Greenpeace wint rechtszaak: kabinet moet veel meer doen om stikstof terug te dringen

De Nederlandse staat doet veel te weinig om de natuur te beschermen tegen stikstof. Dat heeft de rechtbank in Den Haag vanochtend geoordeeld in een zaak die was aangespannen door milieuorganisatie Greenpeace. Een uitspraak met grote gevolgen: het kabinet moet ingrijpende maatregelen nemen om de stikstofuitstoot terug te dringen.
Op dit moment heeft de overheid als doel om dit jaar 40 procent van de stikstofgevoelige natuur te beschermen en 50 procent in 2030. Volgens de rechter gebeurt er te weinig om die doelen te halen.
Vaststaat dat de eigen stikstofdoelen zeer waarschijnlijk niet gehaald gaan worden voor 2030, concludeerde de rechter. De staat handelt daarmee onrechtmatig, was het harde oordeel.
Dwangsom
Tot op heden is 28 procent reductie behaald. Er moet voor 2030 nog 22 procent reductie worden gerealiseerd in stikstofgevoelige natuur, de zogenoemde 'urgente lijst' (zie onder). Als het stikstofdoel in 2030 niet wordt gehaald, volgt een dwangsom van 10 miljoen euro.
Greenpeace eiste ook dat dit jaar al de stikstofneerslag in 75 procent van de meest kwetsbare natuurgebieden fors omlaag moest, maar daar gaat de rechtbank niet in mee. De voorzitter acht dat dit doel niet haalbaar is.
RIVM
Greenpeace voelde zich gesteund door het RIVM. Het instituut concludeerde dat maatregelen die Nederland en omringende landen sinds 1990 hebben genomen, weliswaar hebben geleid tot lagere emissies en deposities maar dat dit niet voldoende is om aan de normen te voldoen.
Doordat te weinig wordt gedaan om de stikstofuitstoot terug te dringen, gaat het slecht met veel plantensoorten, insecten en vogels, betoogde Greenpeace.
Het probleem is al tientallen jaren bekend, stelde de milieuorganisatie. De gevolgen van stikstof komen steeds dichterbij voor alle Nederlanders. Zo herken je de gevolgen van stikstof in je eigen tuin:
Wat nu?
De grote vraag is wat de overheid kan doen om de stikstof in het land terug te dringen. De gevolgen zijn vermoedelijk groot. Alleen al voor de schatkist dreigt een miljardenstrop van 10 tot 15 miljard euro aan extra kosten, bijvoorbeeld voor de uitkoop van boeren.
Nu al zijn er allerlei maatregelen op het gebied van landbouw, industrie, bouw, verkeer en vervoer. Maar die zijn dus nog niet genoeg.
'Tijd van treuzelen is voorbij'
Minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat liet voorafgaand weten met zorgen naar de uitspraak uit te kijken. "Als je geen huizen kan bouwen of wegen kan aanleggen, dan staan we met zijn allen stil."
Directeur Andy Palmen van Greenpeace ziet dat anders. "Allerlei plannen om het probleem aan te pakken, ook van het vorige kabinet, zijn door de huidige regering afgeschoten", zegt hij. "Je kunt niet eerst alles afschieten en dan met droge ogen beweren dat er niks kan."
Urgente lijst
