Snelle vliegtuigen en groeiende poolkappen: dit is de straalstroom
Wellicht heb je nog nóóit van de straalstroom gehoord, maar het is de veroorzaker van de stormen die de laatste weken over ons land heen razen. Vliegtuigen liften er op mee en de winter blijft ver weg, waardoor de ijskappen kunnen aangroeien.
De straalstroom is een zeer sterke wind die met snelheden tussen de 100 en 250 kilometer per uur waait, met soms uitschieters tot meer dan 400 kilometer per uur. Zo'n stroom ligt op ongeveer tien kilometer hoogte, tussen de warme lucht rondom de evenaar en de koude lucht van de poolgebieden.
Vliegtuigen profiteren hiervan: vorige week tijdens storm Ciara had een vliegtuig van KLM maar liefst een stroom van 418 kilometer per uur mee. Het toestel bereikte zo een snelheid van 1317 kilometer per uur en landde anderhalf uur eerder dan gepland. Een record.
West maar oost
De straalstorm waait altijd van west naar oost door de draaiing van de aarde. Het kan dus ook zijn dat vliegtuigen er tegen in moeten vliegen. "Dit kost meer tijd en gigantisch veel brandstof", zegt Maurice Middendorp van Buienradar. Maar door een iets andere route te kiezen, kunnen ze dat voorkomen.
De stromen zijn ook belangrijk voor onze weersomstandigheden. Ze bepalen bijvoorbeeld waar lagedrukgebieden komen te liggen en zorgen zo voor hogere temperaturen, wind en regen.
Storm
De afgelopen tijd heeft Nederland te maken gehad met zo'n gebied. Middendorp: "Vanaf de oostkust van Amerika komt het lagedrukgebied naar ons land. En daardoor krijgen we de één na de andere storm over ons heen."
De komende weken zullen de temperaturen niet veel veranderen, geeft Middendorp aan. "Maar voorlopig blijft het nog even waaien."
Groeiende ijskappen
Toch zorgt de straalstroom niet alleen voor slecht weer, zegt Middendorp. De winter komt namelijk nog niet deze kant op. "De koude lucht blijft door de straalstroom boven de noordpool hangen. Dit is gunstig, want het poolijs kan zo weer wat aangroeien."
Toch lijkt de straalstroom komend voorjaar af te zwakken. Zachtere lucht vanuit het zuiden kan hierdoor het noordpoolgebied weer makkelijk bereiken.