Racistische passages verwijderd uit James Bond-boeken
Passages in de Engelstalige James Bond-boeken die volgens de uitgeverij racistisch zijn, worden in een nieuwe druk verwijderd of aangepast. Maar niet alle termen die gevoelig kunnen liggen, zijn gewijzigd.
Uitgeverij Fleming Books, die de literaire rechten van Bond-schrijver Ian Flemings in handen heeft, vroeg een groep zogenoemde sensitivity readers om de verhalen te beoordelen op inhoud en woordkeuze die anno 2023 gevoelig kunnen liggen.
Net als Roald Dahl
Fleming Books is niet de enige Britse uitgever die klassiekers aanpast. Afgelopen week ontstond discussie nadat uitgeverij Puffin bekendmaakte passages uit de kinderboeken van Roald Dahl te hebben aangepast. Onder andere de woorden 'dik' en 'lelijk' werden gewijzigd. De uitgeverij besloot vanwege de ophef dat zowel de herziene als de originele versie beschikbaar blijft.
Disclaimer
In de nieuwe uitgaves van de James Bond-boeken is het n-woord vervangen door omschrijvingen als 'zwart persoon', meldt The Telegraph. Ook is besloten om in sommige passages de etniciteit helemaal weg te laten.
Daarnaast komt in de herdruk een disclaimer waarin wordt uitgelegd dat het boek in een andere tijdsgeest is geschreven en meldt de uitgever dat ze met de updates die zijn doorgevoerd 'zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke tekst' zijn gebleven.
Niet dronken
De Britse krant noemt - hoewel deze nog niet door de uitgeverij zijn bevestigd - een aantal voorbeelden van wijzigingen in de boeken. Zo stond in de originele versie van Live and Let Die (1954) dat Afrikaanse goud- en diamantenhandelaren 'behoorlijk gezags-trouwe gasten zijn, naar mijn mening, tenzij ze te veel hadden gedronken'. In de herschreven tekst zou 'tenzij ze te veel hadden gedronken' zijn weggelaten.
Een andere scene waarin James Bond een bezoek brengt aan een stripclub in New York, schrijft Fleming dat Bond het publiek 'hoorde grommen en hijgen als varkens'. Deze passage zou zijn aangepast naar 'Bond voelde elektrische spanning in de ruimte'.
Eerder wijzigingen
Het is niet de eerste keer dat de teksten van schrijver Ian Fleming (1908 - 1964) zijn aangepast. Toen de auteur nog leefde, gaf hij toestemming om een paar racistische passages in Live and Let Die te wijzigen. Hij ging ook akkoord met het verwijderen van enkele erotische passages uit zijn boeken voor de Amerikaanse markt.
Niet alle termen die gevoelig kunnen liggen, zijn aangepast. Zo zijn volgens The Telegraph raciale verwijzingen naar bijvoorbeeld Oost-Aziatische mensen blijven staan. Ook passages waarin wordt gesproken over 'praatzieke vrouwen die denken dat ze het werk van een man kunnen doen' en waarin homoseksualiteit een 'hardnekkige handicap' wordt genoemd, zijn niet gewijzigd.
Jubileum
Het is dit jaar zeventig jaar geleden dat het eerste boek over James Bond, Casino Royale, werd uitgegeven. Daarom verschijnt er in april dit jaar van alle boeken een hernieuwede druk.