Nog niet gewonnen en toch cashen Feyenoord en PSV al flink in de 'nieuwe' Champions League

Nieuwe ronde, nieuwe kansen en een nieuwe opzet. De Champions League, het hoogste Europese voetbaltoernooi, is deze week begonnen en werkt anders dan eerder. Wat wel hetzelfde is gebleven: de enorme geldbedragen die er te verdienen zijn. Al is ook de totale prijzenpot groter dan ooit. PSV en Feyenoord eten (nu al) mee uit de ruif.
In totaal verdelen de 36 deelnemende club bijna 2,5 miljard euro. Hoe verder een club in het toernooi komt, hoe meer centen er verdiend worden. Dat is de correcte, maar (te) simpele uitleg.
De verdeelsleutel zit wat complexer in elkaar. Naast de prestatiebonus - waar 37,5 procent van de totale prijzenpot naartoe gaat - krijgen alle deelnemende clubs een startpremie: geld dat de clubs krijgen nog voordat er ook maar een bal gerold heeft. Dit is 27,5 procent van het totaal en wordt gelijk verdeeld: per club 18,62 miljoen euro. Ook voor PSV en Feyenoord dus.
Hoe werkt de 'nieuwe' Champions League?
Waar eerder 32 clubs in acht poules streden om een plek in de knock-outfase, zitten er nu in de eerste fase 36 teams in één grote competitie. Elke club speelt acht wedstrijden tegen verschillende tegenstanders. Op basis daarvan wordt eind januari de stand opgemaakt en bepaalt welke clubs naar de volgende ronde gaan.
PSV ging dinsdag in de eerste wedstrijd met 1-3 onderuit bij de Italiaanse topclub Juventus. Feyenoord neemt het vanavond op tegen de Duitse kampioen Bayer 04 Leverkusen.
Hoe groter het land, hoe meer waarde
De resterende 35 procent van de pot wordt verdeeld op basis van de waardepijler (value pillar). Wat clubs hier kunnen verdienen staat net zoals de startpremie los van de sportieve resultaten dit seizoen. Zelfs als Feyenoord en/of PSV alles verliezen, heeft dat geen invloed op de value pillar voor dit jaar.
De verdeling via deze waardepijler is wat te technisch om precies uit te leggen. We doen een poging om het globaal te doen. Het komt er, simpel gezegd, op neer dat wordt gekeken naar de Europese prestaties van clubs in de afgelopen jaren en de mediabaten.
Mediabedrijven geld om de Champions League in een bepaald land uit te mogen zenden. In Nederland is Ziggo Sport de rechtenhouder. De rechtenhouder(s) uit Frankrijk betalen het meest, gevolgd door die van Engeland en Duitsland, blijkt uit documenten die in handen zijn van RTL Nieuws.
'Nederland onder Schotland en Oostenrijk'
Als er alleen zou worden gekeken naar de mediabaten zijn Franse clubs dus spekkoper. Nederland staat qua mediabaten nog onder kleinere landen als Schotland en Oostenrijk, maar nog wel boven Portugal en België.
Maar er wordt daarnaast nog gekeken naar sportieve prestaties. De resultaten op het veld van de afgelopen vijf jaar en de eerdergenoemde mediabaten levert een eerste ranglijst op.
Nu zijn we er nog niet. Hoewel de Champions League een toernooi voor Europese clubs is, wordt er ook buiten Europa naar het toernooi gekeken. Het geld dat deze kijkers opleveren wordt ook verdeeld, maar dan op basis van de Europese prestaties van clubs over de afgelopen tien jaar die worden bijgehouden op de beruchte coëfficiëntenlijst.
Met bovenstaande ingrediënten gaat men vervolgens rekenen. Uit die berekeningen is vervolgens het Franse Paris Saint-Germain - dat de Champions League overigens nog nooit won - gerold als club die het meeste krijgt nog voordat het toernooi überhaupt begonnen is. Het gaat om ruim 63 miljoen euro. Bijna 45 miljoen op basis van de value pillar en dus de 18,62 miljoen euro aan startgeld.
Feyenoord 21ste, PSV op plek 25
Mede door de invloed van mediagelden staan de Fransen boven bijvoorbeeld de kampioenen van Engeland en Spanje, Manchester City en Real Madrid. De laatstgenoemde staat slechts zesde op de ranglijst. En dat terwijl de Madrilenen van de laatste elf edities zes keer met de beker in handen stonden.
Voor de Nederlandse clubs moet de blik verder naar onder gericht worden. Feyenoord staat op de 21ste plek, onder Aston Villa en boven Club Brugge. De Rotterdammers krijgen in totaal - inclusief startpremie - bijna 39 miljoen euro overgemaakt.

PSV moet het doen met iets minder geld. De Eindhovenaren staan op plek 25 en krijgen 36 miljoen euro. De Eindhovenaren staan zelfs onder Stade Brestois, dat zijn debuut maakt in de Champions League.
Hierboven niet meegenomen, maar wel relevant: clubs verdienen natuurlijk ook aan hun thuiswedstrijden. Zo spekken verkochte kaartjes en hapjes de clubkas ook. In de nieuwe opzet spelen clubs gegarandeerd vier keer thuis, in plaats van drie keer.
Prestaties lonen ook
Om de cirkel weer rond te maken: hoe beter de prestaties, hoe meer poen er in het laatje komt. Een gewonnen wedstrijd levert 2.1 miljoen euro op en een gelijkspel 700.000 euro. En iedere ronde die een club verder komt, levert extra miljoenen op.
De financieel directeuren van Feyenoord of PSV wrijven zich nu dus al in de handen, maar kunnen als de finale wordt gewonnen hun geluk helemaal niet op. Los van de overwinningspremies komt er dan vanwege het overleven van verschillende rondes tussen de 68 en 76 miljoen euro bovenop.
Het is dus nu aan de voetballers om hun clubs nog meer geld te bezorgen.