Bouwvergunning soms tienduizenden euro's duurder in andere gemeente: 'Verergert wooncrisis'
Er zitten grote verschillen in de prijzen die gemeenten rekenen voor een bouwvergunning. Waar je voor een huis met dezelfde waarde in Alkmaar 237 euro aan leges betaalt, ben je in Zeist 17.000 euro kwijt, blijkt uit een steekproef van Vereniging Eigen Huis (VEH). De wooncrisis wordt hierdoor verergerd, waarschuwt de VEH.
Uit de jaarlijkse steekproef, ditmaal onder 39 gemeenten, blijkt dat een bouwvergunning in Nederland duurder is geworden het afgelopen jaar. Een vergunning voor een vrijstaande woning van 300.000 euro (aan bouwkosten) kost ruim 6.300 euro, een stijging van iets meer dan 6 procent ten opzichte van 2024.
Maar de verschillen tussen gemeenten zijn enorm. Waar het bouwen van een vrijstaand huis met diezelfde bouwkosten hoeft in de goedkoopste gemeente Oegstgeest 'slechts' 119 euro meegebracht worden. Maar in de duurste gemeente (Wormerland) kost diezelfde vergunning 21.000 euro.
Omgevingsplan
Het gaat hierbij om de legeskosten voor een vergunning voor het bouwen van een huis binnen het omgevingsplan, waarin staat welke (bouw)activiteiten wel of niet zijn toegestaan. Een vergunning voor het bouwen van een huis (van wederom drie ton aan bouwkosten) buiten het omgevingsplan, is in veel van de onderzochte gemeenten duurder. Hier spant de gemeente Ede de kroon met een vergunningsprijs van ruim 43.000 duizend euro. Amsterdam is het goedkoopst met 982 euro.
Een gemeente mag niet aan een bouwvergunning verdienen, stelt de VEH voor de duidelijkheid. Wel mogen ze hun eigen tarieven vaststellen. Volgens de vereniging is het onduidelijk hoe gemeenten de kosten voor een bouwvergunning precies berekenen.
Gemeen zijn bijvoorbeeld geld kwijt voor handhaving, administratie en toetsing rondom een vergoeding. Welke kosten gemeenten precies allemaal meenemen, mogen zij zelf bepalen, wat leidt tot grote verschillen.
"Hiermee ontstaat een situatie van willekeur, dat is niet uit te leggen", zegt Cindy Kremer, algemeen directeur van Vereniging Eigen Huis, bij de publicatie van het onderzoek. "Als een gemeente vele duizenden euro's per woning in rekening brengt voor een bouwvergunning, zorgt die daarmee voor onnodig hogere nieuwbouwprijzen. Terwijl de nadruk juist moet liggen op betaalbare nieuwe woningen."
Wooncrisis
"Deze manier van kostenbepaling draagt bij aan het verergeren van de wooncrisis", vervolgt Kremer. Ze vindt daarom dat de 'bouwleges' moeten worden beperkt tot 'een redelijke kostenvergoeding'. Oftewel, een billijk bedrag dat de kosten van gemeenten dekt. "Het is aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten om kaders te stellen voor de kostenberekening van de bouwleges", vindt zij.
Ook voor de vergunning voor een verbouwing van een bestaande woning gelden grote verschillen tussen gemeenten. Die legeskosten lopen uiteen van 913 tot 6355 euro voor een verbouwing van 80.000 euro.
In de onderstaande video is te zien hoe het woningtekort in één klap een stuk kleiner kan worden: