Verontwaardiging om 1 aprilgrap Vlaardingen: café Mes hoeft naam toch niet te veranderen

RTL Nieuws berichtte zaterdag dat de eigenaar van Café Mes de naam van zijn zaak moest veranderen vanwege het woord 'mes'. Hierover ontving café-eigenaar Arwin Verburgh een officiële brief van de gemeente, die hij vrijdag deelde op sociale media. De gemeente Vlaardingen schreef dat jongeren door woorden van wapens in het straatbeeld eerder geneigd zijn een wapen te gaan dragen.

Verburgh zei tegen RTL Nieuws dat Café Mes al 100 jaar Café Mes heet, naar de naam van oprichter Jan Mes.

Onder de berichten op sociale media schreven veel mensen dat dit wel een hele slechte 1 aprilgrap moest zijn. Maar een gemeentewoordvoerder verzekerde RTL Nieuws dat dat niet het geval was. "We begrijpen dat het lijkt of de brief uit de lucht komt vallen, maar wij zijn al anderhalf jaar bezig met een campagne 'Draag nooit een wapen. Wapenbezit kent alleen verliezers'", vertelde ze telefonisch. 

RTL Nieuws sprak vanochtend nog met Verburgh. Ook hij hield de 'grap' vol door aan te geven dat hij woensdagmiddag met de burgemeester zou spreken over de brief.

Veel verontwaardiging

Maar sinds vanmiddag zijn de kaarten anders geschud: de gemeente gaf toe dat het café zijn naam niet hoeft te veranderen, en dat de media voor de gek zijn gehouden. Een woordvoerder spreekt niet over een grap maar over een 'actie'. "Met deze actie is geprobeerd om aandacht te genereren voor dit probleem", staat in een verklaring van de gemeente. "Deze actie heeft tot veel verontwaardiging geleid, het spijt de burgemeester van Vlaardingen dat we mensen op het verkeerde been hebben gezet." 

"Ik wil benadrukken dat wapenbezit geen grap is en dat we deze actie niet hebben opgezet om mensen voor de gek te houden", luidt de verklaring van burgemeester Bert Wijbenga. "Wij zijn geschokt over het aantal slachtoffers en incidenten met wapens. Naast deze actie organiseren we bijeenkomsten voor ouders." 

Het idee van de gemeente was eigenlijk nog om op 1 april een persconferentie te geven en cafébaas Verburgh een interview te laten geven aan de aanwezige journalisten. "Dat gaat allemaal nu niet meer door", zegt Verburgh, een beetje beteuterd. "Echt heel jammer dat het zo moet eindigen." Verburgh benadrukt dat hij is benaderd door de gemeente, voor deze actie. "Het leek me wel een goed plan. Er is veel te veel geweld met messen onder jongeren."

Nederlandse Vereniging van Journalisten: 'Dit kan echt niet'

Thomas Bruning, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NvJ), is niet te spreken over de actie van de gemeente Vlaardingen. "We zien de afgelopen jaren dat de journalistiek steeds vaker als een soort marketing-tool wordt gebruikt, om een zogenaamd leuke grap over te brengen. En dat is kwalijk."

Tegen liegen is een journalist niet opgewassen, stelt Bruning. "En journalisten moeten het hebben van hun geloofwaardigheid. Dit is misbruik maken van de journalistiek. Dit is malicieus."

Daar komt bij dat Bruning de timing, 'het is nog geen 1 april' ook misleidend vindt. "Maar vooral liegen tegen journalisten als die gewoon hoor- en wederhoor komen halen: dat moet de overheid niet doen. En de overheid, vooral gemeenten, provincies, doet het elke keer weer. De geloofwaardigheid van de journalistiek komt in het geding, en onterecht, want de journalisten die de gemeente hebben gevraagd of het een grap was, hebben gewoon goed werk gedaan."

Slachtoffers

Een gemeentewoordvoerder laat weten dat het niet hun bedoeling was om mensen, zoals nabestaanden van slachtoffers van steekincidenten, te kwetsen. "Als dat is gebeurd, dan spijt dat ons." De cafébaas zegt ook dat hij zich kan voorstellen dat dit voor nabestaanden en slachtoffers pijnlijk kan zijn. "Maar het ging ons echt om die bewustwording."

Ook tegen het AD, RTV Rijnmond en de NOS zei de woordvoerder dat de naamsverandering echt was, en het dus niet ging om een 1 aprilgrap. Het AD vroeg het zelfs meermaals. "We weten dat liegen tegen journalisten not done is", erkent de woordvoerder. "We vonden dat ook heel moeilijk om te doen, maar we wilden echt aandacht voor de campagne en het probleem. Maar we zullen niet snel wéér zo'n actie bedenken."

Kwalijke zaak

"Wij willen ons publiek voorzien van correcte en complete informatie", zegt hoofdredacteur Ilse Openneer van RTL Nieuws. "We hebben uitgebreid bij de gemeente gecheckt of hier sprake is van een grap. Dat de gemeente ons op deze manier verkeerd heeft voorgelicht, is onacceptabel.

Het AD zegt een officiële klacht in te dienen tegen de gemeente Vlaardingen. RTV Rijnmond spreekt van een 'zeer kwalijke zaak'. "Wij hebben als publieke omroep de verantwoordelijkheid om echt nieuws te onderscheiden van nepnieuws. Wanneer we hierbij niet kunnen vertrouwen op een gemeente, ondermijnen zij hiermee de werking van de journalistiek en het vertrouwen in media."

Ook premier Dick Schoof reageerde op de kwestie. Hij vindt het niet verstandig om als overheid te liegen. "Als overheid heb je een vertrouwensrelatie met je burgers, dus het lijkt me onverstandig om te liegen."

BBB-Kamerlid Caroline van der Plas stelt op X dat met de grap de geloofwaardigheid van het openbaar bestuur wordt aangetast. Ook noemt ze die 'zeer slecht voor het imago van Vlaardingen'.