Extreemrechts wint terrein in Ierland, waar de immigrant de schuld krijgt
Het imago van Ierland als gastvrij en vriendelijk land liep deze week een flinke deuk op. Niet eerder werden in Dublin zoveel agenten opgetrommeld om gewelddadige protesten op straat in toom te houden. Volgens de politie ging het om aanhangers van extreemrechts. Zij laten de laatste tijd vaker van zich horen op het eiland.
In Dublin was het gisteravond opnieuw onrustig. Grote aantallen agenten bleven op straat, waar net als de dag ervoor arrestaties werden verricht.
De Ierse hoofdstad maakt de schade op na de uitbarsting van geweld van donderdagavond, toen een anti-immigratiebetoging volledig uit de hand liep. Een menigte trok door de binnenstad, plunderde winkels en stak auto's, een tram en twee bussen in brand. Meerdere agenten liepen verwondingen op, onder wie één ernstig, en elf politieauto's raakten beschadigd. In totaal werden 34 mensen opgepakt.
Aanhangers van extreemrechts zijn volgens de politie verantwoordelijk voor de straatrellen. Die ontstonden in de nasleep van een mesaanval van een man op een vrouw en drie kinderen. De vrouw en een 5-jarig meisje raakten zwaargewond. De identiteit van de hoofdverdachte is nog altijd niet bekendgemaakt. De Ierse politie wil alleen kwijt dat het een man van in de vijftig is.
Leden van de Britse extreemrechtse groepering Britain First wees op X de beschuldigende vinger al snel naar een 'geïmporteerde buitenlander' en 'massa-immigratie'. In Telegram-groepen werd het vuurtje opgestookt, blijkt uit een reconstructie van de Ierse krant Irish Times.
'Vermoord ze gewoon'
De dader zou een buitenlander zijn en mensen werden opgeroepen om 'in kleine groepen' naar de stad te komen om 19.00 uur en te 'doen wat we moeten doen'. De boodschap in een spraakbericht dat circuleerde in anti-immigratiegroepen ging nog een stap verder: "Vermoord ze gewoon".
"Het extreemrechtse gedachtegoed wint de laatste jaren aan terrein in Ierland", zegt RTL Nieuws-correspondent Anne Saenen vanuit Londen. Ze wijst op een toename van anti-immigratiebetogingen. "Vorig waren dat er ruim driehonderd. De mensen die erop afkomen, komen vooral uit de armere wijken en gemeenschappen waar mensen zich niet gehoord of achtergesteld voelen."
Daar liggen een aantal grote maatschappelijke problemen aan ten grondslag. Net als Nederland kent Ierland een crisis op de woningmarkt. Dit voorjaar bleek dat het land een tekort aan 250.000 woningen heeft. Dat zorgt voor torenhoge huizenprijzen, een tekort aan huurhuizen en een toename van het aantal daklozen.
Tegelijkertijd staat het zorgsysteem onder druk en hebben steeds meer Ieren moeite om rond te komen. 5,3 procent van de bevolking leeft onder de armoedegrens, een jaar eerder was dat 4 procent. Saenen: "Extreemrechts maakt gebruik van de onvrede die heerst onder deze mensen. Dat is niet één specifieke groepering. Het rechtse gedachtegoed slaat aan bij verschillende groeperingen, waaronder religieuze fundamentalisten en nationalisten. Zij zeggen: Ierse mensen eerst."
Geen zetels
Toch is Ierland een van de weinige ontwikkelde landen waar radicaal-rechts politiek gezien geen voet aan de grond heeft gekregen. In het Ierse parlement zit geen enkele politieke partij met een uiterst rechtse ideologie.
De in 2016 opgerichte National Party - die van mening is dat het Ierse volk wordt vervangen en dat de Ierse identiteit wordt uitgewist door immigranten - heeft nul zetels. Partijbijeenkomsten trekken doorgaans enkele tientallen mensen. Ook de Irish Freedom Party (opgericht in 2018) die graag wil dat Ierland zo snel mogelijk uit de EU stapt, heeft geen enkele zetel in het parlement.
Immigratie wordt wel een steeds groter thema in Ierland. Zo waren er begin dit jaar ook tegendemonstraties om immigranten een hart onder de riem te steken. Daar kwamen tienduizenden mensen op af.
In april 2022 telde Ierland ruim 120.000 immigranten, het hoogste aantal in 15 jaar tijd. Daar zaten overigens bijna 28.000 Oekraïense vluchtelingen bij, net als bijna 29.000 Ieren die terugkeerden uit het buitenland.
Immigrant de held
Het aantal immigranten groeit gestaag. Een op de vijf inwoners van Ierland is er niet geboren, blijkt uit de laatste bevolkingstelling. Het aandeel immigranten is sinds 2016 met 3 procent gegroeid. Sindsdien nam vooral het aantal immigranten uit India, Roemenië en Brazilië toe.
Overigens is de man die dapper ingreep bij het steekincident van donderdag, door de verdachte met zijn motorhelm te slaan, een fastfoodkoerier genaamd Caio Benicio; een immigrant uit Brazilië die een jaar geleden naar Ierland is verhuisd.