Woningcorporaties slaan alarm: 'Kwetsbare wijken gaan hard achteruit'
De leefbaarheid in buurten met veel corporatiewoningen gaat harder achteruit dan verwacht, blijkt uit onderzoek van woningcorporaties. Buurtbewoners voelen zich onveilig, de overlast is groter en de oplossingen daarmee ingewikkelder.
"Als we nu niet ingrijpen, staan veel buurten op het punt om achterstandswijken te worden", zegt Aedes-bestuurslid Hester van Buren. Aedes, de vereniging van woningcorporaties, herhaalde het onderzoek dat ze in 2016 deden naar de leefbaarheid in wijken.
Woningcorporaties roepen op tot een verbeterde wijkaanpak.
Buurten zwakker geworden
Uit het onderzoek blijkt dat buurten die al zwak waren, de laatste jaren nog zwakker zijn geworden. "Het is nog erger geworden omdat meer kwetsbare mensen uit de maatschappelijke opvang een zelfstandige woning zoeken en mensen die iets meer verdienen zo snel mogelijk uit armere buurten vertrekken."
Steeds meer mensen met uiteenlopende sociale problemen wonen samen in dezelfde wijk. Dit zijn bewoners met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, mensen met een licht verstandelijke beperking en met psychiatrische problemen.
Die middeninkomens willen de woningcorporaties graag houden, maar dat is lastig. "Sinds de nieuwe woningwet mogen we alleen nog maar de laagste inkomens huisvesten, geen middeninkomens. Gemengde wijken zijn sterke buurten, maar omdat de mensen die een beetje meer geld gaan verdienen, meteen vertrekken, blijven de kwetsbare groepen over."
Armoede en overlast
Uit het onderzoek blijkt dat veel huurders in de sociale huursector moeite hebben met zelfredzaamheid. Er is ook meer armoede, wat zijn weerslag heeft op het onderwijs. Scholen in wijken waar mensen beneden de armoedegrens leven, kennen relatief meer schoolverlaters. Ook is de overlast en gevoel van onveiligheid in deze buurten verder toegenomen.
'Handen ineenslaan'
Maar wat is de oplossing voor deze problemen? "De handen ineenslaan", zegt Van Buren stellig. "De gemeenten moeten het voortouw nemen. Pleisters plakken heeft geen zin meer. Er moet een integrale aanpak komen. Zoals investeren in onderwijs en werk en middeninkomens moeten niet de buurt uitgejaagd worden."
Corporaties roepen de overheid ook op de markttoets af te schaffen zodat ze ook woningen voor mensen met middeninkomens kunnen bouwen en wijken waar nu te veel sociale huurwoningen staan. Ook willen ze samen met de gemeenten meer sturen op spreiding van kwetsbare mensen in verschillende buurten. Daarnaast moeten kwetsbare mensen volgens Van Buren betere zorg en begeleiding krijgen. "Dat ontbreekt nu vaak."
'Gettowijken in Nederland? Dat slaat nergens op'
16 jaar geleden vroeg het Sociaal en Cultureel Planbureau aan Nederlanders voorspellingen te doen voor het jaar 2020. In 2004 voorspelden veel Nederlanders dat er gettowijken zouden zijn. Die voorspelling is niet uitgekomen. "Voor 0 procent", zegt sociaal geograaf Gideon Bolt zelfs. "Een getto is een gebied waar één groep domineert, dat hebben wij niet in Nederland. De gekleurde wijken die wij hebben zijn heel erg divers. En dat zijn geen no-goareas geworden waar mensen bang voor zijn."
