Groep experts moet helpen bij PFAS-massaclaim tegen Chemours

Volgens jurist Eric Meijer, die jarenlang in Dordrecht in de gemeenteraad zat, hebben ruim duizend mensen zich sinds november via de website C8 Claim gemeld om mee te doen aan de massaclaim. 

C8 staat voor PFOA, een PFAS-verbinding, die tot en met 2012 in de fabriek van Chemours als stof werd gebruikt. PFAS zijn water-, vet- en vuil afstotend en zijn jarenlang gebruikt in regenjassen, make-up en anti-aanbaklagen. Probleem is dat ze niet afbreken en mogelijk schadelijk voor de gezondheid zijn.

"Ik ben met diverse advocatenkantoren de claim aan het 'opknippen' in stukken van 100 deelnemers per dagvaarding. Ik word daarbij geadviseerd door wetenschappers en juridische specialisten", blikt Meijer vooruit. "Zo houden we het overzichtelijk en behapbaar voor iedereen."

Gezondheidsclaims

Het plan is om de eerste dagvaarding in het voorjaar de deur uit te doen, afhankelijk van wanneer de expertgroep zijn definitieve vorm heeft gekregen. Wie er precies in de uiteindelijke groep plaatsnemen is nog niet bekend. 

"De groep experts van artsen, advocaten en juristen is nodig om bepaalde gezondheidsclaims zo goed mogelijk te onderbouwen", legt Meijer uit.

"Als we hard willen maken dat PFOA het immuunsysteem aantast of een verhoogde kans op kanker geeft, hebben we de expertise van een immunoloog of een oncoloog nodig. Zij weten daar veel van af." Meijer heeft al gesprekken gevoerd met enkele artsen en verwacht binnenkort de namen bekend te maken. De expertgroep zal bestaan uit maximaal vijf personen.

Verband aantonen lastig

Een van de specialisten waarmee Meijer contact heeft gehad is Diederik Gommers, die vlakbij Dordrecht woont. De intensivist die nationale bekendheid kreeg door zijn adviesrol tijdens de coronacrisis bevestigt dat hij een gesprek heeft gehad met Meijer maar zou zichzelf geen adviseur noemen omdat hij geen expert is op dit gebeid, vertelt hij. 

"Hij is hier een keer langs geweest", zegt Gommers. Volgens hem ging het gesprek over een mogelijk verband tussen de vervuiling en kanker. Maar een dergelijk verband aantonen is moeilijk. "Dat is niet wat je kan verwachten op medische gronden."

Uitspraak

Op 27 september bepaalde de rechter dat Chemours aansprakelijk is voor schade door PFOA-uitstoot in de periode 1984 tot en met 1998. Deze rechtszaak was aangespannen door de vier gemeenten Dordrecht, Papendrecht, Sliedrecht en Molenlanden en dient als basis voor de massaclaim van Meijer.

Hij is blij met de uitspraak van de rechter, omdat deze duidelijk heeft gezegd dat Chemours PFOA heeft uitgestoten, 'én dat in bepaalde periodes onrechtmatig heeft gedaan'. "Daarmee kunnen wij nu de link leggen naar water- en bodemvervuiling en dus uiteindelijk de gezondheidsschade bij omwonenden en werknemers."

Wel miste Meijer in de dagvaarding en de uitspraak van de rechter de link met de bevolking van Dordrecht en andere Drechtsteden. "De kern is toch wat voor schade het de mensen heeft toegebracht. Onder de mensen die zich bij ons hebben gemeld, zitten schrijnende gevallen."

Volgens Meijer leven veel Dordtenaren 'in permanente angst of ze iets krijgen van Chemours'. "Een groepje vrouwen zwom iedere ochtend in de Wantij. Dat doen ze niet meer", geeft hij als voorbeeld. "Mensen uit de Merwedepolder drinken niet meer uit de kraan, alleen uit flessen, zo vertellen ze me."

Bloedonderzoeken

Het steekt Meijer dat de Nederlandse overheid een afwachtende houding aanneemt. "In Vlaanderen rondom de 3M-fabriek in Zwijndrecht zijn bloedonderzoeken afgenomen, afgravingen gedaan en hebben de Vlaamse regering en 3M afgesproken dat het bedrijf 571 miljoen beschikbaar stelt om vervuilde grond te saneren. Hier legt Chemours alleen de productie van een lijn stil uit angst voor een dwangsom."

Meijer wil in de massaclaim een bedrag per persoon claimen. "De hoogte daarvan zijn we nog in redelijkheid aan het berekenen, maar deze zal niet stoppen bij enkele tienduizenden euro's per persoon."

De jurist denkt dat de zaak lang kan gaan duren. "Tenzij er een handreiking van Chemours komt. Ik weet dat ze dat ook gedaan hebben in de zaak van de Drechtsteden tegen Chemours, maar dat die daar niet op in zijn gegaan. Maar eerst moeten we de massaclaim indienen."

Een lijst met claimers wil Meijer niet delen in verband met privacywetgeving. We vonden in ieder geval één persoon die zich heeft aangesloten bij de claim.

Bas van der Hel (39 jaar) heeft zich een paar weken geleden aangesloten bij de massaclaim van Eric Meijer. 

"Ik heb 27 jaar in Sliedrecht gewoond, hemelsbreed een kilometer bij Chemours vandaan. Ik was 18 jaar toen ik klachten kreeg aan mijn testikels, die heel erg zeer deden. Na testen in het ziekenhuis bleek ik verminderd vruchtbaar. Ik heb nu drie kinderen, maar twee zijn er geboren via IVF/ISCI, een techniek voor mensen met weinig goed zaad. Ze selecteren de goede cellen en brengen die bij de eicel in."

"Ik heb me aangemeld voor de massaclaim toen ik twee weken geleden een oproep zag in een speciale Facebook-groep over de vervuiling van Chemours. Of mijn vruchtbaarheidsklachten door Chemours zijn gekomen, weet ik natuurlijk niet. Maar ik heb wel een vermoeden dat het met Chemours te maken heeft. Ik heb van jongs af aan die rook ingeademd."

"Een oud-klasgenoot van vroeger had zaadbalkanker en zijn testikels zijn uiteindelijk verwijderd. Ik roep iedereen op met dergelijke klachten in de buurt van Chemours om zich aan te melden zodat we beter kunnen bepalen of er een verband is met de uitstoot van Chemours."

Update 15.46 uur

Er is commentaar van Diederik Gommers toegevoegd. Ook is duidelijker gemaakt dat de expertgroep nog samengesteld moet worden en dat Meijer geen inzicht kan of wil geven in de lijst met ingediende claims.