Sekswerkers blij, maar verrast over versoepelingen: 'Wisten van niks'

"Iedereen was gisteren compleet verrast", vertelt sekswerkerrechtenactivist en webcam- en pornoperformer Yvette Luhrs (35) tegen RTL Nieuws. "Enerzijds was iedereen natuurlijk heel blij, want we mogen eindelijk weer aan de slag. Anderzijds is het heel raar dat het allemaal zo lang heeft geduurd."

Ook sekswerker Moira Mona (29) heeft de mededeling van premier Rutte niet aan zien komen. "Ik heb niet naar de persconferentie gekeken, omdat ik ervan uit ging dat we toch weer genegeerd zouden worden. Om kwart over zeven ontplofte mijn telefoon ineens. Ik wist niet wat me overkwam, zo blij was ik."

In de steek gelaten

Sekswerkers zijn de situatie al een langere tijd zat. Ze voelen zich in de steek gelaten door de overheid omdat ze geen recht hebben op financiële noodsteun. Ze vinden dat de regering hen niet ziet als een volwaardige beroepsgroep en dat ze gediscrimineerd worden bij het toewijzen van sociale voorzieningen.

Volgens de sekswerkers waren er al die tijd wel degelijk manieren om veilig aan het werk te kunnen. Hier dienden ze, na overleg met specialisten en de GGD, enige tijd geleden een protocol over in. Daar kwam volgens hen nooit een reactie op. Ook zit het ze dwars dat andere contactberoepen wel aan de slag mochten.

Op vrijdag 3 juli stond er daarom een demonstratie gepland in Den Haag. "Ik heb woensdagochtend het demonstratieverzoek ingediend", zegt Moira. "Ik had al met de politie gesproken en het idee lag al bij de burgemeester. We hebben er gisteren ook wel grapjes over gemaakt. Het was misschien wel de meest effectieve aangekondigde demonstratie in de geschiedenis."

Hoewel de sekswerkers blij zijn dat ze weer aan het werk mogen, vinden ze het tegelijkertijd vreemd dat ze niet van tevoren zijn ingelicht. "We hebben op verschillende manieren contact gezocht met de overheid. We hebben onlangs nog een brandbrief gestuurd en we hebben een protocol aangeboden. Daar is nooit op gereageerd", zegt Yvette.

"Als we dit eerder hadden geweten, hadden we meer tijd gehad om ons voor te bereiden. Het is nu heel snel schakelen, want ineens kunnen we weer aan de slag. De zwepen moeten worden afgestoft en de ruimtes schoongemaakt", zegt Moira.

Geen beperkingen

Premier Rutte meldde gisteren ook dat er voor sekswerkers geen beperkingen meer zijn, ook niet als het gaat om bepaalde handelingen of standjes. Belangrijk is alleen dat er van tevoren wordt gecheckt of een klant klachten heeft.

Het bedachte protocol ging een stuk verder. Daarin wordt geadviseerd dat sekswerkers en hun klanten elkaars 'vochtige adem zone' vermijden (dus niet met elkaar zoenen of bepaalde standjes gebruiken) en de werkzaamheden daarop aan te passen. Ook wordt sekswerkers aangeraden niet-medische mondkapjes te dragen en zijn er adviezen rond het schoonmaken.

Moira vindt het besluit van de overheid om het protocol links te laten liggen raar. "Wij hebben moeite gedaan om een protocol op te stellen, maar dat hadden we blijkbaar net zo goed niet kunnen doen, want er heeft niemand naar gekeken." Haar persoonlijke voorkeur gaat voorlopig uit naar het protocol, in plaats van de regels van de overheid. "Dat voelt veiliger, minder laconiek."

Financiële problemen

Dat sekswerkers weer aan de slag mogen, betekent niet dat hun problemen nu opgelost zijn, benadrukt Yvette. "Er zijn een heleboel sekswerkers die geen financiële steun hebben gehad. Daar is wat ons betreft het laatste woord nog niet over gesproken."

De financiële problemen veroorzaakten in sommige gevallen heftige situaties, zegt Yvette. "Ik ken verhalen van sekswerkers die uit huis zijn gezet en honger hebben geleden. Zij zouden met terugwerkende kracht compensatie moeten krijgen. Woensdag was in Amsterdam nog een bloemlegging omdat een sekswerker zichzelf van het leven had beroofd omdat ze het financieel niet meer zag zitten."

Niet serieus genomen

Volgens Moira nemen veel mensen de seksindustrie niet serieus. "Er wordt altijd gedaan alsof wij niet zelfstandig beslissingen kunnen nemen en dat wij ondoordachte dingen zouden doen. Of dat we vieze ziekteverspreiders zijn. Terwijl het tegenovergestelde waar is; sekswerkers hebben juist minder vaak SOA's, omdat wij gewend zijn dat we onszelf moeten beschermen."

Ook de overheid neemt de branche niet serieus, vindt Moira. "Er wordt maar een beetje heen en weer gegooid met ons. Alsof ze denken: we kunnen er mee doen wat we willen."

Ook vindt Moira het onveilig dat sekswerkers geen recht hebben op financiële steun. "Zelf heb ik het niet nodig gehad, omdat ik nog spaargeld had, maar veel anderen wel. We weten nu allemaal dat er niks voor ons geregeld is. Wat als er nog een tweede golf komt? Worden we dan weer aan ons lot overgelaten?"