Dit is de man die langzaam PostNL opkoopt
PostNL komt langzaam in buitenlandse handen. De Tsjechische miljardair Daniel Křetínský lijkt zijn zinnen te hebben gezet op het post- en pakketbedrijf. In november breidde hij zijn belang uit naar 31,4 procent. Waarom heeft 'Mister K', zoals hij in een biografie genoemd werd, interesse in PostNL? En wie is hij?
De eerste melding over Křetínský (47) in het meldingenregister van de toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) dateert van 24 februari 2021. De miljonair heeft dan net via investeringsvehikel Vesa Equity Investment ruim 16 miljoen aandelen PostNL op de kop heeft getikt. Afgaande op de dagkoers uit die tijd een investering van circa 56 miljoen euro.
Het gaat om 3,24 procent van de aandelen. Een klein begin dus, maar langzaam bij beetje koopt hij steeds een beetje bij. Een jaar later, in januari 2022, heeft hij al 25 procent van de aandelen in handen.
Tsjechische Sfinx
Wat hij er precies mee wil, is onduidelijk. Křetínský is een zwijgzame man. In buitenlandse media wordt hij daarom regelmatig de 'Tsjechische Sfinx' genoemd, doelend op een zwijgzaam ondoorgrondelijk persoon. Het is een naam die naar verluidt een Pools tijdschrift hem als eerste gaf en die is blijven plakken.
Hij geeft nooit lange interviews. Wel is bekend dat hij zijn geld verdient als eigenaar van de in 2009 opgerichte Energeticky a prumyslovy holding (EPH), het grootste energieconcern in Centraal-Europa. EPH is sinds september 2022 ook eigenaar van de Vlissingse Sloecentrale.
Voorzitter Sparta Praag
Met het bij EPH verdiende geld belegt Křetínský. Hij investeert in allerlei bedrijven, van kranten tot winkels (onder meer Sainsbury's en Foot Locker) en van voetbalclubs tot postbedrijven. Zo heeft hij 27 procent van de aandelen van de Engelse voetbalclub West Ham United in handen. En in eigen land kennen veel Tsjechen hem als voorzitter van de Champions League spelende voetbalclub Sparta Praag.
Over zijn privéleven is hij zwijgzaam. Hij komt niet uit een rijk gezin. Zijn vader is hoogleraar informatica aan de Masaryk University en zijn moeder werkte als rechter bij het Grondwettelijk Hof. De jonge Daniel studeerde rechten aan de universiteit van zijn vader.
Ook is bekend dat hij een relatie heeft met de veel jongere Anna Kellnerová, die bekendheid geniet als springruiter. Samen bezoeken ze vaak diverse sportevenementen.
Steenrijk liefdeskoppel
Kellnerová hoeft ook niet op een houtje te bijten. Ze is de dochter van de in maart 2021 bij een helikopterongeluk overleden Tsjechische zakenman Petr Kellner, die een geschat vermogen van 17,5 miljard dollar had.
Volgens zakenblad Forbes heeft Křetínský een geschat vermogen van 5,25 miljard euro. Samen zijn Daniel en zijn Anna dus een van de rijkste koppels ter wereld.
Staatsbedrijven opkopen
Zijn geld heeft Křetínský zelf verdiend. Na zijn studie ging hij aan de slag bij investeringsgroep J&T, waar hij in 1999 partner werd. J&T weet slim te profiteren van het politieke klimaat in het voormalige oostblok. Het communistische machtsblok verdwijnt langzaam en staatsbedrijven kunnen her en der goedkoop worden opgekocht.
Het was ook J&T dat de Energetický a průmyslový holding oprichtte, dat vooral investeert in de energiesector in Europa. Křetínský wordt voorzitter en aandeelhouder. In 2011 wordt hij voorzitter en 60 procent aandeelhouder van EP Industries (een van de grootste Tsjechische industriële conglomeraten), dat wordt afgestoten van EPH. In 2016 neemt hij op zijn beurt weer een 93 procent eigendom van EPH door middel van een reeks transacties.
Mister K
De enige journalist die zegt veel te weten over Křetínský is de Fransman Jérôme Lefilliâtre. Hij sprak naar eigen zeggen met bronnen rondom de miljardair en met Křetínský zelf en schreef er het boek Mister K. over, waarin hij de zakenman omschrijft als 'een vraatzuchtige en ambitieuze ondernemer, iemand met haast, verlangend naar erkenning in een zakenwereld waar grote economische successen vaak worden gebouwd in de schaduw van machtige politieke bondgenoten.'
Het boek concentreert zich vooral op de Franse aankopen van Křetínský, die aandelen in de krant Le Monde en in de Franse supermarktketen Casino heeft. "Waarom koos hij Frankrijk als zijn speeltuin?", zo stelt de auteur de vraag.
Royal Mail
Het oog van Křetínský strekt echter verder dan alleen Frankrijk. Want sinds 2020 is hij grootaandeelhouder van Royal Mail, het Britse postbedrijf. Daarmee komt hij in augustus 2022 in het nieuws als bekend wordt dat hij met zijn investeringsbedrijf Vesa Equity Investments zijn aandeel op wil schroeven van 22 naar 25 procent.
De Britse overheid is bezorgd en grijpt naar een relatief nieuwe wet, de National Security and Investment Act 2021. De overheid gaat een 'national security review' doen. Is een verdere overname van Royal Mail wel in het nationale belang?
Eind oktober komt er toestemming, Křetínský mag zijn aandeel vergroten en inmiddels heeft de zakenman 23,2 procent van de aandelen in handen.
Wat wil hij met PostNL?
In de zakenwereld gaan geruchten dat hij niet voor niets interesse heeft in zowel Royal Mail als PostNL. Hij zou de bedrijven willen samenvoegen. Daarbij zou het onder meer gaan om Royal Mail's pakketdochter Global Logistics Services (GLS), waarvan het hoofdkantoor al in Nederland staat.
Of hij de bedrijven inderdaad deels wil samenvoegen, weten we niet. "Noch Vesa Equity Investment, noch Daniel Křetínský geven commentaar op individuele portefeuille-investeringen. Om wettelijke redenen kunnen we niet eens publiekelijk commentaar geven op onze toekomstige investeringsplannen," zo laat hij desgevraagd via zijn woordvoerder aan RTL Z weten.
Mogelijk ziet hij ook gewoon brood in de postbedrijven. Niet voor niets stapte hij bij beide pas in, toen door de coronacrisis meer pakketjes dan ooit tevoren werden verstuurd, al krijgt PostNL inmiddels klappen.
Bod op alle aandelen?
Je zou zeggen dat de Tsjech kleur moet bekennen. In november steeg het belang van Křetínský in PostNL namelijk tot 31,4 procent. In principe moet een aandeelhouder die meer dan 30 procent van het stemrecht van een beursgenoteerd bedrijf in handen heeft, volgens de overnamewet een verplicht openbaar bod uitbrengen op alle andere aandelen. Dit vanwege de bescherming van minderheidsaandeelhouders.
Maar deze situatie is een specifiek geval. Křetínský heeft namelijk wel 31,4 procent van de aandelen, maar zijn procentuele belang steeg doordat PostNL bijna 25 miljoen van de eigen aandelen kocht en introk. Door de actie van PostNL daalde dus het totaal aantal uitstaande aandelen. En de aandelen die Křetínský had en heeft, maken daardoor nu dus een groter percentage van het geheel uit.
Maar Křetínský heeft nog altijd slechts 29,9 procent van het stemrecht en hij blijft dus nipt onder de grens waarbij hij een bod op de resterende aandelen moet uitbrengen.
Relatief belang
"PostNL heeft in 2022 eigen aandelen ingekocht en op 22 november 2022 zijn deze ingetrokken. Hierdoor nam het relatieve belang van het bedrijf van Kretinsky, Vesa Equity Investment, toe. Op diezelfde dag heeft Vesa bij de AFM een melding gedaan van een kapitaalbelang van 31,4 procent in PostNL met een direct stemrecht van 29,9 procent", zegt een woordvoerder van PostNL.
Hij hoeft dus nog geen overnamebod te doen, maar raakt de grens wel bijna aan. Over de plannen van de investeerder wil de woordvoerder van Tante Pos weinig kwijt. "Vesa Equity Investment gelooft in de toekomst van e-commerce en daarmee in bedrijven die goed gepositioneerd zijn om mee te groeien met die e-commerce."