Steeds meer zware wapens naar Oekraïne: 'Rusland nog niet aan eind van zijn krachten'

Gisteren beloofde Groot-Brittannië om 14 Challenger-2's te leveren, de beste gevechtstanks die ze hebben. Het zijn de meest recente geavanceerde wapens die vanuit het Westen aan Oekraïne worden gegeven. Eerder werden onder meer al Patriots en HIMARS-raketsystemen cadeau gedaan.

De impact die dit soort moderne wapens op de strijd kunnen hebben, is groot. Maar dat hangt ook af van op wat voor manier ze worden ingezet en wat voor dreiging er op dat moment geldt.

''Een tank kun je op de hoek van een straat neerzetten en op relatief korte afstand dingen mee uitschakelen'', vertelt Dick Berlijn, oud-commandant der strijdkrachten. ''Dat zorgt voor een bepaalde dreiging in een klein gebied. Een HIMARS-raket reikt veel verder. Daarmee kun je het gevecht in de diepte beïnvloeden, door er bijvoorbeeld de aanvoerlijnen van de vijand mee aan te pakken.''

Op dit moment lijdt Oekraïne vooral door de vele massale luchtaanvallen die Rusland van een lange afstand afvuurt. ''Het liefste wil je de lanceerinstallaties van die bommenwerpers uitschakelen. HIMARS of jachtvliegtuigen zijn voorbeelden van wapens die dat onder vuur kunnen nemen.''

Angst voor escalatie

In verschillende andere Europese landen wordt geaarzeld over het sturen van geavanceerdere wapens. De angst bestaat dat Rusland dat op zou vatten als een westerse escalatie. Volgens de oud-commandant is het feit dat Groot-Brittannië gisteren zware tanks heeft beloofd, een belangrijke stap. ''Het zal moeilijk zijn voor andere landen om nu nog te volharden om het niét te doen.''

Dat de Britten die keuze nú maken, betekent volgens Berlijn niet dat de kansen van Oekraïne in de ogen van het Westen onzekerder worden. Wel is het cruciaal om zo snel mogelijk nog meer moderne wapens die kant op te sturen, zegt hij.

''Ik zie een groot risico in de samenwerking tussen Rusland en Belarus. De grens van dat land is niet ver van Kiev. Als er een aanval vanuit die kant komt heeft Oekraïne echt meer moderne wapensystemen nodig dan ze nu hebben.''

Hoewel Zelenski dankbaar reageert naar alle landen die geven, blijft zijn boodschap hetzelfde: het moet meer, het moet beter, en het moet sneller.

Welke geavanceerdere wapens heeft Oekraïne de afgelopen tijd gekregen?

Meer dan dertig landen hebben oorlogsmaterieel gestuurd sinds het begin van het conflict in februari afgelopen jaar. De Verenigde Staten gaf in totaal het meeste, gevolgd door Duitsland, Groot-Brittannië en Polen.

Pantservoertuigen en lichte tanks

Begin dit jaar beloofde de Franse president Macron om AMX-10 RC's naar Oekraïne te sturen. Dat zijn pantservoertuigen, die lijken op tanks, maar zijn lichter en zonder rupsbanden.

Tegelijkertijd leveren de Amerikanen Bradley's. Dat is wel een rupsvoertuig. Het kan net als AMX-10 grote afstanden afleggen. De vuurkracht is minder dan een tank, maar er kan wel een raketsysteem opgezet worden die een tank kan uitschakelen.

Patriots

Afgelopen december kondigde de VS aan dat het Patriot-luchtafweersystemen zou leveren aan Oekraïne. Het peperdure wapensysteem kan meerdere doelen tegelijk volgen en onderscheppen. Een Patriot heeft een relatief goed bereik: tot een hoogte van zo'n 20 kilometer en 60 kilometer afstand kan het doelen uitschakelen.

HIMARS

Eerder stuurde de VS al de geavanceerde HIMARS-raketten, dat staat voor High Mobility Artillery Rocket System. In dat systeem kun je verschillende types raketten stoppen. Het soort dat Oekraïne heeft gekregen, heeft een bereik van ongeveer 80 kilometer. Andere Europese landen hebben vergelijkbare systemen geleverd.

Challenger-2 tanks

En gisteren beloofden de Britten dus om 14 Challenger-2's te geven. Dat is de belangrijkste gevechtstank die ze hebben. De tank is sinds 1998 in dienst en dus al ruim 20 jaar oud, maar zal toch een van de modernste tanks zijn die Oekraïne in de strijd tegen Rusland gaat inzetten.

Terecht, vindt Berlijn. ''Zonder de HIMARS-systemen die ze eerder hebben gekregen, was de strijd nu al verloren. En zonder de zware tanks die de Britten nu beloven, wordt Oekraïne steeds verder teruggedrongen. En dat houden ze niet vol.''

Slecht moreel

Ondertussen klinken er ook geluiden over een slecht moreel bij de Russen. Ze zouden er geen zin in hebben, slechte wapens hebben, te weinig te eten krijgen.

''Dat is ook zo. Maar bij de lange afstandsbeschietingen die we nu veel zien, speelt dat allemaal niet zo'n grote rol. Je hoeft alleen maar op een knop te drukken vanuit een veilige plek. Ondertussen komen ze aan nieuwe wapens uit Iran en volgens speculaties ook uit Noord-Korea. Dus is Rusland aan het einde van zijn krachten? Was het maar zo. Ik zie het nog niet'', zegt Berlijn.