Moderna krijgt honderden miljoenen voor ontwikkeling vogelgriepvaccin
Farmaceut Moderna krijgt 590 miljoen van de Amerikaanse overheid voor de ontwikkeling van een vaccin tegen vogelgriep. Eerder deze maand was er een eerste sterfgeval in de VS na besmetting met deze ziekte. "Dit is een logische stap als voorbereiding op mogelijke scenario's."
We hoeven volgens viroloog Marion Koopmans nu niet gelijk zenuwachtig te worden dat er een nieuwe pandemie aankomt. "Het is juist heel goed om aan de ontwikkeling van dit soort vaccins te werken voor het geval het nodig is."
Op dit moment heeft de VS te maken met een bepaald soort vogelgriep dat onder koeien circuleert. Enkele tientallen mensen zijn hierdoor besmet geraakt. De 65-jarige man uit Louisiana die begin januari overleed, zou dan weer door contact met vogels besmet zijn geraakt. "Het is dus nog een beetje onduidelijk hoe het virus zich nu verspreidt", zegt Koopmans. "Maar er zijn wel zorgen: welke kant gaat dit op?"
Want, als het virus zich ontwikkelt en tussen mensen overdraagbaar wordt, dan is er wel kans op een potentiële nieuwe pandemie, waarschuwt Koopmans. "Daar is op dit moment nog geen enkele aanwijzing voor, zeker niet voor efficiënte verspreiding onder mensen. Maar voor dat scenario heb je allerlei plannen nodig en de ontwikkeling van een dergelijk vaccin door Moderna is daar één van."
H5N1
Het gaat specifiek om de ontwikkeling van een vaccin tegen het H5N1-virus. Dat werd voor het eerst ontdekt in 1996 bij ganzen in China en heeft in de loop der jaren honderden mensen het leven gekost. De vogelgriep wordt onder meer verspreid door trekvogels en duikt daardoor overal in de wereld op.
"Soms zijn er best heftige ziektebeelden", zegt Koopmans. Een tiener in de VS lag bijna een maand op de intensive care. "Maar het kan ook zo zijn dat we de milde gevallen niet zien. De Amerikaanse RIVM heeft nu ook aan ziekenhuizen gevraagd om bij patiënten met griep uit te zoeken of dat niet toevallig een dierlijk griepvirus is. Dat is een goede oproep. Er is een kleine kans dat als het vogelgriepvirus met het mensengriepvirus mixt, dat er dan een variant uitkomt die wel besmettelijk en overdraagbaar is."
Moderna doet sinds 2023 onderzoek naar een vaccin tegen H5N1. De farmaceut ontving in juli vorig jaar al 176 miljoen euro van de Amerikaanse overheid om de ontwikkeling te versnellen. Het vaccin maakt gebruik van dezelfde technologie die de snelle ontwikkeling van coronavaccins mogelijk maakte.
"Tijdens de covid pandemie heeft Moderna laten zien dat hun vaccinatiesysteem werkte. Ze waren snel, boden een goede bescherming en het vaccin was snel aanpasbaar voor als er net een ander virus circuleerde." Zeker dat laatste is belangrijk, zegt Koopmans. Want vogelgriep zit in alle hoeken en gaten van de wereld en kan zich daarom op verschillende plekken anders ontwikkelen. "Dan is het handig om een vaccin te hebben dat zich daarop kan aanpassen."
Moderna is niet het enige bedrijf dat bezig is met het ontwikkelen van een vaccin tegen de vogelgriep. Ook bijvoorbeeld de farmaceuten Seqirus en GSK houden zich hiermee bezig. Vorig jaar juni kocht de Europese Commissie 665.000 vaccins in als mogelijke voorbereiding op een uitbraak. Deze zijn bedoeld voor mensen te beschermen die in contact staan met dieren.