Veel meer griep dan andere jaren, maar zo uitzonderlijk is dat helemaal niet
Jarenlang waren er niet zoveel mensen met griep als nu, bleek gisteren uit cijfers van het RIVM en onderzoeksinstituut Nivel. Hoewel het ontzettend vervelend is om de griep te hebben, en we op het werk of bij scholen de gevolgen van de jaarlijkse griepgolf flink merken, is deze piek volgens experts helemaal niet zo uitzonderlijk.
Zowel het RIVM als het Nivel zeggen tegen RTL Nieuws de cijfers van dit jaar, ondanks de piek, niet zorgwekkend te vinden. Ook bekende viroloog Marion Koopmans van het Erasmus MC noemt de huidige golf 'zeker nog niet uitzonderlijk'.
Want, griep is er elk jaar, meestal rond de winterperiode. Soms raken veel mensen besmet, soms minder mensen. Soms laait de griep iets eerder in het jaar op, andere jaren weer iets later. De ene keer duurt een griepgolf ook langer dan de andere keer. Bovendien zitten we nog niet op een zogenoemd 'hoog intensief niveau', daarover later in dit artikel meer.
Oorzaak intensiteit griepgolf onduidelijk
Waarom de griepcijfers elk jaar zo wisselen, is volgens senior onderzoeker infectieziekten Mariëtte Hooiveld van het Nivel niet helemaal duidelijk. Dat is ook lastig om te onderzoeken. "Het kan zo zijn dat meer mensen zich melden bij de huisarts, omdat er meer mensen ziek zijn", legt ze uit.
Maar het kan ook te maken hebben met welk type virus rondgaat. Elk jaar is dat weer anders. Griep heb je in allerlei varianten; influenza type A, B en C. Met name door type A en B liggen elk jaar talloze Nederlanders met koorts in bed. En om het nog iets ingewikkelder te maken: types A, B en C hebben ook nog varianten. Dat wordt een subtype genoemd. Voor de liefhebber van feitjes: dit jaar is vooral type A de boosdoener.
Het RIVM kijkt naar welk virustype rondgaat, vertelt Hooiveld. "Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat vooral oudere mensen last krijgen van het type dat op dat moment rondgaat. Die zijn vaak ook kwetsbaarder en gaan sneller naar de huisarts, dus liggen de cijfers dan hoger."
Zo worden de griepcijfers verzameld
Al tientallen jaren wordt bijgehouden hoeveel mensen griep hebben in Nederland. Dat gaat zo: een aantal huisartsenpraktijken in ons land houdt bij hoeveel patiënten zich melden met griepachtige klachten. Nivel Peilstations worden dat genoemd. Een deel van die patiënten wordt ook getest op virussen. De afgenomen tests worden door het RIVM onderzocht op verschillende luchtwegvirussen zoals griep en corona.
De cijfers zeggen dus niet hoeveel mensen in Nederland totaal de griep hebben. Wel over hoeveel mensen zich met griep melden bij de huisarts. De afgelopen week deden 118 op elke 100.000 mensen dat. Vorige week was dat nog 76 op de 100.000 mensen. De griepepidemie was daarmee officieel begonnen.
Sinds 2020 worden de griepcijfers door het RIVM en het Nivel met het publiek gedeeld.
Ook de griepprik speelt mee. Dat vaccin beschermt je tegen verschillende varianten of zorgt dat de griep minder heftig verloopt, als je ziek wordt. Elk jaar wordt door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een inschatting gemaakt welke virussen dat jaar veel zullen rondgaan. De griepprik wordt daarop aangepast.
Actieve varianten in griepprik
Toch kan het volgens de onderzoeker gebeuren dat het type virus dat rondgaat, net even wat minder goed bij het vaccin past. "Overigens hebben we op dit moment geen reden om aan te nemen dat dat aan de hand is. Want types die nu rondgaan, zitten allemaal in de griepprik."
Zorgt het onderdrukken van koorts door paracetamol ervoor dat je minder snel herstelt van griep? Huisarts Stefan van Rooijen legt het in onderstaande video uit:
Oké, we weten nu dat de griepcijfers elk jaar door allerlei redenen anders zijn. Maar waarom zijn experts dan nog niet onder de indruk van de huidige piek? Al jaren zijn er niet zo veel griepgevallen geweest als nu, dat klinkt toch alarmerend zou je zeggen.
Een griepgolf wordt door de organisaties die er onderzoek naar doen ingedeeld in vier niveaus: laag intensief, matig intensief, hoog intensief en zeer hoog intensief. Dat systeem is bedacht zodat griepgolven in verschillende (Europese) landen goed met elkaar te vergelijken zijn.
Griep in Nederland op matig intensief niveau
Momenteel bevinden wij ons in Nederland op niveau matig intensief. Hoog wordt het pas als 150 op de 100.000 mensen zich met griepachtige klachten bij de huisarts melden. Zeer hoog vanaf 195. Zoals eerder verteld zitten wij nu op 118.
De verwachting is dat het aantal griepgevallen nog wel gaat toenemen, er is dus wel een kans dat wij op het niveau hoog intensief terechtkomen. Frankrijk is daar al bijvoorbeeld. Ja, zo'n niveau heeft invloed op de maatschappij. Er liggen bijvoorbeeld meer mensen in het ziekenhuis en werkgevers moeten het doen met minder medewerkers. Maar alles ontwrichtend, dat is het (nog) niet.
Griep? Neem je tijd om uit te zieken
"Griep kan er best inhakken, ook bij gezonde mensen", zegt huisarts Marnix van Leest uit Leusden. Hij merkt duidelijk een toename van mensen met griepklachten in zijn praktijk. Toch is de drukte door de griep volgens hem 'beheersbaar' en is er nog 'ruim voldoende tijd voor andere problemen'.
Heb je de griep te pakken? Dan is het over het algemeen verstandig om jezelf even de tijd te geven om goed te herstellen, zegt Van Leest. "Zeker als je koorts hebt gehad." Als je meteen weer vol aan de bak gaat, zul je merken dat dat niet altijd gaat.
"Met name mensen met fysiek zwaar werk moeten toch even wat meer hersteltijd van de griep nemen. Zorg goed voor jezelf en luister naar je lijf. Goed slapen, goed eten, goed drinken en echt even in stress afschakelen. Je hoeft niet per se thuis op de bank, maar gewoon rustig aan doen en een beetje rommelen in huis kan ook."
De huisarts adviseert mensen om op Thuisarts.nl informatie te lezen over de griep en waar je op moet letten. "Maar bij de meeste mensen gaat het vanzelf weer over."