Steeds vroeger lente: planten maand eerder in bloei dan halve eeuw geleden
De lenteplanten en -bloemen staan gemiddeld een maand eerder in bloei dan vijftig jaar geleden. Dat concluderen natuurwetenschappers Arnold van Vliet, Wichtertje Bron en Letty de Weger in het onderzoeksblad Nature Today. Zo staan planten als het gewone speenkruid, de gele kornoelje, het gewone sneeuwklokje en de krokus momenteel al volop in bloei.
Ze staan er al mooi bij, de lentebloemen. De verandering in de bloeidatum is onder meer te zien bij de gele kornoelje. "Vijftig jaar geleden openden de eerste kleine gele bloemetjes zich pas rond 13 maart. Deze eeuw ligt de eerste bloeiwaarneming op 18 februari", schrijven de onderzoekers.
Boven de 10 graden
De bloemen en planten staan inderdaad 'vroeger dan voorheen' in bloei, zegt ook meteoroloog Leander de Wit van Buienradar. "Het is ook een feit dat het weer al weken veel te zacht is: gemiddeld is het rond deze tijd van het jaar overdag 7 graden, de afgelopen tijd was het geregeld boven de 10 graden en ook de komende week gaat dat gebeuren."
December en januari
Wanneer de bloemen precies beginnen met groeien, hangt ook af van de temperatuur in december en januari. Als de eerste twee wintermaanden warmer zijn, bloeien de bloemen en planten eerder. Zo was het afgelopen december en januari gemiddeld 5,4 graden, terwijl het klimaatgemiddelde in die maanden rond de 3,9 graden ligt.
Onderzoeker Van Vliet meldde eind december dat de hazelaar al in bloei stond door de warmte. Ook de elzen zijn op grote schaal in bloei gekomen, waardoor er pollen in de lucht komen. Bij droog weer kan dat leiden tot hooikoorts.
Natuur en fruitteelt
Maar de vroege bloei kan ook tot problemen leiden voor de natuur en fruitteelt, zegt De Wit. "Een paar jaar geleden hadden we dat: toen was het begin februari heel warm, maar hadden we eind februari en begin maart een aantal stevige vorstnachten. Dat is het risico van klimaatverandering: het is heel normaal dat het in maart een aantal nachten flink vriest, maar hoe meer bloemen in knop staan en hoe harder het vriest, hoe meer er kapotgaat.
De Wit refereert aan een artikel van het KNMI van twee jaar geleden. Toen kwamen appelbomen door het zachte weer in februari en maart al vroeg in bloei, maar zorgde vorst in april vervolgens voor flinke schade aan de bomen. "Valse lente", wordt dit fenomeen genoemd, het komt volgens het KNMI steeds vaker voor.
Dagelijkse update
Wil jij iedere middag een selectie van het belangrijkste nieuws en de opvallendste verhalen in je mail? Meld je dan nu aan voor de dagelijkse update.