Jonge artsen hebben regelmatig te maken met ongewenst gedrag en te hoge werkdruk

Het gaat om artsen waarvan het merendeel tussen 1980 en 1999 geboren is. 87 procent daarvan is in de afgelopen tien jaar afgestudeerd en nu aan het werk als arts in opleiding of als basisarts. 72 procent van de respondenten is vrouw.

Het leven van een jonge arts gaat niet over rozen, aldus het onderzoek dat eens in de twee jaar wordt gedaan. Gemiddeld werken de artsen zes uur per week over, maar ze worden hier niet financieel of in vrije tijd voor gecompenseerd. Veel artsen willen graag parttime werken, maar dat kan vaak niet. De werkdruk is hoog omdat er veel vacatures open staan.

Volgende keer een andere studie

Bijna alle respondenten (96%) zijn trots op het vak dat zij hebben gekozen. Tegelijkertijd zou één op de vijf niet opnieuw voor een studie geneeskunde kiezen, met name vanwege de hoge werkdruk, het aantal overuren, administratieve lasten en een gebrek aan autonomie. 

38 procent vindt de werkdruk te hoog. Eén op de vier is daardoor ontevreden met de werk-privébalans. Toch geven ze hun werkgeluk een ruime voldoende (7,4).

Vaak ongewenst gedrag

Opvallend is het hoge aantal meldingen van ongewenst gedrag dooor collega's of leidinggevenden (35 procent) en bezoekers of patiënten (48 procent). Maar liefst één op de drie jonge artsen, met name vrouwen, heeft het afgelopen jaar minimaal één keer te maken gehad met ongewenst gedrag. Klagen bij de baas en werkgever doen ze zelden. Slechts een klein deel bespreekt deze incidenten met een leidinggevende of vertrouwenspersoon.

Bezoekers en patiënten worden wel iets vaker direct op hun gedrag aangesproken dan collega's en chefs, maar een kwart van de ondervraagde artsen onderneemt helemaal geen actie.

Seksistische opmerkingen

Onjuiste bejegening door een supervisor gebeurt bij 42 procent van de respondenten soms tot regelmatig. Bij bijna de helft worden er seksistische opmerkingen gemaakt in de werkomgeving. Met name bij de snijdende beroepen zoals chirurgie is dit het geval.

De zorg lijkt sowieso, hoewel er veel vrouwen werken, niet zo vrouwvriendelijk te zijn. In de cao staat dat zwangere artsen vanaf de derde maand van de zwangerschap geen onregelmatigheidsdiensten meer hoeven te draaien, tenzij ze hier zelf geen bezwaar tegen hebben. Een op de drie zwangere artsen, deed die diensten tegen de zin in toch.

Schrijnend

"Hoewel dit een verbetering is ten opzichte van twee jaar geleden, is het voor de gezondheid van moeder en kind schrijnend dat dit nog steeds aan de orde is", aldus de beroepsvereniging.

Ook andere knelpunten, zoals beperkingen bij het opnemen van ouderschapsverlof of aanpassingen van werktijden, komen volgens de beroepsvereniging nog te vaak voor. Zo konden slechts zes op de tien vrouwen die zwangerschapsklachten hadden de werktijden aanpassen.

Niet meteen naar huis

Om zes uur aan een gedekte tafel zitten, terwijl het eten klaar is, lukt lang niet altijd. Vaak komt er iets tussen. Slechts 39 procent van de respondenten kan aan het einde van de werkdag 'altijd of vaak' direct naar huis. Voor 26 procent is dit regelmatig, terwijl 29 procent dit soms en 6 procent nooit kan.

Zelfs pauzes tijdens werktijd schieten er vaak bij in. Slechts vijf procent stelt altijd ongestoord een pauze te kunnen nemen, al is het bij arts-onderzoekers veel beter gesteld.

Aanbevelingen

"Bij belangrijke thema’s zoals zwangerschap, ouderschap en het terugdringen van ongewenst gedrag blijft de voortgang achter bij wat nodig is voor een gezond en veilig werkklimaat", aldus De Jonge Specialist. De beroepsvereniging doet een aantal aanbevelingen voor zorginstellingen en opleiders.

Het gaat dan bijvoorbeeld om het compenseren van overuren, het oplossen van het personeelstekort en zerotolerancebeleid bij ongewenst gedrag.

In de onderstaande video is te zien dat zorgpersoneel wordt geconfronteerd met racisme van patiënten.