Uitbarsting Vesuvius veranderde hersens van slachtoffer in glas

De zwarte splinters werden een paar jaar geleden gevonden in de schedel van het slachtoffer. Ook toen al werd gedacht dat het zou kunnen gaan om 'gefossiliseerd breinweefsel', maar de Italiaanse onderzoekers moesten nog uitvinden hoe het zover was gekomen.

Plots verhit, snel afgekoeld

Ze hebben nu aangetoond dat het komt door de hevige temperatuurschommeling die met de uitbarsting gepaard ging. De hersens van de man moeten daarbij door een extreem hete aswolk plots zijn verhit tot boven de 510 graden Celsius en vloeibaar zijn geworden. 

Die massa is vervolgens zo razendsnel afgekoeld dat tijdens het proces glas ontstond, zegt een van de onderzoekers vandaag in het wetenschappelijk tijdschrift Scientific Reports.

Het lichaam van de jonge man werd in de jaren 60 van de vorige eeuw gevonden in Herculaneum, ten westen van de Vesuvius. Daar zijn bij opgravingen door de jaren heen veel minder stoffelijke resten gevonden dan in het nabijgelegen Pompeï, waarschijnlijk omdat de inwoners van Herculaneum nog tijd hadden om te vluchten.

Bij de uitbarsting in het jaar 79 werden mensen in Pompeï verrast door een regen van as, waar ze in Herculaneum te maken kregen met een zogeheten pyroclastische stroom. Die bestaat uit lava en modder en gaat gepaard met giftige gasvorming.

De man die daarvan het slachtoffer werd, lag op een bed en hield zijn gezicht naar beneden gedrukt. Zijn schedel moet ervoor hebben gezorgd dat er nog iets van zijn verglaasde hersenweefsel overbleef. Dit is de plek waar zijn overblijfselen werden gevonden:

Niet alle wetenschappers zijn overtuigd door de uitkomst van het onderzoek. Een forensisch antropoloog aan de universiteit van Oxford zegt tegen de nieuwszender CNN dat dit soort glasvorming alleen kan optreden als de temperatuur daalt tot ver onder het vriespunt. 

Ze betwijfelt of het in dit geval om hersenweefsel gaat. Maar de onderzoeksleider zegt dat de herkomst van het materiaal vaststaat. Met een elektronenmicroscoop zijn daarin hersencellen waargenomen.

Rondom Napels is veel vulkanische activiteit. Inwoners houden nog steeds rekening met een grote uitbarsting, zo is te zien in de video hieronder: