Bredere bedden, grotere kleren: samenleving groeit langzaam mee met steeds zwaardere mensen

Nu de lente aanbreekt zoeken veel mensen de terrassen op om te genieten van de zon. Maar er is een groep mensen die niet graag in een terrasstoel neerploft: bang om niet in de stoel te passen, of er doorheen te zakken.

Mensen met overgewicht, een almaar groeiende groep, worden op veel plekken geconfronteerd met hun 'afwijkende' lichaamsomvang. Het aantal mensen met overgewicht of obesitas neemt steeds verder toe. Volgens het RIVM had in 2022 50 procent van de Nederlanders overgewicht. In 2050 is dat naar verwachting 64 procent.

Vooral mensen met obesitas, een medische aandoening waarbij het lichaamsvet zich ophoopt, krijgen hiermee te maken. Ze passen bijvoorbeeld niet in vliegtuigstoelen of kermisattracties, en hebben moeite met het vinden van kleding in de juiste maat. Dat kan leiden tot schaamte en een gevoel van vernedering, vertelt Ellen Buijnink, co-voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Overgewicht & Obesitas (NVOO).

Armleuningen

"Het zit vaak in kleine dingen", zegt ze. "Zoals een stoel in een wachtruimte met armleuningen waar je niet tussen past, of bang zijn dat je door die terrasstoel zakt."

Om te voorzien in de behoefte van mensen met overgewicht, vinden op verschillende gebieden aanpassingen plaats. Zo stijgt het aanbod van kleren in grote maten wereldwijd al jaren, niet alleen bij gespecialiseerde winkels, maar ook bij ketens als H&M en Hema.

Hema verkoopt dameskleding tot confectiemaat 54. De keten ziet vooralsnog geen grote verschuivingen in de kledingmaten, maar kijkt wel regelmatig of het aanbod nog aansluit op wat er aan de markt wordt gevraagd. "We gebruiken informatie die is gebaseerd op een studie van TNO over lichaamsmaten", zegt een woordvoerder van Hema tegen RTL Nieuws. "Die studie stamt uit 2001, maar is in 2015 geactualiseerd. Toevallig zijn we nu aan het kijken of de maten voor de damesmode nog marktconform zijn."

Bredere bedden

Ook in ziekenhuizen wordt steeds meer rekening gehouden met het toenemend aantal mensen met overgewicht. In het Erasmus MC werd bij het ontwerpen van de nieuwbouw in 2018 al gerekend op patiënten met ernstig overgewicht. "De kamers zijn groter, de bedden breder en de toiletten kunnen meer gewicht dragen. Daar kunnen mensen terecht met een gewicht tot 230 kilo", vertelt Liesbeth van Rossum. Zij houdt zich als internist-endocrinoloog en hoogleraar obesitas in het Erasmus MC veel bezig met mensen met overgewicht.

"Op veel plekken houden we rekening met patiënten met obesitas, maar we lopen nog steeds vaak tegen dingen aan", zegt ze. "Dan zijn bijvoorbeeld de stoelen in de spreekkamer niet breed genoeg voor een patiënt."

Het zijn zaken die klein kunnen lijken, maar die volgens Van Rossum toch veel impact kunnen hebben. "Patiënten hebben er echt last van. Je voelt je minder welkom als het ziekenhuis daar niet goed genoeg op is ingericht." 

Efteling

Afgelopen november werd ook in de Efteling pijnlijk duidelijk dat veel plekken niet zijn ingericht op mensen met overgewicht. Een bezoeker mocht niet mee met de attractie Danse Macabre, omdat zijn buikomvang te groot was, met tranen tot gevolg.

Om teleurstellingen te voorkomen, is de Efteling op zoek naar een oplossing. "We zijn bij Danse Macabre nog aan het nadenken over het beter informeren van onze gasten", zegt een woordvoerder. "Bijvoorbeeld met behulp van een teststoel. Dit is echter niet van de een op de andere dag geregeld." In zo'n stoel kunnen mensen voor ze in de rij gaan staan testen of ze in de eigenlijke attractie passen.

In familiepark Drievliet hebben ze een andere maatregel genomen. De achtbaan Formule X heeft een speciaal karretje voor mensen met een grotere buikomvang, de zogenaamde big boy seat.

Ook bij mensen zonder overgewicht is de krapte van de stoelen in vliegtuigstoelen een veelgehoorde klacht. Wie niet in een stoel op een vlucht van KLM past, moet een tweede stoel bijboeken. Dat kan met 25 procent korting. Als de vlucht niet vol is, kan je het extra betaalde bedrag terug krijgen. Een woordvoerder van de luchtvaartmaatschappij laat weten dat er 'vooralsnog geen reden' is om de standaardbreedte van de vliegtuigstoelen aan te passen vanwege het toenemende formaat van de mens.

Grotere grafkist

Zelfs nadat ze zijn overleden, kunnen mensen hinder ondervinden van hun overgewicht, bijvoorbeeld omdat zij niet in een standaard grafkist passen. Een woordvoerder van de grote uitvaartverzorger en -verzekeraar Monuta heeft geen harde cijfers over het toenemend gebruik van zulke kisten, maar ziet wel een trend. "We zien dat de maten van de kisten door de jaren heen meegroeien met de mensen", zegt een woordvoerder.

Ook de ovens waarin overledenen worden gecremeerd worden steeds groter. In crematiecentrum Westerhout in Beverwijk staat sinds enkele jaren een extra grote oven waarin personen tot 300 kilo kunnen worden gecremeerd. Hoewel het aantal overledenen dat afhankelijk is van de mega-oven licht toeneemt, worden er niet dagelijks extreem zware mensen in gecremeerd. "Ik denk dat het er ongeveer acht tot tien per jaar zijn boven de 250 kilo, inclusief kist", zegt eigenaar Paul van Eerden.

Ellen Buijnink van de NVOO is blij dat er op steeds meer plekken rekening wordt gehouden met mensen die obesitas hebben. "Dat helpt ook om het stigma te verminderen", zegt zij. "Heel veel mensen denken nog steeds dat overgewicht je eigen schuld is. Dat is gewoon niet zo, was het maar zo simpel. Het is een chronische ziekte. En ook mensen met overgewicht of obesitas zijn allereerst een mens." 

Ook dragers tijdens uitvaarten krijgen te maken met steeds zwaardere mensen: