Coffeeshophouder Johan van Laarhoven vanuit Thaise cel op weg naar Nederland
Johan van Laarhoven komt vandaag nog aan in Nederland. Dat melden bronnen aan RTL Nieuws. De voormalige coffeeshophouder zat ruim vijf jaar in een Thaise cel.
Van Laarhoven wordt overgeleverd op grond van de Wet overdracht tenuitvoerlegging strafvonnissen (WOTS). Hij moet hier de rest van zijn straf uitzitten.
100 jaar cel wordt 10 jaar cel
De Thaise straf, die aanvankelijk meer dan 100 jaar cel was voor witwassen, wordt aangepast naar het Nederlandse strafmaximum: een gevangenisstraf van 10 jaar en 8 maanden. In Nederland wordt de tijd dat hij in Thailand vastzat van zijn straf afgetrokken.
De Thaise vrouw van Van Laarhoven zit nog steeds vast in Thailand. Zij is veroordeeld tot 11 jaar cel. De WOTS is vanwege haar Thaise nationaliteit op haar niet van toepassing. Minister Grapperhaus van Justitie zegt dat Nederland zich 'waar passend en mogelijk' zal 'inzetten voor haar vervroegde invrijheidstelling in Thailand'.
De overlevering van Van Laarhoven betekent een einde aan een lange lijdensweg, zegt politiek verslaggever Roel Schreinemachers. "Daaraan was de Nederlandse overheid mede schuldig. Het was om die reden ook dat minister Grapperhaus de hoogst ongebruikelijke stap zette om zelf in Thailand te gaan pleiten voor Van Laarhoven. En met resultaat, want het laatste deel van zijn straf - omgerekend naar Nederlandse maatstaven - kan hij nu hier uitzitten. Heel lang zal dat niet meer zijn, en in ieder geval veel minder dan hij in Thailand nog moest zitten."
'Alles moest in het geheim'
Van Laarhovens advocaat Geert-Jan Knoops zegt tegen RTL Nieuws dat in het voorjaar van 2019 is begonnen met het overbrengingsproces, in samenspraak met justitieminister Grapperhaus. "We hadden dagelijks contact met Thailand en Grapperhaus' ministerie. Het was een gedetailleerde en gevoelige, bijna militaire, operatie, want alles moest in het geheim gebeuren. Er waren nogal wat obstakels te nemen."
Vanavond is er een persconferentie, zegt Knoops. "Wij zijn bezig om hem hier in de buurt in een ziekenhuis op te laten nemen om hem medisch te laten verzorgen. Daarom hebben we minister Dekker gevraagd om de tenuitvoerlegging van de straf tijdelijk te onderbreken."
Door toedoen Nederlandse overheid
De gevangenis waarin Van Laarhoven zat, staat ook wel bekend als de 'hel van Bangkok'. Gevangenen zitten er met grote groepen in een cel. De hygiënische omstandigheden zijn slecht en Van Laarhoven was regelmatig ziek.
Het is, zoals Schreinemachers al aanduidde, mede door toedoen van de Nederlandse overheid dat Van Laarhoven in de Thaise cel belandde. In 2014 vroeg de Nederlandse justitie Thailand om hulp bij een strafrechtelijk onderzoek naar de ex-coffeeshophouder, die zich in Thailand had gevestigd.
Bergkamp (D66): 'Erg blij'
Voor D66-Kamerlid Vera Bergkamp, die jarenlang bezig is geweest met de zaak-Van Laarhoven, is het een bijzondere dag, zegt ze tegen RTL Nieuws: "Ik ben opgelucht dat er een einde komt aan deze nachtmerrie voor Johan van Laarhoven. Ik ben erg blij voor zijn moeder, broer en de rest van de familie dat hij nu na meer dan vijf jaar in een Thaise cel in het vliegtuig zit naar Nederland. Ik hoop dat ik hem vandaag of binnenkort de hand kan schudden."
Witwassen geld coffeeshops
Het Thaise Openbaar Ministerie besloot Van Laarhoven en zijn Thaise vrouw Tukta zelf te vervolgen en veroordeelde hen tot hoge celstraffen wegens het witwassen van geld dat Van Laarhoven heeft verdiend met zijn coffeeshops in Nederland.
In een snoeihard rapport oordeelde de Nationale Ombudsman begin vorig jaar dat de Nederlandse overheid onzorgvuldig had gehandeld, en bijdroeg aan de veroordeling van Van Laarhoven. De Tweede Kamer drong er bij minister Grapperhaus op aan zich in te zetten om Van Laarhoven naar Nederland te krijgen.
Grapperhaus naar Bangkok
In augustus ging Grapperhaus hoogstpersoonlijk naar Bangkok om bij de Thaise premier voor Van Laarhoven te pleiten. "Een bemoedigend gesprek", zei hij na afloop. "Thailand staat open voor een oplossing."
Na het bezoek werd de procedure voor overlevering in gang gezet. Lang koesterden betrokkenen de hoop dat Van Laarhoven nog voor de kerst thuis kon zijn. Dat bleek te optimistisch. Ook oud en nieuw bracht Van Laarhoven nog in de Thaise cel door.