Zij gaan demonstreren tegen racisme en fascisme: 'Voor het eerst sinds de jaren '80 de straat op'

Mahmut (49): 'Vandaag ik, maar morgen misschien jij'

Voor de 49-jarige Mahmut Aktan uit Oss is demonstreren een kwestie van principe. Hij heeft zelf een Alawitische achtergrond, een religieuze minderheid binnen de islam, en heeft de afgelopen maanden gezien hoe minstens honderden Alawieten werden vermoord in Syrië. 

"De Syrische Alawietenkwestie is een kwestie tegen de mensheid. Maar ik loop mee voor iedereen die wordt onderdrukt, want als je stil bent, kies je de kant van de onderdrukker. Met zwijgen kom je nergens."

Mahmut maakt zich ook druk om de politieke verschuivingen in de Verenigde Staten, die volgens hem mogelijk overwaaien naar Europa. "Vice-president JD Vance is voorstander van een wittere samenleving op ons continent. Als we nu zwijgen, wat gebeurt er dan over tien jaar? Je demonstreert niet alleen voor jezelf, maar ook voor je kinderen. Racisme en fascisme zijn een bedreiging voor iedereen."

Hij gaat verder: "De toeslagenaffaire liet zien dat iedereen slachtoffer kan zijn van onderdrukking. We moeten daarom massaal een vuist maken tegen alle onrecht. Vandaag ben ik slachtoffer, maar morgen ben jij dat misschien. Als jullie hier vandaag voor ons staan, staan wij er morgen voor jullie."

Petra (63): 'De middenmoot heeft nog niet gesproken'

De laatste keer dat de 63-jarige Petra uit Amsterdam naar een protest ging, was toen ze als student haar onvrede wilde uiten over kernwapens. "Na al die jaren ga ik weer de straat op, omdat ik vind dat iedereen wakker moet worden. Ik sta voor gelijke rechten voor iedereen, maar die rechten staan enorm onder druk."

Petra merkt als gastdocent dat leerlingen mensenrechten steeds minder vanzelfsprekend vinden. "Ik moet tegenwoordig een heel goed verhaal vertellen waarom dat wél belangrijk is. En ik merk in heel Amsterdam dat de tolerantie vermindert. De grote middenmoot is nog niet echt aan het woord gekomen. En ik hoop dat iedereen zijn stem laat horen, zodat mensenrechten niet in de prullenbak verdwijnen."

Dennis (46): 'Er wordt met twee maten gemeten'

De 46-jarige Dennis ter Horst uit Hardenberg en zijn vrouw Keera nemen morgen hun dochtertje van 4 jaar mee naar de Dam. "Omdat we haar graag goede normen willen meegeven", vertelt hij.

Volgens Dennis leven we in een tijd waarin er sprake is van veel onrechtvaardigheid. "Het opkomen voor je medemens is ver weg. En de manier waarop er met twee maten gemeten wordt, heeft mij ertoe bewogen te gaan demonstreren."

Als voorbeeld noemt hij de oorlog in Gaza. "Ik vind alle slachtoffers natuurlijk erg, maar de Israëlische slachtoffers krijgen een naam, terwijl Palestijnse slachtoffers als nummers worden gezien. En bij hen wordt er minder op de emotie ingespeeld."

Ook op zijn werk merkt Dennis verschil in hoe mensen worden behandeld. "Ik werk bij de Oekraïne-opvang in Hardenberg. Oekraïense vluchtelingen krijgen veel meer rechten, meer geld en beter onderdak dan vluchtelingen uit andere delen van de wereld", zegt hij. "Protesteren is daarom een tegenreactie tegen alle ellende. En het is ook een manier om mijn eigen boosheid en teleurstelling een plekje te geven."

Hij hoopt dat we in Nederland wat vaker 'in de spiegel gaan kijken'. "Weet hoeveel geluk we hebben dat we in een vrij land wonen. Leef niet alleen in je eigen bubbel, maar open je hart."

Renee (33): 'We worden tegen elkaar uitgespeeld'

Renee Baris vertrekt vanuit Arnhem naar onze hoofdstad om de demonstratie bij te wonen. "We worden tegen elkaar uitgespeeld door kwaadaardige miljardairs die belangrijke posities bekleden. We worden wijsgemaakt dat minderheden de vijand zijn en extreemrechtse politici breken onze samenleving af. Compassie is niet meer het uitgangspunt in hoe we met elkaar omgaan - tegenwoordig is dat haat, afgunst en wantrouwen. Zo extreem dat mensen toekijken en accepteren dat er genocide wordt gepleegd in Gaza."

Demonstreren is voor Renee een manier om zich te uiten en te laten zien dat ‘niets doen geen optie is’. "We zijn de realiteit en de verbinding met elkaar kwijt. Ik voel me soms vrij machteloos, maar door mee te doen aan deze demonstratie laten we zien dat er een tegengeluid is. Dat er nog mensen zijn die voor liefde strijden. Het is een voorrecht om te mogen demonstreren, en ook dat recht staat onder druk. Het is daarom een soort plicht om het te doen."

De Arnhemse geeft aan dat ze zelf geen slachtoffer is van racisme of fascisme, en noemt dat ‘een privilege’. "Maar je hoeft niet alleen te strijden voor wat alleen jou overkomt."