Mátyás is homo in Boedapest: 'Ik hou van Oranjefans, ze zijn lekker vrij'

Voetbal is niet echt zijn ding. "Wat dat betreft ben ik een echte homo", zegt de goedlachse Hongaar. "Ik ken wel Van Persie."

De lange Hongaar staat voor het immense Puskás Aréna-stadion, de plek waar Oranje straks om 18:00 uur de achtste finale tegen Tsjechië speelt. "Er kunnen meer dan 50.000 mensen in. Ik kom er alleen voor concerten."

Dol op Oranjefans

Mátyás, die gids en fietskoerier is in Boedapest, is dol op de Nederlandse fans. "Net als de Nederlanders, doe ik ook alles op de fiets. Alleen ik draag wel een helm." Dit weekend kleurt zijn stad Oranje. "Ik zie de Oranjefans overal lopen. Ze zijn lekker vrij. Geweldig."

Hij is homoseksueel in een land waar 'vrij zijn' niet vanzelfsprekend is. Dat zijn land nu in de picture staat vanwege de nieuwe homowetgeving van premier Orbán, raakt hem. Onder de nieuwe wet wordt het 'promoten' van lhbt+-waarden onder minderjarigen strafbaar gemaakt. "Het gaat over mijn leven en dat van veel van mijn vrienden."

Uit de kast

Mátyás zat op de lagere school toen hij ontdekte dat hij op jongens viel. Hij weet nog goed: "Ik zag als klein kind een magazine met foto's van twee naakte mensen. Een man en een vrouw. Ik schrok: de vrouw deed me niets; de foto van de man wel."

Hij hoopte verliefd te worden op de dochter van de plaatselijke boswachter. Het werd de zoon van de dominee. Jarenlang durfde hij het tegen zijn ouders niet te vertellen. "Ik voelde me zondig, was wanhopig."

Gevlucht

Hij wist dat zijn ouders er moeite mee zouden hebben. Mátyás werd geboren in Transsylvanië, het deel van Roemenië dat ooit bij Hongarije hoorde. Er wonen nog altijd etnische Hongaren.

Vroeger thuis werd homoseksualiteit niet besproken. "Op mijn vijfde zijn mijn ouders gevlucht naar Hongarije. We vertrokken naar het platteland in de buurt van Boedapest."

Naar Nederland

Na zijn studie theologie vertrok hij naar Nederland. "Ik heb een tijd in Utrecht gewoond. Er ging een wereld voor mij open." Hij weet nog goed dat tijdens een kerkdienst de regenboogvlag werd gehesen. "Tranen sprongen in mijn ogen", zegt hij.

Op een dag kwam zijn moeder op bezoek in Nederland. Hij vertelde haar toen dat hij op mannen viel. "Ze schrok, vooral omdat ze bang was voor mij dat ik er problemen mee zou krijgen. Toen ik het later mijn vader vertelde, ging hij schreeuwend het huis uit."

Terug naar Hongarije

Dat hield hem niet tegen om in 2010 terug te keren naar Hongarije. "Praten over homoseksualiteit is nog altijd moeilijk in mijn land. Lang niet alle jongeren durven ervoor uit te komen. Ik durfde het omdat ik voor internationale bedrijven had gewerkt en in het buitenland had gewoond."

De nieuwe wet maakt het niet makkelijker. "De regering voert nu een hetze tegen homoseksuelen. Eerder was het gericht tegen vluchtelingen of zwervers. De staatsmedia draagt daar aan bij en schrijven dat homoseksualiteit niet goed is. Een hoop Hongaren volgen alleen die media."

Dreigementen

Ook Mátyás had te maken met dreigementen. "Ik weet nog dat ik in een restaurant stond en een man me heel hard voor homo uitschold. Dat deed pijn. Een tijdje geleden heeft een tiener hier zelfmoord gepleegd vanwege zijn geaardheid." 

Boedapest kent ook een andere kant. Er zijn hier ook gayfeesten en Mátyás zit bij een lhbti-zwemgroep. "Heel soms verkleed ik me als vrouw. I want to break free."

Maar door de nieuwe anti-homowet zijn er meer jongeren die niet uit de kast durven te komen, vreest hij. "Dat is heel ernstig. We gaan terug in de tijd."

Lees door onder kader:

Regenboogvlaggen uitgedeeld

Oranjefans die zondagochtend vanaf Schiphol zijn vertrokken naar Hongarije kregen op de luchthaven regenboogvlaggen en regenboogzweetbandjes uitgedeeld. Daarop staat de Hongaarse tekst A szerelem mindenkié, wat Liefde is voor iedereen betekent. De attributen vonden gretig aftrek.

Hongarije voerde woensdag een wet in die onder meer het promoten van homoseksualiteit en geslachtsveranderingen tegenover jongeren verbiedt. Daarop is alom kritiek.

De uitdeelactie is een initiatief van KRO-NCRV-presentator Klaas van Kruistum. Hij kreeg hulp van leden van enkele gay sportteams, als uitdaging voor zijn programma Klaas kan alles. "We hebben best wel veel vlaggen uit kunnen delen", zegt Van Kruistum tegen het ANP. "We waren met verschillende teams en stonden verspreid over heel Schiphol. Ik zag aan het eind nog één doosje en die ging ook al hard, dus volgens mij is het goed gegaan."

Protesten

Mátyás deed mee aan protesten tegen de nieuwe anti-homowet. Hij stond vorige week nog voor het regeringsgebouw. En hij draagt regenboogkleren. "Vooral mijn mondkapje valt nu op." Hij gaat ook naar lezingen en feesten die worden georganiseerd.

Dat er tijdens het EK supporters met regenboogvlaggen naar Boedapest komen, ervaart hij als een steun. "Al denk ik dat de verandering vanuit de Hongaarse samenleving moet komen. We moeten als land veranderen, pas dan kan onze volgende generatie in meer vrijheid en gelijkwaardigheid leven."