Koerswijziging Brussel opent deur voor veel meer middenhuur in Nederland
In Brussel staan de seinen op groen zodat Nederland geld mag gaan pompen in het middensegment van de woningmarkt. Daarmee kunnen woningcorporaties tienduizenden extra huurwoningen bouwen voor mensen met een modaal inkomen, die te veel verdienen voor een sociale huurwoning. Ook komt er een Eurocommissaris voor de woningmarkt.
"Als iets belangrijk is voor Europeanen, is het belangrijk voor Europa." Met ronkende teksten kondigde Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, vandaag aan dat de EU zich actiever gaat bemoeien met de 'crisis op de woningmarkt'.
"We zullen een Europees Huisvestingsplan ontwikkelen, om naar alle oorzaken van de crisis te kijken en om de benodigde private en publieke investeringen te helpen ontsluiten", zei Von der Leyen vandaag in het Europees Parlement in Straatsburg.
Dat is bijzonder, omdat woningmarktbeleid tot op heden vooral op landelijk niveau gevoerd werd.
Staatssteunregels in de weg
Naast een nieuwe EU-commissaris met de woningmarkt in de portefeuille, kondigde Von der Leyen aan dat zij meer publieke investeringen wil toestaan op de woningmarkt. Dat is al langer een grote wens van een aantal Europese landen, waaronder Nederland. Europese staatssteunregels weerhouden overheden en woningcorporaties er nu nog van om woningen te bouwen in het middensegment.
Alleen bij de bouw van sociale huurwoningen is staatssteun, denk aan garantstellingen of leningen, toegestaan. Die strenge regels zijn bedoeld om projectontwikkelaars te beschermen tegen oneerlijke concurrentie.
Maar volgens Von der Leyen is het de markt niet gelukt om fatsoenlijke en betaalbare woningen te leveren aan inwoners, daarom krijgen overheden wat haar betreft nu meer ruimte in het middensegment.
Uiteindelijk zullen ook het Europees Parlement en de andere lidstaten akkoord moeten gaan met de nieuwe regels. Maar grote landen zoals Duitsland en Spanje hebben al gezegd dat ze akkoord gaan met de plannen.
Ook objectsubsidie mogelijk
Hoogleraar stedelijke economie en vastgoed Hans Koster (VU) beaamt dat commissievoorzitter Von der Leyen groen licht lijkt te geven voor de wens van Nederland om de staatssteunregels te versoepelen. Volgens Koster zijn dit soort stimuleringsmaatregelen vergelijkbaar met de Low-Income Housing Tax Credit in de Verenigde Staten, die daar zeer succesvol is bij het ontwikkelen van betaalbare woningbouw.
Eerder kondigde de koepel van woningcorporaties Aedes aan dat er de komende jaren zeker 67.000 woningen in het middensegment gebouwd kunnen worden als de staatssteunregels worden versoepeld.
"Dit is echt een doorbraak", zegt Robin van Leijen van Aedes. "Vooral de aankondiging dat de staatssteunregels worden herzien juichen wij toe. Als woningcorporaties met geborgde leningen middenhuurwoningen mogen bouwen, neemt het aantal woningen dat wij kunnen realiseren enorm toe."
Voormalig minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) schreef eerder aan de Tweede Kamer dat bij een aanpassing van de staatssteunregels ook vormen van ‘objectsubsidie’ mogelijk worden. Daarmee kunnen overheden ook direct investeren om woningbouwprojecten van de grond te krijgen.