2051 positieve tests: wat zegt dit over het werkelijke aantal besmettingen?

Bij de eerste gevallen probeerde het RIVM nog alle besmettingen in kaart te brengen, maar inmiddels zijn we een paar weken verder – en een hele hoop besmettingen. Nu kiest het RIVM ervoor om alleen nog ernstige gevallen te testen. Wat is dan nog de waarde van het getal dat dagelijks naar buiten wordt gebracht?

Het getal is geen exacte weergave van het aantal mensen dat besmet is in Nederland. Het laat alleen maar zien hoeveel mensen in totaal positief zijn getest op het coronavirus.

Wie wordt nog getest?

Het beleid is nu dat de huisarts bepaalt of iemand getest moet worden. In de praktijk gaat het vooral om mensen uit kwetsbare groepen. Voor hun behandeling is het belangrijk om zeker te weten of ze Covid-19 hebben.

Voor andere mensen met klachten die op de ziekte wijzen, geldt het advies om thuis te blijven tot ze minstens 24 uur geen klachten meer hebben. Contactonderzoek, waarbij precies wordt gekeken waar een besmetting vandaan komt en wie allemaal besmet zijn, voegt volgens het RIVM niet veel toe in deze fase van de epidemie. Daarnaast is de testcapaciteit ook gewoon te beperkt om dit te doen. 

Er lopen ook mensen rond die ziek zijn, maar niet getest. Ook zitten er mensen bij die inmiddels alweer zijn genezen, al is niet bekend hoeveel dat er zijn. Er is namelijk geen meldingsplicht voor genezen patiënten.

Relevante cijfers

"Ook al kunnen we dus niet zeggen hoeveel mensen corona hebben, de cijfers die we geven, zijn nog steeds relevant", zegt een woordvoerder van het RIVM. "Zo zeggen ze iets over de verspreiding van het virus door het hele land." Daarnaast merken ze dat er vanuit de bevolking een grote behoefte is aan deze cijfers.

Het RIVM kijkt dagelijks wat de beste manier is van berichten en past die steeds weer aan. Zo communiceert het instituut sinds kort hoeveel positieve tests een gemeente heeft afgenomen per 100.000 inwoners, in plaats van het exacte aantal. Dat geeft een overzichtelijker beeld van de situatie. 

Ze zijn nog aan het onderzoeken of ze kunnen gaan melden hoeveel mensen inmiddels genezen zijn. "Ook willen we graag opnames op de IC gaan melden, maar dit vergt allemaal tijd om goed te organiseren."

Aanpak in het buitenland

We zien in Nederland ook regelmatig cijfers uit het buitenland voorbijkomen, maar die zijn moeilijk te vergelijken met Nederland. Niet alle landen testen op dezelfde manier. Sommige landen proberen zo veel mogelijk mensen te testen, andere landen bewaren de testcapaciteit (net als Nederland) liever voor mensen die veel risico lopen.

Zuid-Korea is bijvoorbeeld de absolute koploper wat testen betreft. Iedereen die symptomen vertoont wordt daar getest, zelfs in speciale drive-in-testcentra. Er zijn al bijna 300.000 testen uitgevoerd. Daardoor heeft het land een enorm groot aantal bevestigde gevallen, maar is er dus ook een goed beeld van de verspreiding van het virus.

Italië verandert de strategie

In Italië lijken ze meer moeite te hebben om een eenduidig beleid te kiezen bij het testen. Zo kreeg de regio Lombardije kritiek omdat die ook mensen zonder symptomen liet testen. Hierdoor nam het aantal besmettingen snel toe, wat volgens de Italiaanse regering tot paniek zou kunnen leiden. De lokale overheid paste het beleid daarna aan, en testte alleen nog mensen met symptomen.

Daar lijkt nu weer een ommezwaai in te ontstaan, na een experiment in het plaatsje Vò in de regio Veneto. Alle 3300 inwoners van dat stadje werden getest, iedereen met een positieve uitslag werd streng geïsoleerd. De helft van de bewoners die het virus bleken te hebben, waren (nog) niet ziek geworden en hadden het dus mogelijk later weer kunnen verspreiden.

Door de strenge isolatie werd het virus toch ingedamd. In de rest van Veneto zijn ze nu van plan om alsnog iedereen te testen die mogelijk in aanraking is gekomen met het nieuwe coronavirus, met maar liefst 11.000 testen per dag. Dat zal dus ook weer een flink effect hebben op het aantal vastgestelde besmettingen in de officiële cijfers.