Veel restaurants houden nauwelijks rekening met allergieën: 'Het kon verkeerd aflopen'
Twee derde van de horecazaken en supermarkten houdt onvoldoende rekening met voedselallergieën. Dit blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Maxim Zwaan weet hoe levensbedreigend deze onoplettendheid kan worden. "Zonder mijn EpiPen had ik nu niet meer geleefd."
Uit een NVWA-inspectie onder ruim 5500 bedrijven blijkt dat het vaak mis gaat bij de vermelding van allergenen of gluten in gerechten en producten. Restauranthouders zijn verplicht om gasten die ernaar vragen informatie te geven over wat er in het eten zit en ook op etiketten van voorverpakt voedsel moet die informatie staan. Toch voldeden meer dan 3000 bedrijven niet aan deze regelgeving.
Zwaan (26) vindt dat een kwalijke zaak. Zelf heeft hij een hevige noten- en pinda-allergie, en daar wordt hij tijdens zijn restaurantbezoeken regelmatig mee geconfronteerd. "Veel personeel en koks zijn zich niet bewust genoeg van het probleem van voedselallergieën of nemen het niet serieus." In deze video wordt het probleem uitgelegd:
Dat kan voor Zwaan levensbedreigende situaties opleveren. "Soms krijg ik alleen een dikke lip en is het met het slikken van pillen opgelost. Maar ik heb ook weleens bij een restaurant gezeten waar mij werd verteld dat er geen noten in het eten zaten terwijl dat niet klopte. Na het eten kreeg ik een allergische reactie waardoor ik mijn EpiPen - een injectie die wordt gebruikt bij een levensbedreigende acute allergie - moest gebruiken en 112 gebeld moest worden. Dat kon echt verkeerd aflopen."
Mensen in gevaar
En niet alleen Zwaan loopt het risico om in dit soort situaties terecht te komen. Er zijn ruim 400.000 duizend Nederlanders met allergieën die gevaar lopen omdat er door de horeca, winkeliers en supermarkten niet goed vermeld wordt of gerechten of producten allergenen of gluten bevatten.
Regelgeving
Sinds 2014 hebben we in Nederland de etiketteringswet die ondernemers verplicht om de juiste informatie te verschaffen over ingrediënten.
Op basis van die wet inspecteerde de NVWA in 2021 in totaal 5577 bedrijven. Van de 3200 horecabedrijven die zijn bezocht voldeden meer dan 2000 zaken, ofwel 65 procent, niet aan de regels. Bij speciaalzaken zoals bakkers en slagers ging het om bijna 1000 bedrijven (51 procent) en bij retailbedrijven zoals supermarkten om 191 bedrijven (41 procent).
Inspecteurs van de NVWA deelden in totaal 591 boetes uit van 525 euro.
Onwetend
Zwaan merkt hoe onwetend restaurants soms zijn over ingrediënten die ze gebruiken. In zijn geval merkt hij dat vooral bij het gebruik van roze peper. "De roze peper is familie van de cashewnoot, maar veel restaurants weten dat niet. Deze peper zit vaak in de 4 seizoen peper waar veel restaurants gebruik van maken. Als ik met deze peper wordt geserveerd word ik dus heel ziek terwijl het restaurant zelf dat niet door heeft."
Zo gaat het ook op andere manieren fout in de keuken van restaurants volgens Zwaan. "Vaak worden met hetzelfde mes verschillende ingrediënten gesneden. Zo wordt er dan bijvoorbeeld een noot gesneden met hetzelfde mes waarmee de tomaat gesneden wordt die uiteindelijk in mijn gerecht terecht komt. Dat noem je een kruisbesmetting en ook dat kan allergische reacties opleveren."
Niet serieus genomen
Maar het gebeurt niet altijd onwetend, zegt Zwaan. Er zijn ook situaties waar opmerkingen over allergieën simpelweg niet serieus worden genomen. "Ik was recent bij een restaurant waar ik aangaf dat ik een allergie had. Toch heb ik tot 5 keer toe noten op mijn bord gekregen. Ik let zelf goed op en had het op tijd door. Maar wat als dat niet het geval was geweest?"
Dat moet volgens hem beter. "Als je van tevoren wordt gevraagd of je ergens allergisch voor bent zou je verwachten dat je altijd veilig bent. Toch is dat helaas niet het geval."
Meer aandacht
Ook Koninklijke Horeca Nederland (KHN) vindt dat het beter moet. Iedereen moet voldoen aan de geldende regels, zegt een woordvoerder van de brancheorganisatie.
"Als horecaondernemers ben je verplicht om gasten te kunnen informeren over aanwezige allergenen in verpakte en onverpakt producten als de gast hierom vraagt. Het is belangrijk om hier scherp op te zijn om de veiligheid van gasten en medewerkers met een voedselintolerantie of – allergie te kunnen garanderen."
Zwaan is blij met de aandacht die er nu voor komt. "Er moet meer bewustzijn komen voor hoe heftig het kan zijn voor mensen met een voedselallergie. Het kan natuurlijk dat koks een foutje maken maar ik hoop dat het nu wel serieus wordt genomen."