Amerika cancelt Europa, Britten worstelen zich terug op wereldtoneel
De Britse premier Keir Starmer bezoekt president Trump vandaag in het Witte Huis. Hoofdthema: de oorlog in Oekraïne. Starmer hoopt een brug te kunnen slaan tussen Europa en Amerika. Al is een positieve uitkomst verre van zeker.
De Britse premier is de afgelopen weken verwikkeld geraakt in een diplomatieke koorddans. Hij wil als daadkrachtig leider overkomen in eigen land, stevig in het zadel zitten in Europees verband en tegelijkertijd de Amerikaanse president Donald Trump tevreden houden.
Vooral dat laatste lijkt geen makkelijke taak, want van een warme band tussen Trump en Starmer is geen sprake. Trump zei onlangs nog dat de Britse premier er 'niets aan had gedaan' om de oorlog in Oekraïne op te lossen. Ook miljardair en topadviseur van de Amerikaanse president, Elon Musk, uitte verscheidene keren openlijk forse kritiek op de Britse premier.
Handdruk en schouderklopjes
Anders was dat voor de Franse president Emmanuel Macron, die Starmer eerder deze week voorging met een bezoek aan het Witte Huis. Macron is in staat de Amerikaanse president te vleien, maar heeft genoeg lef om hem in het openbaar te corrigeren. Bekijk dat hier:
Het bezoek van Macron werd vriendschappelijk afgesloten met de nodige handdrukken en schouderklopjes. De Britse pers sprak van een 'bromance' - een broederlijke liefde tussen de twee leiders.
Starmer aan zet
Nu is het de beurt aan Starmer om het Europese standpunt over de oorlog in Oekraïne extra kracht bij te zetten in Washington. Net als Macron zal Starmer aan president Trump vragen om de Oekraïense president Volodymyr Zelensky te betrekken bij de vredesonderhandelingen. Ook zal hij hem afraden een overhaast vredesakkoord te sluiten.
In Europa bestaat namelijk de angst dat president Vladimir Poetin de vrede zal gebruiken om de Russische krijgsmacht opnieuw op te bouwen. De vrees is dat hij Oekraïne daarna opnieuw binnenvalt. Het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk vragen Amerika daarom om een vredesmacht in Oekraïne te steunen. Maar Trump wil hier tot nu toe geen toezeggingen over doen.
Britse beloftes
Starmer heeft al beloofd in ruil voor Amerikaanse veiligheidsgaranties Britse militairen naar Oekraïne te sturen als onderdeel van een Europese vredesmacht. Daarbovenop kondigde Starmer gisteren aan de Britse defensie-uitgaven vervroegd te verhogen naar 2,5 procent van het nationale inkomen (bbp). Dat komt neer op zo'n 16 miljard euro extra per jaar.
Daarna is de Britse regering van plan de defensie-uitgaven verder te laten stijgen tot 3 procent van het bbp in 2029. De Britten lopen dan niet ver achter op de Amerikanen, die op dit moment 3,3 procent van het bbp uitgeven aan defensie.
De vraag is nu of Trump tevreden zal zijn met het besluit van de Britse regering. De Amerikaanse president eiste begin dit jaar dat NAVO-landen 5 procent uit gaan geven aan defensie.
Koninklijk charmeoffensief
En dus zit er voor Starmer niets anders op dan een koninklijk charmeoffensief te beginnen. Starmer is van plan Trump uit naam van de koning uit te nodigen voor een staatsbezoek aan Schotland, waar de president familiewortels heeft. Samen met koning Charles zal Trump dan tijd doorbrengen op kasteel Balmoral.
De Britse premier hoopt van harte dat deze beloften en de uitnodiging Groot-Brittannië een plekje aan de onderhandelingstafel tijdens de vredesbesprekingen met Rusland op zullen leveren. Een kans voor de Britten om de voorwaarden van een eventueel vredesakkoord te beïnvloeden.
Positieve geluiden
Tot opluchting van Starmer is er aan andere kant van de Atlantische Oceaan voorzichtig positief gereageerd op zijn handreikingen. De Amerikaanse defensieminister, Pete Hegseth, noemde de verhoging van de defensie-uitgaven 'een stap in de goede richting van een duurzame partner'.
Zorgen om weerstand tegen zijn plannen in eigen land hoeft Starmer zich voorlopig ook niet te maken. De steun voor Oekraïne is nog altijd groot onder de Britten. Uit peilingen van onderzoeksbureau Yougov blijkt dat een grote meerderheid van de Britten, 65 procent, vindt dat Europa betrokken moet worden bij vredesonderhandelingen met Rusland. En 58 procent van de Britten vindt het sturen van vredestroepen naar Oekraïne geen probleem.
Het enige wat Starmer nog rest, is hopen dat zijn bezoek aan President Trump niet uitmondt in een afgang.
