Hulporganisatie: seksueel geweld tegen vrouwen in Congo stijgt, noodhulp raakt op

Verkrachte vrouwen en meisjes worden in Congo aan hun lot overgelaten: de noodhulpvoorraden raken op, terwijl het aantal seksueel geweldsmisdrijven explosief stijgt. Hulporganisatie CARE Nederland luidt de noodklok in verband met het oplaaiende geweld in het Afrikaanse land en de slinkende medicijnenvoorraad.
Alleen al in de eerste vier maanden van 2025 werden meer dan 67.000 verkrachtingen geregistreerd, een stijging van 38 procent ten opzichte van vorig jaar.
Verkrachting als oorlogstactiek
Het gaat hier niet om toeval, schrijft CARE Nederland, want seksueel geweld wordt systematisch ingezet als oorlogstactiek.
En nu raakt de medische basiszorg voor overlevenden van verkrachting op.
"Wat we nu in Congo zien, is een toename van seksueel geweld en afname van hulp na seksueel geweld. Er is een aantal projecten wat direct in gevaar komt door het wegvallen van USAID, onder andere projecten over seksuele gezondheidszorg en AIDSzorg", vertelt Jojanneke Spoor, hoofd humanitaire hulp bij CARE Nederland aan RTL Nieuws.
"Vrouwen lopen dagenlang naar een kliniek om hiv te voorkomen en krijgen daar te horen dat de medicijnen op zijn."
De angst onder vrouwen is groot, zo is in deze video te zien:
De PEP-kits, die hiv, soa’s en ongewenste zwangerschappen kunnen voorkomen als ze binnen 72 uur na verkrachting worden toegediend, zijn essentieel voor medische én psychologische eerste hulp.
Maar na internationale bezuinigingen zijn er al sinds maart vrijwel geen voorraden meer.
Zorg bemoeilijkt
De toegang tot zorg wordt daarnaast bemoeilijkt door aanhoudend geweld, geblokkeerde wegen en angst voor sociale uitsluiting of represailles. Veel vrouwen durven hun verkrachting niet eens te melden.
Daarnaast kunnen vrouwen en meisjes de hulp die ze nodig hebben zelf niet betalen, legt Spoor uit. "In Oost-Congo heeft de overheid helemaal niks te zeggen, dus iedereen is direct op internationale hulp aangewezen, maar dat kan nu ook nauwelijks meer geboden worden."
Oproep aan donoren
CARE roept internationale donoren op om geld beschikbaar te maken en de distributie van PEP-kits direct op te starten. Zeker duizend kits zijn het komende jaar nodig om alleen al de bestaande projecten draaiend te houden.
"We hebben het hier niet alleen over medicijnen," benadrukt Spoor, "maar over het recht op herstel en veiligheid. Als de wereld nu niet handelt, laten we duizenden vrouwen en meisjes niet alleen fysiek, maar ook moreel in de steek."
De hulporganisatie vreest voor Congo als vergeten oorlog, 'zeker nu met de oorlogen in Gaza en Oekraïne waar alle aandacht naartoe gaat.'