Huidkanker blijft maar toenemen: bijna half miljoen patiënten in Nederland
Huidkanker is de meest voorkomende en snelst toenemende vorm van kanker in Nederland. De verwachting is dat het aantal patiënten alleen maar zal stijgen, blijkt uit een rapport van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). "Hoe ouder je bent, hoe groter de kans op huidkanker."
Jaarlijks krijgen bijna 75.000 mensen de diagnose huidkanker. Gemiddeld zijn er per ziekenhuis 1085 nieuwe huidkankerpatiënten per jaar. Veel patiënten blijven langdurig onder controle, omdat huidkanker vaak terugkeert.
Op dit moment hebben bijna een half miljoen mensen, 487.867, de afgelopen tien jaar de diagnose huidkanker gekregen. Huidkanker ontwricht niet alleen levens van mensen, het zorgt ook voor meer druk op de zorg. Per ziekenhuis zijn er gemiddeld zo'n 7071 patiënten in behandeling.
De verwachting is, volgens het IKNL, dat dit er alleen maar meer zullen worden. "Het is dus hard nodig om die stijging af te remmen", schrijft het IKNL.
Jaren 70 en 80
Vijf jaar geleden bracht het IKNL een soortgelijk rapport naar buiten. Volgens onderzoeker Marieke Louwman is er toen een nationaal actieplan opgesteld, waar meerdere partijen bij aangesloten zijn, zoals huidartsten, universiteiten, patiëntenverenigingen, het Huidfonds en het RIVM.
"Ondanks alle genomen maatregelen en de betere bewustwording van de risico's van de zon, zien we nog geen kentering in het aantal mensen met huidkanker. Ik verwacht ook niet dat dat snel komt", legt Louwman uit. "Vroeger wisten we namelijk minder goed hoe slecht de blootstelling aan te veel zon is. De kanker van de mensen die in de jaren 70 en 80 veel blootgesteld zijn aan de zon, openbaart zich nu pas."
Charrel was 19 jaar oud toen hij een plekje op zijn been ontdekte, een melanoom bleek later. Hij doet z'n verhaal:
Dit komt doordat er tussen de tijd van overmatige blootstelling en het optreden van kanker decennia kan zitten. "De gemiddelde leeftijd van de diagnose melanoom ligt rond de 65, terwijl de meeste schade wordt gedaan als je op jeugdige leeftijd een aantal keer ernstig bent verbrand. Ik verwacht de komende tien jaar geen kentering te zien", zegt Louwman.
Soort incubatietijd
Relatief gezien zijn het nu veel 80-plussers die huidkanker hebben. "Het type huidkanker dat je ontwikkelt door chronische blootstelling heeft lange tijd nodig om het te ontwikkelen. Het heeft eigenlijk een soort incubatietijd, tussen de blootstelling en de ontwikkeling zit een aantal decennia. Dus hoe ouder je bent, hoe groter de kans op kanker. Oudere mensen lopen niet meer per se meer risico, maar de kans op kanker is groter als je ouder bent."
Hoe groot de kans is dat je huidkanker krijgt is volgens de onderzoeker afhankelijk van je huidtype. "Als je meer pigment hebt, heb je minder risico dan als je veel bleker bent of roodharig met veel sproeten bent."
De drie grootste type huidkankers:
- Melanoom, de meest dodelijke en minst voorkomende. Dit ontstaat uit een pigmentcel.
- Basaalcelcarcinoom, dat is kanker in een cel in de onderste laag van je huid (die heten basaalcellen). Dit komt het meeste voor en is tegelijkertijd het meest onschuldig: als je een plekje weg laat halen is het probleem verholpen.
- Plaveiselcarcinoom, dat is kanker in een cel in de buitenste laag van je huid (plaveisel). Dit gaat om chronische huidschade.