Weer grote ontslagronde bij een bank, wat is er aan de hand?

In deze tijd is AI nooit ver weg. Ook niet bij ABN AMRO-topvrouw Marguerite Bérard. Zij denkt dat AI (of kunstmatige intelligentie) werk van werknemers uit handen kan nemen en dat er hierdoor efficiënter gewerkt kan worden. Ze ziet het voor zich dat klanten van de bank in de nabije toekomst gaan praten met AI-agenten van de bank.

Volgens haar treft de grote reorganisatie die de bank aankondigde daarom vooral ondersteunend personeel dat verspreid over de gehele breedte van de bank werkt. Bij de klantenservice, de operationele afdeling en het team dat controleert op witwassen, wordt de werkgelegenheid met zo'n 35 procent ingekrompen, schrijft persbureau ANP.

'Ronduit schokkend'

Vakbonden De Unie, CNV en FNV zijn kritisch op de krimp. "Ronduit schokkend", zegt die laatste vakbond. "Ze gokken heel erg op technologische verbeteringen, maar eerst mensen ontslaan en dan hopen dat AI het wel oplost, is een soort van wensdenken. Onze ervaring is dat automatisering forse investeringen vraagt en in de praktijk vaak nog niet goed werkt", aldus FNV-bestuurder Arne Gorter.

Er kan niet gezegd worden dat ABN AMRO in de financiële problemen zit. Vorig jaar werd er een winst van 2,4 miljard euro geboekt. Desondanks moet er dus op de kosten gelet worden, erkent ook Harma Pethke, onderhandelaar bij De Unie. "Maar zoveel, dat betwijfel ik." Ze zegt dat werknemers geschrokken hebben gereageerd. "Het komt hard aan."

"Gelukkig is de bank financieel gezond en zijn de afspraken in het sociaal plan goed te noemen", vervolgt Pethke. Ze benadrukt wel dat de werkdruk en het ziekteverzuim bij de bank al hoog zijn.

Door de aangekondigde reorganisatie sluit ABN AMRO aan in het rijtje met Nederlandse banken waar ontslagen gaan vallen. Eind oktober werd bekend dat ING mogelijk tot eind volgend jaar bijna 1.000 banen schrapt. Bij ASN verdwijnen ook honderden banen. 

AI

Bij ASN speelt het een rol dat alle merken van de Volksbank onder het merk van ASN verdergaan, waardoor het nu mogelijk is 'om processen en systemen te versimpelen en het aantal producten te verminderen'. ING gooide het net zoals ABN AMRO ook op AI.  

Reinier Castelein, collega van Pethke en voorzitter van De Unie, vindt AI een modewoord van deze tijd. Hij schaart de stap van ABN AMRO liever onder 'technologische vooruitgang'. Volgens hem zijn banken en andere bedrijven al sinds jaar en dag op zoek naar het efficiënter maken van de bedrijfsvoering.

Hij wijst daarbij op eerdere reorganisaties van de bank. Hij zegt dat banken na reorganisaties vaak terugveren. "Dan komen ze er bijvoorbeeld achter dat er te veel bezuinigd is op klantcontact en worden er daarna weer mensen aangenomen." 

Ook zijn volgens hem de KYC (Know Your Costumer)-afdelingen, die financiële fraude moeten voorkomen, de laatste jaren uitgebreid. Hier wordt nu weer bezuinigd, zegt hij. Dit werk kan steeds vaker door computers gedaan worden. "En bezuinigen op lokale filialen kan ook nauwelijks meer, want dat is eerder al gebeurd." Dat banken 'altijd naar elkaar kijken' speelt volgens Castelein ook mee.  

Beurs

AI kan helpen met het verminderen van de kosten, maar dat is niet het hele verhaal. Zo'n aankondiging van een reorganisatie kan goed nieuws zijn voor de aandeelhouders, mits de beurskoers stijgt. Iets wat ook daadwerkelijk gebeurd is vandaag, want een aandeel van de bank is 6.5 procent meer waard geworden.

Beleggers hebben er dus vertrouwen in dat de bedrijfsvoering van ABN AMRO beter wordt. "We verwachten dat ons plan aantrekkelijke rendementen voor aandeelhouders zal opleveren", zegt Bérard daar zelf over.

"Het probleem is wel dat je nu flink moet investeren in IT", werpt RTL Z-beursanalist Hans de Geus aan. "Daarvoor heb je schaal nodig." Met de eerder deze maand overgenomen bank NIBC is de bank er volgens hem nog lang niet. Dat de bank wordt overgenomen door een grotere partij, kan wel. Die partij moet door de gestegen koers wel wat meer betalen.

Ook De Geus ziet dat ABN AMRO op de kosten moet letten. De 'kosten-batenratio' van de bank is nu in vergelijking met concurrenten relatief hoog, zegt hij. Dit betekent in andere woorden dat ABN AMRO van elke euro die binnenkomt minder overhoudt dan bijvoorbeeld ING.

'Reorganisatie hoort erbij'

ABN AMRO had in het derde kwartaal van dit jaar ruim 23.000 interne en 2.700 externe werknemers. Dit is gebaseerd op 1 fte per werknemer, dus in de praktijk werken er nog meer mensen.

Twintig jaar geleden, dus voor de economische crisis die in 2008 uitbrak, had de bank 98.000 werknemers. Toen keken ze niet naar fte's, maar naar het echte aantal werknemers. Toch kan op basis hiervan geconcludeerd worden dat de bank veel kleiner is geworden. 

Er gebeurt bij de bank dus veel op personeelsgebied. "Reorganisaties zijn heel normaal bij banken", zegt een van de huidige werknemers tegenover RTL Z na de nieuwe plannen. "We zagen het aankomen."

Is ABN Amro zelf overnameprooi? 'Natuurlijk niet':