Oekraïne wil moreel besef bij Nederlandse bedrijven: 'Voorkom chips in Russische wapens'
Nederlandse bedrijven moeten meer doen om ervoor te zorgen dat elektronica en chips niet in handen komen van de Russen. Dat zegt de Oekraïense ambassadeur in Nederland, Andriy Kostin, tegen RTL Z. "Zelfs als de export op papier legaal is, maar in de praktijk bijdraagt aan de dood van Oekraïners, dan moeten bedrijven in actie komen. Niet alleen uit economisch belang, maar ook uit moreel besef."
Kostin reageert op onderzoek dat RTL Nieuws vorige week naar buiten bracht, waaruit blijkt dat veel chips die in Russische drones en raketten worden gevonden, uit westerse landen komen, waaronder Nederland.
Nederlandse chips in Russische wapens
Uit gegevens van de Oekraïense militaire inlichtingendienst, die zijn geanalyseerd door RTL Nieuws, blijkt dat er 379 chips van Nederlandse makelij zijn gevonden in Russische drones, kruisraketten en andere wapensystemen. Dat is 7,3 procent van alle gevonden chips. De data is betrouwbaar en niet gekleurd, bevestigen Nederlandse autoriteiten die ook beschikken over deze informatie.
Van alle Nederlandse chips waarvan de productiedatum kon worden vastgesteld, is twee derde geproduceerd ná het begin van de oorlog in 2022. Sindsdien is het verboden om dit soort producten aan Rusland te leveren.
Chips van NXP, Nexperia en STM werden in de Russische wapens aangetroffen. Vaak worden die chips via meerdere tussenpartijen en landen uiteindelijk naar Rusland verscheept, zonder dat de bedrijven hier weet van hebben. Maar dat ontslaat ze niet van hun verantwoordelijkheid, zegt Kostin.
Producten gebruikt om mensen te doden
"Als bedrijven merken dat een land plotseling tien keer meer chips bestelt dan voorheen, terwijl ze geen nieuwe fabrieken hebben gebouwd, dan is het redelijk om te vermoeden dat die onderdelen worden doorverkocht aan Rusland."
"Bedrijven hebben dus een verantwoordelijkheid - ook moreel. Zelfs als ze juridisch niet de sancties overtreden, moeten ze zich realiseren dat hun producten gebruikt worden om mensen te doden", benadrukt de ambassadeur.
Onvoldoende
Zonder met de vinger te wijzen naar specifieke bedrijven, stelt Kostin vast dat er onvoldoende gebeurt om de illegale export te stoppen. "Als iedereen genoeg zou doen, dan zouden die onderdelen er niet in zitten."
Zo konden Nederlandse chips, ondanks de sancties, toch in Russische wapens terechtkomen: