Onderzoek naar ambtsmisdrijven in toeslagenaffaire
Een onafhankelijke expert gaat onderzoek doen naar de vraag of ambtenaren ambtsmisdrijven hebben begaan in de toeslagenaffaire. Dit meldt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) in een brief aan de Tweede Kamer.
In die toeslagenaffaire is de vraag of ambtenaren wetten doelbewust hebben overtreden en of zij zich schuldig hebben gemaakt aan machtsmisbruik of plichtsverzuim. Bij het onderzoek gaat om een zogeheten 'second opinion' op basis van documenten die nu al openbaar zijn. Van Huffelen heeft Hendrik Jan Biemond ingeschakeld, strafrechtexpert bij advocatenkantoor Allen & Overy.
Aangifteplicht
Biemond was jaren geleden als openbaar aanklager bij het Openbaar Ministerie (OM) betrokken bij het vervolgen van directieleden van Ahold, wegens oplichting, fraude en valsheid in geschrifte. Hij heeft nu de opdracht gekregen om te onderzoeken of de Belastingdienst zelf aangifte zou moeten doen wegens ambtsmisdrijven, op basis van de zogeheten aangifteplicht. Biemond kan ook aanvullende documenten opeisen.
Staatssecretaris Van Huffelen wijst erop dat ze terughoudend moet zijn, omdat er ook een reeks aangiften ligt bij het OM. "Een breder (strafrechtelijk) onderzoek zou een doorkruising van de bevoegdheden van het Openbaar Ministerie vormen. Dat is onwenselijk in het licht van de berichtgeving over aangiften van ambtsmisdrijven in deze kwestie." Bij het OM in Den Haag liggen al maanden talloze aangiften, maar het is onduidelijk of een strafrechtelijk onderzoek wordt ingesteld.
Duidelijkheid
In het laatste debat over de toeslagenaffaire drong de Kamer aan op meer duidelijkheid. Met name de Kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Renske Leijten (SP) vinden dat ambtelijke misstanden of disciplinair of strafrechtelijk moeten worden aangepakt. In de toeslagenaffaire kwamen tienduizenden in grote problemen door stopzettingen van toeslagen voor kinderopvang en terugvorderingen van tienduizenden euro’s, over een reeks van jaren.
Dagelijkse update
Wil jij iedere middag een selectie van het belangrijkste nieuws en de opvallendste verhalen in je mail? Meld je dan nu aan voor de dagelijkse update.
Eerder drongen ambtenaren zelf aan op het aanpakken van vooral leidinggevenden. Uit onderzoek van Trouw en RTL Nieuws bleek eerder dat toeslagen werden stopgezet, hoewel de leiding wist dat dat onjuist was en dat mensen gedupeerd zouden raken. Sommige juridische experts bepleitten ook een strafrechtelijke aanpak.
Ophef over vervolging
Een notitie die werd gemaakt door ambtenaren van de Tweede Kamer over het mogelijk vervolgen van politiek verantwoordelijken en ambtenaren, leidde eerder tot grote ophef. In de fraudejacht werden toeslagen voor ouders onrechtmatig stopgezet en werd ook de hand gelicht met wet- en regelgeving.