Nederlanders sparen meer dan ooit: hoe hoog moet je buffer zijn?

Allereerst is het goed om op te merken dat het om 600,5 miljard aan banktegoeden gaat, waarvan 487,1 miljard euro ook daadwerkelijk op spaarrekeningen staat. De rest van het bedrag (113,4 miljard) staat op onze lopende rekeningen, meldt De Nederlandsche Bank (DNB). We schrijven 'onze', maar DNB waarschuwt dat het 'zeker niet álle huishoudens financieel voor de wind gaat'. 

Drie vragen én antwoorden over ons spaargeld.

1. Hoe zijn die rekeningen zo goed gevuld geraakt?

Het fundament werd gelegd tijdens de coronapandemie, toen het niet of nauwelijks mogelijk was om de horeca te bezoeken of op reis te gaan. In de coronajaren 2020 tot 2022 bleef bijna 39 miljard euro per jaar op rekeningen staan. Een groot deel daarvan hadden mensen eigenlijk best willen uitgeven. Ook onzekerheid over de economie werkte spaargedrag in de hand. 

Wie bang is voor zijn of haar baan, is eerder geneigd wat zuiniger te leven om een buffer te hebben voor als het misgaat. 

"Onzekere gevoelens maken mensen minder geneigd om hun geld uit te geven", schrijft DNB. De hoge inflatie van de laatste jaren draagt daar ook aan bij. Huishoudens zijn dan pessimistischer over wat ze voor hun geld kunnen kopen en besluiten - onbewust - om dan maar meer te gaan sparen. Ook ontwikkelingen in de wereld zoals de oorlog in Oekraïne maakt mensen mogelijk onzeker. De inflatie speelt nog een rol in het geldhamstergedrag. Om de prijsstijgingen in bedwang te krijgen, heeft de ECB de rente flink opgeschroefd. En dat maakt het dus aantrekkelijker om te sparen.

Hoeveel spaargeld is genoeg? Bekijk het in deze video: (tekst gaat daarna verder)

2. Wat is verstandig: hoeveel spaargeld moet je minimaal hebben?

Dat is natuurlijk voor ieder huishouden anders. Je wilt in ieder geval genoeg spaargeld hebben om onverwachte, maar voorstelbare tegenvallers, op te kunnen vangen. Hoeveel geld je daarvoor nodig hebt, hangt af van jouw situatie. Heb je bijvoorbeeld een koophuis dan is het verstandig om geld opzij te zetten voor onderhoud dat zo nu en dan nodig is. Huurders hebben dat probleem niet.

Budgetvoorlichter Nibud adviseert om geld weg te zetten voor het onderhoud aan je huis, vervangen van je inboedel (een nieuwe bank, nieuwe tv, enzovoorts), onverwachte rekeningen (bijvoorbeeld als je een boete krijgt of de waterschapsbelasting weer eens af moet tikken), en vervanging van en reparaties voor je auto.

Gemiddeld genomen adviseert het Nibud om maandelijks in ieder geval 10 procent van je inkomsten te sparen om een goede buffer op te bouwen. In totaal heeft een gezin met twee kinderen, een auto en een koophuis toch al snel zo'n 30.000 euro buffer nodig, adviseert het budgetinstituut. Zonder eigen woning kun je dat bedrag zo'n beetje halveren.

De meeste mensen sparen niet alleen maar om financiële tegenvallers op te vangen, maar ook om leuke dingen van te kunnen doen of kopen. Hoeveel je daarvoor nodig hebt, hangt maar net af van wat je wil kopen. Spaar je voor een Lamborghini? Dan heb je een paar ton nodig. Voor een leuke vakantie is een paar honderd tot een paar duizend euro voldoende (bovenop je buffer natuurlijk).

3. Is de bank de beste plek voor je geld?

Daar kun je over twisten, maar het is in ieder geval de veiligste plek voor spaarcenten. Sowieso vallen banken niet snel om, waardoor je geld er prima staat. Je bent ook extra beschermd door het depositogarantiestelsel. Als een Nederlandse bank onverhoopt toch omvalt krijg je daardoor tot een bedrag van 100.000 euro altijd terug.

Die limiet geldt per persoon, per bank. Dus als je een en/of-rekening hebt met je partner, ben je samen tot een bedrag van 200.000 euro helemaal veilig. Als je nog meer geld hebt, is het verstandig om het te verdelen over meerdere banken.

Het nadeel van je geld op de bank zetten, is wel dat je er niet vreselijk veel mee verdient. De rente bij de meeste banken is minder dan 2 procent, dat zet weinig zoden aan de dijk. De inflatie is bovendien hoger dan de rente, waardoor je spaargeld in feite minder waard wordt.

Je kunt je geld natuurlijk ook beleggen. Volgens de AFM belegt ongeveer een kwart van de huishoudens. Voor zo'n 40 procent van de beleggers die daar in de afgelopen twee jaar mee zijn begonnen was de lage rente een belangrijke reden daarvoor. Het rendement kan fors hoger zijn, maar daar kleven hoe dan ook meer risico's aan dan aan sparen. Beleggingen kunnen immers minder waard worden.

Zouden we het haast nog vergeten, je moet niet ál je geld op de bank zetten. DNB, Nibud en de Nederlandse Vereniging van Banken adviseren om ook altijd wat cash in huis te hebben, minimaal 50 euro. Zodat je in geval van ontregeld betalingsverkeer door een cyberaanval toch de eerste levensbehoeften kunt kopen.