Kabinet wijst gebieden voor grootschalige woningbouw aan

Dat schrijft demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken) in een brief aan de Tweede Kamer. Al langer probeert het kabinet met woondeals gebieden die geschikt zijn voor woningen een financële impuls te geven. Hiervoor zijn tot 2030 miljarden euro’s beschikbaar, onder meer om betaalbare woningbouw mogelijk te maken of investeringen in OV en infrastructuur af te dekken.

Nieuwe woonwijken

Maar woningbouwontwikkeling duurt lang. Tussen het eerste plan en de overhandiging van de sleutel zit meestal een jaar of tien. Daarom selecteert De Jonge nu alvast nog eens zes gebieden en regio’s waar zijn ambtenaren op zoek gaan naar geschikte locaties om nieuwe woonwijken te bouwen.

De genoemde regio's hebben deze gebieden zelf aangedragen. Zij hopen uiteindelijk opgenomen te worden in de Nota Ruimte, een belangrijk document waarin het nieuwe kabinet beschrijft hoe de groei van Nederland er uit moet gaan zien.

De gebieden die nu zijn aangewezen zijn de regio Twente, de Brabantse Stedenrij (Breda/Tilburg), de Stedendriehoek (Apeldoorn, Deventer, Zutphen), Limburg (bij intercitystations), de regio Groningen-Assen en de Friese steden (Leeuwarden, Heerenveen, Drachten).  

Het idee is dat in deze regio’s na 2030 genoeg vraag is, maar ook genoeg werk en scholing, om grote groepen nieuwe inwoners te kunnen huisvesten. Het gaat om nieuwbouwplannen van ten minste 3000 woningen. Niet alleen de Vinex-wijken zoals die in de jaren ’90 werden gebouwd in lege polders, maar ook binnenstedelijke nieuwbouw.

Bijvoorbeeld in de regio Twente. Wethouder Jeroen Diepemaat uit Enschede is opgetogen dat zijn regio wordt genoemd in het nieuwe lijstje uitbreidingslocaties.

"Ja zeker, wij hebben iets te bieden aan het land, want wij hebben veel ruimte in onze gemeenten om de komende decennia 60.000 extra woningen te bouwen die nu nog niet in de plannen staan", zegt Diepemaat.

"Jonge mensen trekken nu eenmaal naar de stad, het is zaak dat we onze steden aantrekkelijk maken voor die groep, dat is goed voor onze universiteit, voor de bedrijven en de andere Twentse voorzieningen."

'Liefst harde afspraken'

Diepemaat is niet bang dat dit betekent dat het geliefde Twentse landschap zal worden volgebouwd. Volgens de wethouder staan steden zoals Enschede, Almelo en Hengelo nog vol met oude industriële gebouwen uit de hoogtijdagen van de textielproductie. Op die plekken is ruimte voor veel meer woningen, zonder dat er apart nieuwe wegen of spoorlijnen aangelegd hoeven worden.

Dit speelt in meer regio's, zoals in Roosendaal, waar Defensie diverse kazernes zal verlaten die vrij komen voor woningbouw. Na 2030 zouden alleen al in deze Brabantse gemeente bijna 5500 woningen gerealiseerd kunnen worden binnen de bestaande bebouwing.

Bijzonder is dat de regio Twente geen keiharde financiële eisen stelt. "Geld is niet het belangrijkste. Tuurlijk zijn er subsidies nodig om bepaalde onderdelen te financieren. Maar veel belangrijker is dat we een harde afspraak maken dat er gezamenlijk gewerkt gaat worden aan deze plannen", zegt Diepenmaat.

Wel geld voor OV-infra

Wat wel veel geld gaat kosten, is nieuwe infrastructuur om alle nieuwe woongebieden met elkaar te verbinden. Zo is de voor de plannen in Friesland essentieel dat de Lelylijn wordt gebouwd, de nieuwe spoorlijn tussen Lelystad en Groningen. Die moet onder andere via Drachten lopen.

De regio Apeldoorn-Deventer-Zutphen wil ook investeringen in het spoor, zoals een extra perron bij Deventer (à 100 miljoen euro). In de regio Noord-Limburg is juist snelweg A2 het probleem, de verbreding hiervan zou 390 miljoen moeten kosten. 

Volgens cijfers van het CBS groeit het aantal inwoners van Nederland van 17,8 miljoen nu tot 19,6 of zelfs 20,6 miljoen in 2050.

Wanneer de Nota Ruimte af is, met daarin de definitieve aanwijzing van locaties voor grootschalige woningbouw, is nog niet duidelijk. 

De Nota Ruimte biedt overigens geen zekerheid of de beloofde woningen daadwerkelijk gebouwd gaan worden. Dat is van veel meer factoren afhankelijk. Zo is er nog geen oplossing gevonden voor de stikstof die vrij komt bij woningbouw, de tekorten op de arbeidsmarkt in de bouwwereld en de steeds hogere kosten van bouwmaterialen.