Hoe zinvol is erkennen Palestina? 'Onderlinge verhoudingen op scherp'

1. Hoe bijzonder is het dat juist deze landen nu Palestina gaan erkennen? 

Volgens Midden-Oostencorrespondent Pepijn Nagtzaam is dit een erg bijzonder moment. "Deze landen hebben heel erg lang gewacht met deze stap. Mede omdat zij graag hadden gezien dat dit conflict anders werd opgelost. Met deze stap geven ze een duidelijk signaal af dat de situatie in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever niet langer kan voortduren. Dat bondgenoten van Israël deze stap nu zetten, zet de onderlinge verhoudingen wel op scherp."

Mogelijk zijn de landen van standpunt veranderd door een rapport van het Internationaal Gerechtshof. Het hof oordeelde dat Palestijnen een volk zijn en als zodanig erkend moeten worden. Ook werd geoordeeld dat de Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever in strijd zijn met het internationaal recht.

2. Wat betekent erkenning van een Palestijnse staat voor de Palestijnen? 

Volgens Nagtzaam voelt erkenning van deze landen voor veel Palestijnen dubbelzinnig. "Aan de ene kant geldt: hoe meer erkenning, hoe groter de kans op een daadwerkelijke erkenning van een Palestijnse staat in de toekomst. Aan de andere kant is dit voor sommige Palestijnen een beetje vermoeiend. Wel of geen erkenning maakt voor hen niet uit, ze wonen daar en zijn niet van plan zomaar te vertrekken."

3. Is dit een grote stap richting vrede in de vorm van een tweestatenoplossing? 

Het ruime merendeel van landen wereldwijd vindt dat dit conflict opgelost moet worden met een tweestatenoplossing: een Israëlische staat en een Palestijnse staat die naast elkaar kunnen bestaan. Dat steeds meer landen Palestina nu erkennen, kan mogelijk bijdragen aan die tweestatenoplossing. 

Al is dat volgens Nagtzaam wel lastig te zeggen. "Driekwart van de landen wereldwijd erkent al een Palestijnse staat. Dat deze landen daar nu bij komen helpt, maar zal niet direct resulteren in een oplossing voor dit conflict. Wel helpt het bij onderhandelingen in de toekomst over een Palestijnse staat. Want deze onderhandelingen kunnen pas beginnen wanneer alle betrokken landen een Palestijnse staat erkennen."

4. Wat vindt Israël hiervan? 

"Israël vindt dat de landen die dit doen een gigantische fout maken en dat ze daarmee de aanslag van Hamas op 7 oktober 2023 belonen. Israël noemt deze stap anti-Israëlisch."

Nagtzaam vervolgt: "Maar deze westerse landen kijken ook al twee jaar naar een oorlog in Gaza, die maar niet ophoudt en zien dat een groot gedeelte van de Gazastrook totaal is verwoest. Zij willen nu Palestina erkennen voordat er geen Palestijnse staat meer kan bestaan.'' 

5. Wat vindt de Nederlandse regering en zal het, doordat buurlanden dit nu doen, mogelijk volgen? 

Volgens politiek verslaggever Roel Schreinemachers is het huidige kabinet niet tegen het erkennen van een Palestijnse staat, maar vindt het kabinet dat erkenning een onderdeel moet zijn van een politiek proces naar een tweestatenoplossing. ''Met andere woorden, het kabinet vindt het nog te vroeg om een Palestijnse staat te erkennen.'' 

Schreinemachers gaat er niet vanuit dat deze koers snel zal veranderen. ''De vraag om erkenning komt regelmatig terug in debatten, maar dit is de lijn die het kabinet al geruime tijd aanhoudt. Ondanks dat andere landen een Palestijnse staat nu wel erkennen, verwacht ik niet dat dit centrumrechtse kabinet zal volgen." 

Voor aanvang van de ministerraad van afgelopen vrijdag werd demissionair minister van Buitenlandse Zaken, David van Weel gevraagd naar het Nederlandse standpunt: ''Nederland gaat Palestina niet erkennen deze VN-vergadering, wij doen dit wanneer wij dit dienstbaar achten.'' 

Nu ook deze landen zich aan het rijtje toevoegen is Nederland nu een van de weinige landen in de wereld die Palestina niet erkent, zie je op onderstaande kaart:

6. Vinden Nederlanders dat de Palestijnse staat erkend moet worden? 

In een peiling van het RTL-Nieuwspanel eind juli gaf bijna de helft (49 procent) van de panelleden aan te vinden dat Nederland een Palestijnse staat zou moeten erkennen. Slechts 21 procent vond van niet. 

Voorstanders denken dat erkenning van een Palestijnse staat de enige weg naar een tweestatenoplossing is. Tegenstanders zien erkenning van Palestina als een beloning voor de terreurdaden van Hamas. De overige leden geven aan moeilijk te kunnen inschatten wat erkenning precies zou betekenen voor het conflict.