen ik daar voor het eerst kwam, was ik thuis”, zegt Carla. "Er hing een open, makkelijke sfeer."

Trauma op trauma

'Haar' tweede vluchteling was een Iraanse jongen, laten we hem Darius noemen. "Die was helemaal kapot, er was niets meer van hem over. Hij had wel een huis, maar hij was zo getraumatiseerd… Hij verbleef elke zomer en winter zes weken bij mij, of ik bij hem. In Iran had hij lesgegeven aan de universiteit, een intelligente knul. Ik heb hem zien ópbloeien, bij wijze van spreken van baby naar volwassen."

De mannen, vrouwen en trans mensen die Carla opvangt, hebben de meest mensonterende dingen meegemaakt. "Als je een trauma hebt, komt dat vaak door één gebeurtenis, maar bij deze mannen is er zoveel meer gebeurd. Door al die trauma’s hebben ze geen reserves meer, het is op. Ze zijn eigenlijk zonder uitzondering verkracht. Door buren, familieleden, politieagenten, imams."

Verhalen over martelingen, executies, zelfdodingen: ze kijkt er niet meer van op. "Soms hebben ze hun beste vriend of hun partner zien sterven." Wat Carla nog het moeilijkst te verteren vindt, is dat deze mensen hier in Nederland ook weer getreiterd worden, of erger. In azc’s, op straat. "Als ik met ze op straat loop, wordt mij 'smerige hoer' toegebeten. Of dan komt er ineens een scooter op je afgescheurd. Daar schrik ik al niet meer van."

Walgelijke verhalen

Carla walgt van de verhalen die ze hoort. Over oude, eenzame mannen die de jongens zogenaamd opvangen, maar daar wel wat voor terug verwachten in de vorm van seksuele diensten. "'Doet u mij er maar eentje van 18', zei er eentje zonder enige schaamte toen we om kamers vroegen."

Ze vertelt over dates waarop haar getraumatiseerde jongens opnieuw worden misbruikt. "Een jongen die bij mij verbleef viel van de ene ellende in de andere. Toen hij op de afgesproken plek aankwam voor zijn date, stonden er ineens twee grote kerels. Ze hebben hem verkracht aan alle kanten. Hij bevroor. Na afloop hebben ze hem aangekleed en buitengezet. Hij wist niet meer waar hij was."

Praktisch blind geslagen

Dezelfde jongen was tussen zijn 8ste en 10de een jaar lang door vier volwassen buren verkracht. Toen zijn familie erachter kwam, sloegen zij hem zo in elkaar, dat hij aan een oog praktisch blind is en gehoorschade heeft. Vervolgens heeft zijn vader hem meegenomen naar een publieke ophanging om te laten zien wat er met homo’s gebeurt.

Hoe anders was het vroeger bij Carla thuis. Ze weet nog goed dat ze, toen ze een jaar of 8, 9 was, een foto van twee zoenende mannen in de krant zag. "Ik liet het zien aan mijn vader, die begon moeilijk te kijken. Niet omdat hij het veroordeelde; hij zei dat ze zo’n zwaar leven hadden, 'en dat wil je niet voor je kind'. Ik had geen idee waar hij het over had, maar ik wist: dit is belangrijk. Het is me bijgebleven."

Zoete inval

Haar vader zat in het verzet en hielp ook mensen. Hun gezin was volgens Carla 'een bij elkaar geraapt zooitje'. Een zoete inval van pleegkinderen, buurtkinderen, en vrienden van haar vader van over de hele wereld. Helpen zit gewoon in haar. Eerder was ze oppas en verpleeghulp.

"Deze vluchtelingen zijn van alles en iedereen afhankelijk", zegt Carla. "Ze zijn al gewend dat ze onderdrukt worden, dat ze iets moeten doen om iets te krijgen. Ze zijn veel kwetsbaarder om weer slachtoffer te worden, net als jonge meiden die misbruikt zijn."

Nooit helemaal boven

Het doet haar verdriet dat er zo weinig hoop is op echte verbetering. "Die jongens maken de eerste paar stapjes op een trap en vallen dan weer naar beneden. Gelukkig komen ze wel wát verder, maar ze komen nooit bovenaan. Ze vertrouwen niemand meer, want niemand is te vertrouwen."

Carla wel. Een van de jongens noemt haar 'mama Carla'. Zij is het moederfiguur dat de vluchtelingen nooit hebben gehad, de vriendin die hen accepteert zoals ze zijn. Iemand die nooit oordeelt, altijd luistert, niet neemt maar geeft. Darius smachtte naar zo iemand. "Toen ik hem voor het eerst zag op een bijenkomst van Secret Garden, worstelde hij zich een weg door de menigte. Het enige wat ik deed, was mijn armen spreiden. Hij sprong er letterlijk in en slaakte een vreselijk diepe zucht. Minutenlang hebben we daar gestaan. Pas daarna stelden we ons aan elkaar voor."

Gezien worden

Iets soortgelijks maakte ze mee op een congres in Athene. "Ik stond met een trans persoon en een gay te praten, terwijl een andere gay me heel intens stond aan te kijken. Hij durfde niet te praten. Je zag hem denken: kijk naar me, kijk naar me. Ik spreid mijn armen, hij springt er zo in. Ze hebben die liefde vaak niet eens gehad, of ze zijn het kwijt. Deze jongens verdwijnen van de wereld zonder dat iemand echt weet wat ze deden en wie ze waren. Ze willen gewoon gezien worden. Ze hebben familie en vrienden nodig, niet een ambtenaar die hen van het kastje naar de muur stuurt."

