'We hebben een traditie opgebouwd': hoe de Oranjemars een succes is geworden

Nee, die tienduizenden supporters lopen niet spontaan samen naar het stadion. Dat weet sportmarketingexpert Judith de Frel maar al te goed. Zij heeft tien jaar lang namens de KNVB de Oranjemars georganiseerd.

"Nederland heeft hier lang op moeten wachten", zegt De Frel. "Het EK is nu eindelijk weer in de buurt én we doen mee!"

Vanaf de Oranjecamping

De Oranjemars is in 2004 ontstaan in Portugal. De welbekende Oranjebus was er toen voor het eerst en de supportersclub van Oranje bedacht samen met de KNVB dat het wel eens heel leuk kon zijn om met alle supporters samen vanaf de Oranjecamping naar het stadion te lopen.

Misschien verrassend, maar de Oranjebus is geen officieel KNVB-onderdeel. "Het is gewoon een groep vrijwilligers die dit zelf bekostigt en zelf alles doet en regelt", vertelt De Frel. "Het is ongekend dat we dat hebben. Het zijn gewoon echt fans, die alles op alles zetten om die bus op alle plekken te krijgen."

Die bus verzorgt tijdens de mars ook de muziek. Dit jaar trekt vooral het nummer Links Rechts van Snollebollekes de aandacht. Ook wel 'The Bounce' genoemd door de Britse omroep BBC.

Veiligheid voorop

Om ervoor te zorgen dat al die supporters probleemloos door verschillende stadscentra kunnen wandelen en bouncen, regelt de KNVB maanden van tevoren al dat de plaatselijke gemeentes de mars faciliteren.

"Het begint eigenlijk zodra je de plaats van het toernooi weet", zegt De Frel. "Dan begint de KNVB al met het contacteren van de stad en de ambassade, met de boodschap: wij willen deze parade gaan doen." Gemeentes kunnen er dan rekening mee houden dat ze bijvoorbeeld straten moeten afzetten.

Weerstand

Niet elke stad is meteen enthousiast over de Nederlandse plannen, maar dankzij de afgelopen twintig jaar kan de KNVB in ieder geval laten zien hoe leuk zo'n mars uiteindelijk is. "Langer geleden moesten we ze echt overtuigen, maar nu hebben we wel een traditie opgebouwd." 

Hoe die traditie er door de jaren heen uit zag, zie je hier:

Bovendien hoeft een stad niet alles te regelen. De KNVB neemt onder andere veiligheidscoördinatoren mee en verzorgt alle communicatie richting de supporters. Ook kan een gemeente dankzij de Oranjemars directe invloed uitoefenen op bijvoorbeeld de instroom bij een stadion, door de organisatie te vragen om een half uurtje eerder of later te beginnen.

"Je kan ze van links naar rechts laten gaan", zegt De Frel grappend, "maar je kan ze ook stoppen als dat nodig is."

KNVB-directeur Marianne van Leeuwen is ook enthousiast over de Oranje-supporters. "Als je ziet hoe onze fans zijn en hoe ze zich gedragen, ten opzichte van elkaar maar ook ten opzichte van fans van andere landen, dat gaat de hele wereld over", zegt de directeur tegen RTL Nieuws. "Op sociale media wordt het the orange standard genoemd, een nieuwe standaard voor hoe fans zich moeten gedragen rond toernooien."

Soms voor niks

De voorbereidingen worden sowieso in een vroeg stadium getroffen, met het risico dat Oranje niet in de betreffende speelstad komt te spelen. Ook Dortmund, waar Oranje morgen de halve finale speelt, is al lange tijd geleden benaderd.

"Vaak weet je een speellocatie pas een paar dagen van tevoren. Zo'n mars kun je niet in die korte tijd voorbereiden", zegt de sportmarketingexpert. 

"In de voorbereiding bepaal je dus al met verschillende steden de route", vervolgt De Frel. "Iedereen is er dan al klaar voor. Maar uiteindelijk kan veel werk in de prullenbak."

'Super trots'

Hoewel De Frel niet meer bij de KNVB werkt, kijkt ze vol trots terug op de Oranjestoeten. "We hebben daar echt iets opgebouwd", zegt ze.

Vroeger was bijvoorbeeld het vrouwenvoetbal nog niet zo groot, maar toen het EK in Nederland was, nam de Oranjestoet bij elke wedstrijd toe in formaat. "Uiteindelijk liep bij de finale in Enschede 10.000 man door de stad. Dat was echt een kippenvelmoment."