Je kind laten inenten tegen waterpokken kan, maar bijna niemand weet het

In Nederland kennen we het rijksvaccinatieprogramma, waarin vaccinaties zitten die door de overheid als essentieel worden gezien. Al op jonge leeftijd worden kinderen ingeënt tegen twaalf ernstige infectieziekten. Maar dat er nog meer goedgekeurde vaccins zijn voor ziekten als waterpokken, het rotavirus en kinkhoest voor heel jonge baby's, weten maar weinig mensen.

De Gezondheidsraad, die de regering adviseert over gezondheidsvraagstukken, beoordeelt of deze vaccins ook opgenomen moeten worden in het rijksvaccinatieprogramma. Aan de hand van dat advies bepaalt de minister van Volksgezondheid of dit ook daadwerkelijk gebeurt.

Maar voordat inentingen worden opgenomen in het programma, gaat er vaak veel tijd overheen. Daarom vindt de Gezondheidsraad dat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) Nederlanders moet voorlichten dat zij de vaccinaties nu al op eigen kosten kunnen doen. Op de site van het RIVM is te vinden welke vaccinaties buiten het rijksvaccinatieprogramma al veilig worden bevonden.

Waterpokken

Wat veel ouders bijvoorbeeld niet weten, is dat je je kinderen kunt inenten tegen waterpokken. In Nederland zit een inenting hiertegen niet in het programma, maar in 44 andere landen (waaronder Duitsland, de VS, Italië en Canada) is dat al wel het geval. Toch krijgt in Nederland bijna ieder kind ooit de waterpokken. En hoewel de meesten het als een onschuldige kinderziekte zien, belanden zo'n 200 mensen per jaar toch nog met waterpokken in het ziekenhuis. Gemiddeld gaan er twee tot drie mensen per jaar aan dood.

Inenten in Nederland kan vanaf het moment dat een kindje zo'n 11 maanden oud is en de kosten liggen zo rond de 100 euro. Een prik tegen waterpokken betekent niet dat je ook 100 procent beschermd bent tegen de besmettelijke blaasjes. Bij één vaccinatie, treedt bij 83 procent geen waterpokken meer op. Als de vaccinatie na vier tot acht weken nog eens wordt herhaald, is de effectiviteit zo'n 95 procent. Een prik halen kan vaak via de huisarts, een vaccinatiecentrum of de GGD. Hoeveel jaren een kind beschermd is, is nog onduidelijk. Maar uit onderzoek blijkt dat het zeker 15 jaar werkt. 

Kinkhoest

Baby's worden nu al ingeënt tegen kinkhoest, maar het vaccin hiertegen werkt pas na drie prikken. Hierdoor zijn baby's de eerste vier maanden van hun leven nog niet goed beschermd. Dat kan anders: als moeders al tijdens de zwangerschap worden ingeënt, is de kans op kinkhoest bij baby's vele malen kleiner. Bij de groep zwangere vrouwen die wel is ingeënt, worden er 91 procent minder baby’s ziek, dan bij de groep die geen prik heeft gekregen. 

Nu is het zo dat er in Nederland door kinkhoest jaarlijks zo'n 120 baby's met bijvoorbeeld een longontsteking, te weinig zuurstof of zelfs hersenschade als gevolg van kinkhoest in het ziekenhuis belanden. Gemiddeld sterft er één baby per vijf jaar aan de ziekte. Daarom adviseert de Gezondheidsraad sinds 2015 om zwangere vrouwen al in te enten. In landen als de VS, het Verenigd Koninkrijk en België gebeurt dit al op grote schaal.

Als zwangere vrouw kun je je het beste laten vaccineren tussen de 28 en 32 weken van je zwangerschap. In deze periode worden de meeste antistoffen via de placenta aan het ongeboren kind gegeven en zullen ook vroeggeboren baby’s er voordeel van hebben. Inenting is mogelijk tot 38 weken in de zwangerschap.

Rotavirus

​Minder bekend dan waterpokken en kinkhoest is het rotavirus. Mensen met dit virus krijgen een ontsteking van hun maag en darm. Ze krijgen hierdoor vaak koorts, worden misselijk, moeten overgeven en hebben last van diarree, soms met extreme uitdroging tot resultaat. Zo'n 3400 mensen per jaar worden door dit virus opgenomen, met name jonge kinderen tot 2 jaar. Per jaar sterven er zo'n vijf mensen aan.

Er is een goedgekeurd vaccin beschikbaar, dat wordt gegeven via druppeltjes in de mond. In 2010 werd de vaccinatie tegen het rotavirus bijna opgenomen in het rijksvaccinatieprogramma, maar een deel van de Gezondheidsraad vond de aandoening toch niet ernstig genoeg. Op dit moment buigt de raad zich er weer over. In liefst 94 landen worden baby's al standaard ingeënt tegen het virus.