'Carla heeft een groot hart'

Nassim (37, niet zijn echte naam), uit Iran, kwam via stichting Secret Garden bij Carla terecht. Hij had gelijk een goed gevoel bij haar. "Ik vond haar lief, moederlijk, open." Hij verbleef een paar maanden bij haar thuis en ze werden goede vrienden. Nassim vluchtte vanwege zijn geaardheid uit zijn geboorteland. Toen zijn familie erachter kwam dat hij op mannen viel, zette ze hem onder druk om te trouwen met een vrouw.

Nassim vertelt het aarzelend. In Nederland voelt hij zich nog altijd niet veilig voor de lange arm van Teheran. "Alles wat je zegt wordt vroeg of laat tegen je gebruikt. Die moorden op Iraniërs in Den Haag en Almere zijn nog maar het topje van de ijsberg." Hij wil daarom niet dat we opschrijven wat zijn echte naam is, waar hij nu in Nederland woont en wat hij voor werk deed in Iran.

Onvoorwaardelijke liefde

Hoewel hij altijd op zijn hoede is, vertrouwde hij Carla wel direct. "Ik heb nooit aan haar getwijfeld. Wij hebben heel verschillende achtergronden, maar we begrijpen elkaar supergoed. Ze heeft een groot hart. Je voelt je totaal geaccepteerd bij haar. Ze is liefdevol, niet oordelend. Carla betekent heel veel voor mij. Ze is mijn vriendin, ik leer een heleboel van haar, ze is een symbool van onvoorwaardelijke liefde voor mij."

Sommige vluchtelingen blijven kort, komen alleen even bijtanken, anderen blijven jaren. Het is een komen en gaan van hulpbehoevenden. Bij Carla staat de deur altijd open. Regels heeft ze niet in huis. Het loopt zoals het loopt. De jongen die nu bij haar verblijft, was vannacht om 4 uur thuis. We horen hem scharrelen, maar tijdens ons gesprek laat hij zich niet zien. Hij is er nog niet zo lang.

Ouwehoeren

Meestal trekken haar tijdelijke huisgenoten zich de eerste dag terug. 24 uur lang slapen ze alleen maar, 'zeker als ze uit een kamp komen'. Op de tweede dag komen ze alleen naar buiten om wat te eten en te drinken, en op dag drie komen ze uit zichzelf naar Carla toe om te praten.

Praten, dat doet ze veel en graag. "Ze willen allemaal praten. Het zijn ouwehoeren hoor. Dan zit ik weer ergens twee uur in een rookhok mijn leven tien jaar te verkorten omdat ze hun verhaal kwijt willen. Ze willen allemaal geaccepteerd worden."

Dickpics

Bij haar hoeven ze zich nergens voor te schamen. "Ik kan makkelijk over seks praten. Dickpics, seksdates, het maakt me allemaal niets uit." Ook zwaardere onderwerpen gaat ze niet uit de weg. "Ik ben altijd heel geïnteresseerd in psychologie. Zelf heb ik heel zware depressies gehad, dus ik weet hoe het is als niemand echt weet wat je doormaakt en nodig hebt."

Ze heeft ze op schoot gehad, volwassen kerels met baarden en haar op hun borst. "Daar zit je dan mee in je armen alsof je met een baby zit. Het feit dat ze het durven vragen vind ik al knap. Ze moeten zich over heel veel heen zetten willen ze überhaupt iets durven vragen." Sommigen slapen bij haar in bed. Wel zo knus. "Dan kijken we nog een filmpje en lullen we een beetje."

Als in de jaren zestig

Zelf geniet ze net zo van hun gezelschap als andersom. "Wat ik bij hen vind, is het sfeertje van de jaren zestig en zeventig. Alles mag, alles kan. Nu is het op de kunstacademie alsof je op een kantoor komt, maar in mijn tijd trof je daar de meest wilde figuren. Zo voelt het nu ook een beetje: allerlei rare figuren door elkaar heen."

Een Nigeriaanse homo droeg haar spontaan een gedicht voor toen hij ontdekte dat ze hetero was en toch voor hen klaarstond. Een Georgische trans man bracht haar een serenade. "Die wilde me vanaf de trap toezingen om me te tonen hoe gelukkig hij was met wat hij had ontvangen. Wanneer gebeurt dit je nou?"

Rijkdom

Ze voelt zich als een vis in het water tussen het bonte gezelschap. "Ik hou van hen allemaal. Ik ben een van die jongens." Zelf moet ze rondkomen van de bijstand. Het weinige dat ze heeft, deelt ze met liefde met haar gasten. In zekere zin wordt ze er een rijker mens door. Vanuit haar huiskamer reist ze de hele wereld over.

"Ik heb geen geld om op vakantie te gaan, maar dankzij mijn jongens leer ik ontzettend veel over andere landen en culturen. Als toerist zit je maar in je hotel, ik heb mensen uit de meest afgelegen plekken in Iran, Bagdad, Afrika over de vloer. Dan zit er weer een zoon van een stamhoofd op mijn bank, dan weer een trans persoon. Dat is toch mooi?"