NAVO-baan Rutte weer stapje dichterbij, eerste eis Orbán ingewilligd
Stapje voor stapje komt de nieuwe baan van Rutte als secretaris-generaal van de NAVO dichterbij. Hongarije is één van de laatste dwarsliggers. Eén van de twee eisen die het land had is inmiddels ingewilligd. Het land hoeft niet mee te doen aan militaire acties in Oekraïne tegen Rusland. De Amerikaanse ambassadeur bij de NAVO spreekt van 'groeiend momentum'.
Bij een bezoek aan Boedapest heeft de huidige NAVO-baas Jens Stoltenberg de Hongaarse premier Viktor Orbán vanochtend verzekerd dat zijn land geen troepen of financiële steun hoeft te leveren aan de hulp van de NAVO aan Oekraïne. "Daarmee heeft Hongarije de garanties gekregen die het nodig heeft", zegt Orbán.
Dat was Hongarije al niet verplicht, maar wilde dat nog een keer bevestigd zien voor het zich achter Mark Rutte zou kunnen scharen als opvolger van Stoltenberg. De NAVO wil namelijk een actievere rol spelen in de hulp aan Oekraïne. Op de top in Washington in juli wil het bondgenootschap afspraken maken over meerjarige financiële hulp. Hongarije wil daar niet aan mee doen.
Rutte reageert vandaag op vragen van journalisten dat hij 'gematigd optimistisch' is over de baan:
Niet dwarsbomen
Het land heeft ondanks de oorlog nog steeds goede banden met Rusland. En Hongarije geeft als enige NAVO-lidstaat ook geen wapensteun aan Oekraïne. Hongarije kan volgens Orbán niet in zijn eentje de mening van de overige 31 NAVO-landen veranderen, maar zal besluiten ook niet dwarsbomen, beloofde hij bij een bezoek van Stoltenberg aan Boedapest.
Hiermee is voldaan aan één van de voorwaarden die Orbán vorige week stelde aan steun voor de kandidatuur van Rutte als secretaris-generaal van de NAVO. De andere eis is dat Rutte excuses aanbiedt voor uitspraken die hij drie jaar geleden deed over Hongarije, die ze in Boedapest nog steeds niet zijn vergeten. Kijk hier terug wat Rutte zei:
"Aan deze eis is minder gemakkelijk tegemoet te komen", zegt politiek verslaggever Roel Schreinemachers. "Deze woorden mogen dan hard zijn aangekomen in Hongarije, Rutte meende wel wat hij zei. Een totale knieval is daarom niet erg waarschijnlijk."
"Bovendien zou het Ruttes geloofwaardigheid als NAVO-baas ondermijnen als hij Orbán te ver tegemoetkomt", vervolgt Schreinemachers. "Er zal een diplomatieke middenweg moeten worden gevonden die Orbán tevredenstelt maar tegelijkertijd Rutte geen gezichtsverlies oplevert."
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Lobby
Achter de schermen wordt nog steeds druk gelobbyd voor de kandidatuur van Rutte. Hij is al zeker van de steun van 29 van de 32 NAVO-landen. Roemenië heeft nog steeds een eigen kandidaat voor de topbaan: de Roemeense president Klaus Johannis. En Slowakije heeft nog geen steun uitgesproken voor Rutte, maar daarover worden de schouders opgehaald.
De Amerikanen hameren er steeds op dat ze de opvolgingskwestie van Stoltenberg willen hebben afgehandeld voor de NAVO-top in Washington in juli. "Het zou bijzonder pijnlijk zijn als er dan nog steeds geen duidelijkheid is wie de nieuwe NAVO-baas wordt", zegt Schreinemachers. "Dat zou een beeld geven van een verdeeld bondgenootschap, op een moment dat de NAVO juist eenheid wil uitstralen."