Kleinere pakketjes uit China worden volgend jaar waarschijnlijk duurder

Als het aan het kabinet ligt, komt er een heffing van 2 euro op producten van onder de 150 euro die van buiten de Europese Unie komen. De maatregel moet de instroom van goedkope pakketjes, voornamelijk afkomstig uit China, terugdringen. Met de opbrengsten moet de douane worden versterkt.

Bij de douane kwamen vorig jaar meer dan 1 miljard artikelen binnen. Het grootste deel daarvan bleef niet in Nederland, maar ging naar andere EU-lidstaten. Vergeleken met twee jaar eerder, verdrievoudigde de hoeveelheid binnengekomen producten.

"Consumenten in het algemeen, maar zeker Nederlandse consumenten, zijn gek op veel spullen voor weinig geld", zo verklaart Henk Hofstede, sector banker Retail bij ABN Amro, de flinke groei. Vanwege de hele goedkope prijs en gratis verzending, is voor consumenten de drempel laag om spullen te bestellen.

"Ze denken al snel: als een product niet lang meegaat, koop ik het wel opnieuw. Het is toch zo goedkoop." Daarnaast worden consumenten online, via apps of sociale media, steeds verleid om nog meer spullen te kopen. "Je ziet deze producten overal voorbijkomen en het is daarom moeilijk te weerstaan."

Problemen

In het geval van China komen de pakketjes uit een land waar minder strenge wetgeving geldt, zoals op het gebied van veiligheids- en duurzaamheidseisen. Dat leidt volgens Hofstede tot oneerlijke concurrentie. Ook voldoen producten daardoor niet altijd de Europese standaarden. 

Door de grote hoeveelheden is het voor de douane onbegonnen werk om de inhoud van de pakjes grondig te controleren. Eerder bleek uit een onderzoek van vier Europese consumentenorganisaties dat 70 procent van de spullen die via Temu en Shein de EU binnenkomen de veiligheidsnormen niet nakomt.

Myrthe bestelt veel pakketjes van Chinese websites als Shein en Temu, ze verwacht niet veel van de naderende heffing, zo zie je in deze video.

Verder noemt Hofstede de kwaliteit van de spullen meestal zeer bedenkelijk. "De producten zijn vaak van slechte kwaliteit en daardoor niet goed te recyclen. Ze komen dus op de afvalberg terecht, terwijl we die juist willen verkleinen." 

De zorgen over de arbeidsomstandigheden bij de Chinese bedrijven spelen ook een rol. Juist die omstandigheden zorgen ervoor dat deze bedrijven hun productiekosten laag kunnen houden. 

Het invoeren van een heffing vindt Hofstede een goede stap om de toestroom aan pakketjes in te dammen. Al twijfelt hij of 2 euro voldoende indruk maakt op consumenten. "Voor de meeste mensen blijft het ondanks de heffing goedkoper om het product bij een Temu of en Shein te kopen dan ergens anders."

Hij verwacht dat de Chinese webshops zullen proberen om de prijzen en verzendingen laag te houden, zodat klanten er waarschijnlijk weinig van merken.

Brussel

Ook Brussel buigt zich over een heffing om het aantal goedkope pakketjes in te dammen. Het streven is dat die in november 2026 in werking treedt. Maar sommige lidstaten gaat dit niet snel genoeg. Zij zetten daarom zelf stappen. 

Hofstede snapt dat landen niet willen wachten, maar het lijkt hem verstandiger dat alle EU-lidstaten op hetzelfde moment de heffing invoeren. Dat moet volgens hem een 'waterbedeffect' voorkomen. 

Daarmee doelt hij op het risico dat de pakketten van buiten de EU in dat geval worden omgeleid naar landen waar de heffing nog niet geldt. Dat kan in die landen juist zorgen voor nog meer pakketjes.

Paspoort voor producten

Het digitale productenpaspoort, dat de EU in de komende jaren wil invoeren, kan volgens Hofstede een belangrijk verschil maken. Het is de bedoeling dat consumenten daarmee de kernmerken van producten kunnen opzoeken, zoals de oorsprong van een product en de materiaalkeuze. 

Hij verwacht dat deze eisen voor verkopers van buiten de EU uiteindelijk ook gaan gelden, waardoor consumenten meer inzicht krijgen in wat voor product ze hebben gekocht. 

Wie gaat dat betalen?

De heffing van 2 euro komt bij de inklaarders te liggen. Dat zijn logistieke dienstverleners die de douanezaken voor de pakketjes die de EU binnenkomen regelen, en ervoor zorgen dat invoerheffingen en dergelijke worden betaald. 

Via hen belanden producten bij de bezorgdiensten. De inklaarders factureren de heffing vervolgens aan de verkoper van de producten buiten de Europese Unie. Het is aan deze verkopers of ze de kosten doorbereken aan de consument.